رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی از تولید استخوان مصنوعی تولید شده با استفاده از تکنولوژی پرینتر سه بعدی ساخت داخل کشور، توسط محققان این دانشگاه خبر داد.
به گزارش وبدا، دکتر محمد آقاجانی، در نشست خبری رونمایی از « استخوان مصنوعی تولید شده با استفاده از تکنولوژی پرینتر سه بعدی ساخت داخل»، ضمن اعلام این خبر، اظهار کرد: افراد ممکن است به دلایل مختلف همچون، عوامل مادرزادی، بیماری ها و یا تصادفات و حوادث دچار ضایعه استخوانی شوند که مهم ترین علت این ضایعات در کشور، حوادث ترافیکی است.
دکتر آقاجانی با بیان اینکه عارضه بخش عمده ای از این حوادث، ضایعات استخوانی است، توضیح داد: گاهی اوقات این ضایعات توسط خود بدن ترمیم می شوند، اما گاهی این ترمیم توسط بدن انجام نمی شود و احتیاج به اقدامات پزشکی دارد.
وی با بیان اینکه تریم این ضایعات با سه روش مختلف انجام می شود، توضیح داد: در روش اول (آتوژن) برای ترمیم از استخوان های بزرگ بدن همچون لگن کمک گرفته می شود، البته علیرغم پذیرفته بودن این روش، کمک گرفتن از استخوان های بدن بیمار مشکلاتی همچون، عمل های جراحی سنگین، عوارض بعد از جراحی و اقامت های طولانی بیمار در بیمارستان را به دنبال دارد.
رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی روش دوم ترمیم ضایعات استخوانی را (آلوژن) عنوان کرد و گفت: در این روش از استخوان جسد استفاده می شود که علیرغم پذیرفته بودن خطراتی مانند انتقال آنتی ژن ها را در پی دارد.
دکتر آقاجانی درباره روش سوم توضیح داد: در این روش زیست ماده که ماده ای غیر از بدن انسان و یا جسد است، برای جایگزین شدن استخوان ها استفاده می شود، اما در این روش نکته مهم آن است که زیست ماده ها باید به لحاظ فیزیکی و شیمیایی به استخوان شباهت داشته باشند.
وی با بیان اینکه سرامیک یکی از موادی است که در این روش به کار گرفته می شود، افزود: نقطه ذوب سرامیک بیش از هزار درجه سانتی گراد است، از این رو نمی توان از آن در پرینتر استفاده کرد، یعنی استخوان هایی از این جنس، از قبل در کارخانه تولید می شوند و از این رو الگوی آن ها برای هر نقص استخوانی اختصاصی نیست. به همین دلیل برای غلبه بر این مشکل احتیاج به ماده ای است که بتوان با آن استخوان های منطبق بر نقص هر بیمار تولید کرد، با اضافه کردن برخی مواد به سرامیک، سعی می شود که مشکل نقطه بالای ذوب آن را حل کرد.
دکتر آقاجانی درخصوص این دستاورد فناورانه دانشگاه که برای به سرانجام رساندن آن ۱۰ سال زمان صرف شده است، گفت: پژوهشگران دانشگاه در این تحقیق توانستند به زیست ماده ای دست پیدا کنند که بسیار شبیه به استخوان است و هم اینکه قابلیت استفاده در پرینترهای سه بعدی را برای طراحی و ساخت استخوان های اختصاصی برای پوشش نقص هر بیمار دارد.
ساخت پرینتر سه بعدی برای طراحی و تولید استخوان مصنوعی
وی، دستاورد دیگر محققان این دانشگاه را ساخت پرینتر سه بعدی برای طراحی و تولید این زیست ماده در داخل کشور عنوان کرد و گفت: تاکنون پنج بیمار که یکی از آن ها دچار «تی بی آی» پا و چهار نفر دیگر دچار ضایعات فکی بوده اند، با استفاده از این دستاورد به خوبی درمان شده اند و نتیجه درمان برای آن ها رضایت بخش بوده است.
دکتر آقاجانی افزود: این دانشگاه از زوایای مختلف یکی از بزرگترین دانشگاه های علوم پزشکی کشور محسوب می شود.
وی با اشاره به اینکه این دانشگاه با ۱۴ هزار دانشجو در ۲۵۰ رشته مقطع نقش مهمی در آموزش پزشکی دارد، گفت: بیشترین پوشش جمعیت در بین دانشگاه های علوم پزشکی کشور با پنج و نیم میلیون نفر بر عهده دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی است.
رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ادامه داد: همچنین این دانشگاه در حوزه تحقیق و پژوهش نیز با داشتن بیش از ۱۴۰۰ عضو هیات علمی و بیش از ۸۰ مرکز تحقیقاتی نقش مهم و اثربخشی در حوزه تولیدات علمی در زمینه های مختلف علوم پزشکی کشور دارد.
دکتر آقاجانی با بیان اینکه رویکرد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی رویکرد دانشگاه های نسل سوم است، توضیح داد: دانشگاه های نسل اول صرفا به آموزش می پرداختند، دانشگاه های نسل دوم نیز در کنار آموزش بر تولید مقالات علمی تمرکز داشتند؛ اما دانشگاه های نسل سوم فناور، تولید محور، در جهت رشد اقتصادی و رفاه کشور هستند.
وی با بیان اینکه در این دانشگاه برای تولیدات دانش بنیان و تاثیرگذاری در حوزه علوم پزشکی اقدامات گسترده ای انجام شده است، افزود: از جمله این اقدامات می توان به قراردادهای همکاری بین دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و دو دانشگاه صنعتی برای تبادل علمی و کارهای مشترک اشاره کرد.
رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی همچنین تبادل علمی با دانشگاه های بین المللی کشورهایی همچون فرانسه، هلند، روسیه و ایتالیا را از دیگر اقدامات این دانشگاه برای تاثیرگذاری در تولید محصولات دانش بنیان حوزه علوم پزشکی عنوان کرد و یادآور شد: چند ماه پیش یکی از نتایج این همکاری ها در حوزه صنایع غذایی رونمایی شد که در نتیجه همکاری با دانشگاه های بین المللی حاصل شده بود.
کسب ارتقای رتبه چشمگیر در نظام رتبه بندی لایدن و وبومتریکس توسط دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
دکتر آقاجانی با اشاره به ارتقای رتبه دانشگاه در نظام های معتبر رتبه بندی بین المللی، تصریح کرد: علیرغم تحریم های آمریکا بر مردم و حوزه علم و دانش، خوشبختانه دانشگاه توانست در یک سال گذشته در نظام رتبه بندی لایدن ۳۰ رتبه و در رتبه بندی وبومتریکس ۸۴ رتبه ارتقا یابد.
وی با بیان اینکه این رتبه ها نشان دهنده رشد علمی این دانشگاه در کنار سایر دانشگاه های کشور است، یادآور شد: این دستاورد علی رغم تحریم های دشمن حاصل جهاد پژوهشگران، استادان و دانشجویان دانشگاه است.
اعطای ۵ میلیارد تومان وام و گرانت به محققان دانشگاه
در ادامه این نشست، دکتر افشین زرقی، معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه یکی از ماموریت های این دانشگاه حرکت به سمت دانشگاه های نسل سوم است، اظهار کرد: دانشگاه نسل سوم دانشگاهی است که پژوهش را به سمت فناوری سوق می دهد.
وی ادامه داد: دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نیز در راستای ایجاد بستر مناسب برای فناوران و پژوهشگران، با راه اندازی چهار مرکز رشد علوم دارویی، علوم دندانی، طب بازساختی و علوم غذایی یکی از دانشگاه های پیشرو در عرصه فناوری محسوب می شود.
دکتر زرقی با بیان اینکه ما اعتقاد داریم که اعضای هیئت علمی باید مشارکت فعال در توسعه شرکت های دانش بنیان داشته باشند، یادآور شد: امروز، بسیار مفتخر هستیم که بیش از ۶۵ شرکت دانش بنیان در دانشگاه فعالیت می کنند.
معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی عنوان کرد: این دانشگاه با حدود صد محصول دانش بنیان یکی از دانشگاه های پیشرو در عرصه کشور است.
وی با بیان اینکه خوشبختانه در سال های اخیر رونمایی های گسترده ای از داروهای این دانشگاه انجام شده است، تاکید کرد: اقداماتی که دانشگاه برای حمایت از این فعالیت های فناورانه انجام می دهد تخصیص گرانت و وام به فناوران است.
دانشگاه به دنبال شراکت، دخالت و تجارت نیست
دکتر زرقی با بیان اینکه در دو سه سال اخیر حدود پنج میلیارد تومان گرانت و وام در اختیار فناوران قرار گرفته است، گفت: کار دانشگاه در بحث فناوری، حمایت، هدایت و نظارت است و دانشگاه به دنبال شراکت، دخالت و تجارت نیست؛ بلکه می خواهیم بسیتری را فراهم کنیم که پژوهشگران ما بتوانند از پژوهشی که تولید می کنند، ثروت خلق کنند.
