بیماری‌های روانی: سندرم دیوژن

دیوژن (Diogenes) فیلسوف یونانی بود که در قرن چهارم در یک بشکه زندگی می‌کرد.

دیوژن به اسکندر کبیر چه گفت؟

افسانه‌های باستان می‌گویند زمانی که اسکندر از کورنیث (Cornith) دیدن می‌کرد، دیوژن، فیلسوف و مینیمالیست یونانی تنها کسی بود که برای ادای احترام نزد او نرفت.

اسکندر او را دید که زیر نور آفتاب دراز کشیده بود و از او پرسید، چه کار می‌خواهی که برای تو انجام دهم؟ دیوژن در پاسخ گفت: «فقط می‌خواهم که از جلوی نور آفتاب کنار بروی.»

اسکندر از آنچه که عظمت دیوژن می‌دانست شگفت زده شد و بعد‌ها اذعان داشت که :« اگر اسکندر نبودم دوست داشتم دیوژن باشم.»

سندروم دیوژن اختلالی رفتاری است که بیشتر بزرگسالان را درگیر می‌کند. این اختلال در زنان و مردان به میزان یکسان بروز می‌کند. علائم اصلی آن عبارتند از: انباشته شدن بیش از حد اشیا‌ها، خانه‌های کثیف و بهداشت فردی ضعیف است. افراد مبتلا به سندرم دیوژن از زندگی و جامعه طرد می‌شوند.

آن‌ها اغلب به تنهایی زندگی می‌کنند و متوجه هیچ چیز غیر عادی و اشتباهی در مورد خانه و وضعیت زندگی خود نمی‌شوند، تا زمانی که این شرایط منجر به بیماری‌هایی مانند ذات الریه یا حوادثی مانند سقوط وسایل یا آتش سوزی ‌شود. اغلب از طریق این حوادث است که در وهله‌ی اول وضعیت زندگی فرد، مشخص می‌شود.

درک سندرم دیوژن

سندرم دیوژن اغلب با بیماری‌های روانی دیگری مرتبط است که عبارتند از:

جنون جوانی (اسکیزوفرنی)

اختلال وسواس فکری (OCD)

افسردگی

زوال عقل

اعتیاد، به ویژه به الکل

درمان این عارضه می‌تواند دشوار باشد. همچنین مراقبت از این افراد نیز ممکن است بسیار دشوار باشد، مراقبت از کسی که به این وضعیت مبتلاست می‌تواند خسته کننده نیز باشد. فردی که به این سندرم مبتلا است، ممکن است هر شی‌ای را داشته باشد، ولی هیچکدام از آن‌ها بدرد نخورد. ممکن است مجبور شوید که در صورت عدم توانایی فرد برای مراقبت از خود، به دنبال حمایت قانونی یا پزشکی باشید.

درمان‌ها زمانی سودمند خواهند بود که توام با سیستم‌های پشتیبانی دیگر که به دنبال کشف علت اولیه بیماری هستند، باشد. برای مثال تمییز کردن محیط اطراف و رسیدگی به بهداشت فردی بیمار به کاهش علامت‌ها کمک زیادی خواهد کرد.

علائم

سندرم دیوژن گاهی اوقات در افراد میانسال نیز تشخیص داده می‌شود. اما معمولاً در افراد بالای ۶۰ سال رخ می‌دهد. علائم در اغلب اوقات به مرور زمان ظاهر می‌شوند.

علائم اولیه اغلب شامل طرد شدن از اجتماع و اجتناب از دیگران است. این افراد همچنین ممکن است قضاوت ضعیف و نادرست از محیط اطراف داشته باشند و تغییرات شخصیت و رفتارهای نامناسبی را از خود نشان دهند.

شما می‌توانید این شرایط را به مدت طولانی قبل از تشخیص آن داشته باشید. علت انزوای شدیدی است که یکی از نشانه‌های سندرم دیوژن است.

علائم هشدار دهنده در یک فرد که مورد تشخیص واقع نشده، ممکن است شامل موارد زیر باشد:

بثورات پوستی کک و مک و یا شپش ناشی از بهداشت ضعیف

موهای مات و ژولیده

رشد بیش از حد ناخن‌های دست و پا

بوی بدن

ظاهر ژولیده

آسیب‌های غیر قابل توجیه

سوء تغذیه

کمبود آب بدن

به احتمال زیاد در خانه‌ی فرد علائم بی توجهی و خرابی و فساد نیز دیده می‌شود. بعضی از نمونه‌های این بی توجهی عبارتند از:

آلودگی محیط زندگی به انواع جوندگان

مقدار زیادی از زباله در داخل و اطراف خانه انباشته می‌شود

بوی شدید و ناخوشایند

یک فرد مبتلا به سندرم دیوژن به طور معمول برخی یا همه این علائم را نشان می‌دهد:

