ما به تولید واکسن HIV نزدیک تر از همیشه هستیم.
دانشمندان یک آنتی بادی کشف کردند که ۹۸٪ گونههای HIV را خنثی میکند، این آنتی بادی که توسط یک بیمار HIV-مثبت تولید شده بر بیشتر گونههایی که به دیگر آنتی بادیها از همان نوع گروه، مقاوم هستند نیز تاثیر دارد.
با توجه به توانایی HIV برای پاسخ سریع به سیستم ایمنی بدن، یافتن یک آنتی بادی که بتواند طیف گسترده ای از گونهها را مسدود کند بسیار سخت شده است. اما حالا این آنتی بادی کشف شده، میتواند اساس واکسن جدید برای را تشکیل دهد.
محققان موسسه ملی بهداشت آمریکا (NIH) دریافتند این آنتی بادی که N6 نام دارد قادر است ویروس HIV را حتی پس از اینکه ظاهرش را تغییر میدهد، شناسایی کند.
همچنین این آنتی بادی تا ۱۰ برابر قوی تر از VRC01، یک آنتی بادی از همان دسته N6 که پس از ایجاد مصونیت برابر ویروس HIV به مدت ۶ ماه در میمون ها به فاز II آزمایشات بالینی در بیماران انسانی رسیده است، میباشد.
آنتونی اس.فوچی، از موسسه ملی آلرژی و بیماریهای عفونی آمریکا، در این باره گفت:
“کشف و شناسایی این آنتی بادی که در مقابله با HIV قدرت و وسعت استثنایی دارد، راهنمای مهم و جدیدی برای توسعهی استراتژیهای پیشگیری و درمان HIV را فراهم میکند.”
آنتی بادی پروتئینی است که سیستم ایمنی بدن در پاسخ به عوامل بیماری زا مانند باکتری و ویروسها تولید میکند. آنتی بادیها عومل بیماری زا را شناسایی کرده و با اتصال به آنها اثرات بیولوژیکیشان را خنثی میکنند، و یا اینکه به گلبولهای سفید پیام میدهند تا آنها را نابود سازند.
هنگامی که محققان ۱۸۱ گونهی مختلف از HIV را در معرض N6 قرار دادند، N6 توانست ۹۸٪ آنها را نابود کند، از جمله ۱۶ نوع از ۲۰ گونهای که به دیگر آنتی بادیهای همان دسته مقاوم بودند. این، پیشرفت قابل توجهی نسبت به آنتی بادی VRC01، که تا ۹۰٪ گونههای HIV را متوقف میسازد، میباشد.
همانطور که محققان گزارش کردند، N6 علاوه بر وسعت فوق العاده، قدرتی باور نکردنی نیز دارد:
“از بین آنتی بادیهایی که برای توسعهی بالینی در نظر گرفته شدهاند، نمونههایی وجود دارند که وسعت بسیار اما قدرت متوسطی دارند (مثل ۱۰E8 یا VRC01) یا اینکه قدرت بسیار و وسعت کمتری دارند (مثل PGT121 یا PGDM1400).
با این حال، آنتی بادی N6 قدرت و وسعت بسیار زیادی، حتی در برابر ویروسهایی که در مقابل این دسته مقاوم بودند، از خود نشان میدهد.”
چرا N6 در برابر HIV موفق است؟
محققان تکامل آن را در طول زمان ردیابی کردند تا ببینند چگونه به تغییر شکل ویروس HIV پاسخ میدهد، و متوجه شدند که این آنتی بادی کمتر به قسمتهایی از ویروس که تغییر میکنند – معروف به ناحیههای V5 – و بیشتر به قسمتهایی که در گونههای مختلف تفاوت بسیار کمی دارند، متصل میشود.
N6 با اتصال به قسمتهای با ثبات ویروس قادر است مانع حملهی HIV به سلولهای سیستم ایمنی میزبان و اتصالش به آنها، دلیل آسیب پذیری افراد HIV-مثبت به ایدز، شود.
آنها همچنین دریافتند جهشهای ویروس HIV که آن را نسبت به N6 مقاوم میکنند به ندرت اتفاق میافتند، که نشان میدهد ویروس نمیتواند به این آنتی بادی به سرعتی که به دیگر شیوههای درمانی جدید پاسخ میدهد، پاسخ دهد.
البته این نتایج تا کنون تنها در آزمایشگاه بدست آمده اند، بنابراین تا زمانی که در آزمایشهای واقعی انسانی هم همین سطح از موفقیت را ببینیم بهتر است با رعایت احتیاط خوشبین باشیم.
با وجود آزمایش تازهای که به نظر میرسد توانسته HIV را از خون بیمار پاک کند و تلاشهای محققان برای پیدا کردن دلیل مصونیت یک نفر از ده بچه برابر ویروس، به نظر میرسد پیشرفتهای خوبی برای مقابله با بیماری حاصل شده. شاید این راهی است تا سرانجام این بیماری را شکست دهیم.