ایجاد اتاق مالکیت فکری، گامی در راستای محافظت از دانش فناوران دانشگاه
معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با تاکید بر اینکه حرکت به سمت فناوری به معنی مسدود کردن پژوهش نیست، افزود: خوشبختانه با تعامل خوبی که با وزارت دادگستری انجام شده است، تفاهم نامه بسیار خوبی بین رئیس دانشگاه با وزیر دادگستری امضا شده است و بر اثر این تفاهم نامه اتاق مالکیت فکری در دانشگاه ایجاد شده است تا بهتر بتوان از دانش و فکر فناوران ما محاظفت شود.
وی با بیان اینکه در دستور کار این دانشگاه ایجاد دو مرکز رشد دیگر نیز قرار گرفته است، گفت: این مراکز رشد یکی در زمینه تجهیزات پزشکی است که در این راستا تعاملات بسیار خوبی با دانشگاه های علوم فنی مهندسی وجود دارد.
دکتر زرقی، ایجاد یک شتاب دهنده برای افزایش سرعت حرکت فناوری ها را از دیگر برنامه های دانشگاه عنوان کرد و یادآور شد: شتاب دهنده هایی با حمایت از ایده ها به خلق ثروت بیشتر کمک می کنند.
معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه کارهایی که در حوزه فناوری انجام شده است، در اسفندماه سال ۹۷ منجر به کسب رتبه دوم فناوری دانشگاه در جشنواره رازی شده است، افزود: امید داریم اکنون که در فاز تولید محصول هستیم هر سه تا شش ماه یکبار از محصولات دانش بنیان دانشگاه رونمایی شود.
سالانه ۱۸۱هزار نفر در کشور بر اثر تصادف دچار ضایعات استخوانی می شوند
همچنین، در ادامه این نشست، دکتر آرش خجسته، رییس دانشکده فناوری های نوین دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نیز اظهار کرد: سالانه ۱۸۱هزار نفر در کشور بر اثر تصادف و جرح و همچنین، ۸۰۰ تومور بدخیم، دچار ضایعات استخوانی می شوند.
وی با بیان اینکه طب بازساختی در دو دهه گذشته با هدف ایجاد نسج یا بافت زنده و نیمه زنده شروع به فعالیت کرده است، گفت: در این مسیر سه گانه سلول، داربست و فاکتور رشد نقش داشته است؛ اما تاکنون به تولید نسج زنده نرسیده ایم.
رییس دانشکده فناوری های نوین دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی یادآور شد: در برخی بیماران نسج نیمه زنده مشکلات بیماران را حل می کند. ما برای حل مشکل بیماران دچار ضایعه استخوانی در حد آزمایشگاه، تست های زیادی انجام دادیم و انواع مواد تجاری موجود در بازار را مقایسه کردیم، اما با اینکه در آزمایشگاه نتایج خوبی داشت در مرحله پیش بالینی به مشکل برمی خورد.
وی افزود: در نهایت با بافت شناسی استخوان انسان به یک ترکیب نهایی سرامیک و پلیمر دست یافتیم که مستندات این ترکیب نیز در مقالات متعدد اعلام شده است. این ترکیبPCL TCP زنجیره رسیدن به ساختار استخوانی انسان را برای استفاده در بیماران تکمیل کرد.
دکتر خجسته اضافه کرد: طب بازساختی در دنیا وارد فاز پرینت سه بعدی شده است و ما برای این کار باید پرینت مخصوص این کار را نیز تولید می کردیم. به همین منظور تصویربرداری های کامپیوتری اختصاصی هر بیمار انجام شد و دانشجویان دکتری تخصصی در رشته های مختلف را در پروژه وارد کردیم تا از توان تخصصی آنها استفاده کنیم.
وی گفت: بافت ساخته شده با پلیمر مشکلاتی را برای استخوان ایجاد می کند و فلز نیز تنها یک پروتز است، اما زیست مواد (بایومتریال) اختصاصی که ما تولید کردیم، می تواند با کمک پرینتر سه بعدی پروتزهای تصحیحی تولید کند و با ۲۰۰میکرومتر تخلخل امکان نوسازی استخوان را نیز فراهم می کند.
رییس دانشکده فناوری های نوین دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی خاطرنشان کرد: برای این کار از سلول های بنیادی بیمار نیز استفاده می شود و با توجه به اینکه در رسانه های داخلی و خارجی از عبارت پرینت کردن سلول استفاده شده لازم به توضیح است که تاکنون سلول زنده پرینت نشده است و در نهایت در دو روز سلول می میرد، اما ما در حال تلاش هستیم که به بافت نیمه زنده دست پیدا کنیم.
وی در پایان تاکید کرد: در حال حاضر محققان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در حوزه طب بازساختی استخوان به مرجعیت علمی در این حوزه در کشور دست یافته اند.
