بدن انسان طی قرن‌ها، نوعی ریتم طبیعی ایجاد کرده است که از فاکتورهای زیستی و محیطی برای تعیین زمان خواب و خوردن استفاده می‌کند. اما استمرار پیشرفت‌ها در تکنولوژی -از لامپ رشته‌ای گرفته تا سرگرمی‌ها- به افراد امکان می‌دهد به این ریتم‌های طبیعی بی‌توجهی کنند که محققان این پدیده را “جت لگ اجتماعی” می‌نامند.
مطالعه‌ای جدید که در ژورنال Health منتشر گردیده است، از مناطق زمانی کره‌ی زمین برای کمک به توضیح پیامدهای سلامتی و اقتصادی این پدیده استفاده کرده است.
برای درک آن چه در واقع اتفاق می‌افتد، باید با یک واقعیت ساده در مورد مناطق زمانی شروع کنیم. اگر در بیش از یک محل زندگی کرده باشید، متوجه شده‌اید که خورشید بسته به موقعیت مکانی که در منطقه‌ی زمانی خود هستید، در زمان‌های مختلفی غروب می‌کند. مناطقی که در قسمت شرقی یک منطقه‌ی زمانی قرار گرفته‌اند، خورشید زودتر طلوع و غروب می‌کند. با حرکت به سمت غرب در یک منطقه‌ی زمانی، طلوع و غروب خورشید دیرتر صورت می‌گیرد.
غروب خورشید تحریک زیستی مهمی در این رابطه است. مطالعات نشان می‌دهد با تاریک شدن هوا، مغز ملاتونین می‌سازد. ملاتونین هورمونی است که باعث خواب‌آلودگی می‌شود.
در مطالعه‌ی جدید محققان متوجه شده‌اند افرادی که در منطقه‌ی زمانی خود موقعیت شرقی‌تر دارند، غروب‌های زودتر را تجربه کرده و از این رو، در مقایسه با آن‌ها که موقعیت غربی‌تر دارند، زودتر اقدام به خواب می‌کنند.
با توجه به این که برنامه‌های کاری و تحصیلی در این باره انعطاف ندارند، افرادی که در سمت غربی مناطق زمانی زندگی می‌کنند، قادر به خواب بیشتر به هنگام صبح نیستند. در نتیجه، آن‌ها کمبود خواب بیشتری دارند. خواب شبانه‌ی کمتر از ۶ ساعت در آن‌ها شایع‌تر بوده و کمتر خواب شبانه‌ی بیش از ۸ ساعت را تجربه می‌کنند. این مشکل بیشتر برای آن‌ها که مجبورند صبح زود سر کار یا مدرسه باشند، مطرح است.
محققان توانستند نشان دهند این کمبود خواب‌ها با مشکلات سلامت ارتباط دارند. خصوصاً احتمال اضافه وزن در آن‌ها که موقعیت غربی‌تر در منطقه‌ی زمانی خود دارند، ۱۱ درصد بیشتر است.همچنین احتمال دیابت، بیماری قلبی-عروقی و سرطان پستان به طور قابل توجه در این افراد بالاتر است. (مطالعات نشان داده‌اند کمبود خواب با افزایش خطر بروز سرطان پستان ارتباط دارد.)
نویسندگان مطالعه، آنالیز خود را یک گام جلوتر بردند. آن‌ها در تلاش بودند بدانند آیا کمبود خواب و مشکلات سلامت مربوطه در کارآیی و سودمندی فرد اختلال ایجاد کرده و نهایتاً میزان درآمد فرد را تحت تاثیر قرار می‌دهند یا خیر. آن‌ها از اطلاعات موجود برای پاسخ به این پرسش استفاده کردند: آیا افراد مناطق غربی‌تر، درآمد کمتری دارند؟ پاسخ مثبت بود. طبق مطالعه‌ی آن‌ها، درآمد آن‌ها ۳ درصد کمتر بود.
این‌ها همه پیامدهای جدی مرتبط با کمبود خواب هستند. نکته‌ی مهم آن که خواب برای سلامت و رضایت فرد از زندگی ضروری است. کمبود خواب مستمر می‌تواند به مشکلات پزشکی و حتی کاهش سطح درآمد منجر شود.