بی توجهی به خود در حد بسیار شدید

کثیف بودن بیش از حد محیط اطراف

تجمع بیش از حد وسایل در اطراف شخص

انکار وضعیت خود

عدم خجالت یا شرمندگی از محیط اطراف و عدم پاکیزه کردن خود

امتناع از برطرف کردن یا حذف عوامل خطرساز محیط اطراف

داشتن یک یا چند مورد از عوامل خطر این بیماری به این معنا نیست که قرار است به این بیماری مبتلا شوید. اغلب یک حادثه خاص باعث می‌شود که علائم بیماری شروع شود. این حادثه می‌تواند مرگ همسر یا یکی دیگر از بستگان نزدیک، بازنشستگی یا طلاق باشد. عارضه‌های دیگر پزشکی نیز ممکن است علائم بیماری را آغاز کند. این شرایط می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

سکته مغزی

از دست دادن تحرک به دلیل آرتریت یا استخوان شکسته

نارسایی احتقانی قلب

زوال عقل

مشکلات بینایی

افزایش ضعف بدنی

افسردگی

سایر عوامل خطر عبارتند از:

از دست دادن همدم یا مراقب مورد اعتماد

سابقه‌ی بیماری روحی

سابقه سوء مصرف مواد

سابقه مورد سوء استفاده قرار گرفتن

صفات شخصیتی، مانند درون گرا بودن یا شکاک بودن بیش از حد، عدم دوستی با دیگران یا انزوا.

تشخیص

افراد مبتلا به سندرم دیوژن به ندرت برای دریافت کمک اقدام می‌کنند. بیماری آن‌ها اغلب زمانی تشخیص داده می‌شود که یک عضو دیگر خانواده به جای آن‌ها اقدام به دریافت کمک می‌کند. همچنین علت تشخیص ممکن است در پی شکایات همسایگان باشد. سندرم دیوژن به عنوان یک بیماری طبقه بندی نشده است. بسیاری از تشخیص‌های دیگر نیز شامل علائم این سندرم می‌باشد. این نشانه‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

میل شدیدی به احتکار وسایل اطرافشان دارند.

جنون جوانی ( اسکیزوفرنی)

زوال عقل

دو نوع سندرم دیوژن وجود دارد:

سندرم دیوژن اولیه: در صورتی که بیماری روانی دیگری تشخیص داده نشود، تشخیص سندرم دیوژن به این صورت خواهد بود.

سندرم دیوژن ثانویه: این تشخیص زمانی صورت می‌پذیرد که یک بیماری روانی بخشی از تشخیص کلی است.

هر گروه حدود ۵۰ درصد از موارد تشخیص داده شده را تشکیل می‌دهد.

برای تشخیص، پزشک به دنبال سر نخ‌هایی در پیشینه و سوابق اجتماعی فرد می‌گردد. یک مددکار اجتماعی ممکن است بتواند در این زمینه کمک کننده باشد. این مورد خصوصا زمانی صحت دارد که شخص شکایات فردی از سوی همسایگان یا دیگران داشته باشد.

یک آزمایش فیزیکی و آزمایش تصویر برداری مغز مانند MRI یا اسکن PET، به پزشک کمک خواهد کرد که علت اصلی که ممکن است به درمان کمک کند را، شناسایی نماید.

دورنمای بیماری

این بیماری قابل درمان و مراقبت است. کمک و پشتیبانی دیگران بخش مهمی از برنامه درمان است. افرادی که در شرایط نامساعد باقی می‌مانند معمولاً دورنمای مناسبی برای زندگی طولانی مدت یا کیفیت زندگی مطلوب ندارند.

مراقبت

افراد مبتلا به سندرم دیوژن اغلب از بیمارستان‌ها می‌ترسند. بنابراین به احتمال زیاد فرد دریافت کمک را رد می‌کند همچنین فرد ممکن است آزمایش‌ها و کمک‌های پزشکی را رد کند که در این صورت نیاز به اقدام قانونی خواهد بود. کسانی که درگیر مشارکت برای کمک به افراد مبتلا به اختلال دیوژن هستند باید حساسیت زیادی به خرج دهند، تا بتوانند تمام شرایط را بطور درست و مناسب ارزیابی کنند. اگرچه حساسیت زیاد در مراقبت از بیمار لازم است، نباید بیمار احساس کند که قضاوت می‌شود یا مورد حمله واقع خواهد شد، یا حتی احساس عدم امنیت داشته باشد.در این حالت بیمار دریافت کمک را نخواهد پذیرفت و به رویه سابق زندگی خود بازمی‌گردد، مراقبت از فرد مبتلا به سندرم دیوژن اغلب چالش برانگیز است، زیرا فرد اغلب کمک دیگران ، حتی اعضای خانواده‌ی خود را نمی‌پذیرد، انزوا و ترس از اجتماع باعث می‌شود، بیماری اغلب افراد مبتلا به سندرم بسیار دیر تشخیص داده شود.

داروها و مشاوره

در حال حاضر هیچ دارو یا گزینه‌ی درمانی خاص برای مدیریت سندرم دیوژن وجود ندارد. داروها در سایر شرایط ممکن است به کاهش علائم مانند پارانویا یا مانیا کمک کنند.

عوامل روانشناختی نیز باید مورد توجه قرار گیرند، زیرا آن‌ها می‌توانند سندرم را تحریک یا حتی باعث ادامه دادن آن شوند. درمان جدی روانشناختی یا مشاوره ممکن است برای برخی افراد مفید باشد.