از دست دادن دندان مشکلی است که دامن گیر بیشتر افراد، در طول زندگیشان میشود. طبق گزارشات بهداشت و سلامت، حدود ۲۶ درصد از افراد تا سن ۷۴ سالگی تمام دندانهای دائمی خود را از دست میدهند. دندانهای مصنوعی به راحتی دندانهای خود فرد نیستند، از طرفی ایمپلنت (کاشت) دندان ممکن است با شکست مواجه شود و نیز توانایی تغییر شکل ندارد و نمیتواند با فک اطرافش (که با گذشت سن تغییر میکند) ادغام شود.
تمامی اینها باعث میشود مردم دنبال راه حل بهتری برای درمان باشند؛ رشد دندان با سلولهای بنیادی! با این که کشمکشها پیرامون استفاده از بافتهای جنینهای انسانی در روشهای جدید پزشکی همواره داغ است، اما همهی تحقیقات شامل این مورد نمیباشند.
تکنیک جدید و پیشگام در مهندسی بافت و آزمایشگاه علوم پزشکی احیائی به مدیریت دکتر «Jeremy Mao» و «Edward V.Zegerelli»، پروفسور علوم دندان پزشکی، به همراه یکی از پروفسورهای مهندسی پزشکی در دانشگاه کلمبیا، توانسته است مشکل فقدان دندان را حل کند.
به گفتهی این گروه، آنها داربست سه بعدی (ساخته شده از مواد طبیعی) را در دهان بیمار قرار میدهند و سلولهای بنیادی بدن را واراد به مهاجرت به سمت این داربست میکنند. وقتی سلولهای بنیادی به صورت یک کلونی داربست را پر کردند، میتوانند رشد کرده و با بافت اطراف خود ادغام شوند. درواقع، این کار بسیار مشابه ساختن یک سازه است، با این تفاوت که مواد خام و مصالح آن را خود بدن تامین میکند. نتیجه چیست؟ دندان به دست آمده از لحاظ آناتومی درست به اندازهی یک دندان ۹ ماهه است!
نتایج این آزمایش در ژورنال تحقیقات دندان (JADA) در صدر قسمت مرتبط با دندان منتشر شد.
«در هر ۲۲ موش مورد آزمایش، آنها اقدام به کاشت داربست دندان پیش در مندیبل (فک) در محل خالی دندان، و نیز دندان آسیا در بخش پشتی دهان کردند. »
«سپس محققان میکروکانالهای داربست را با دو فکتور رشد، القا کرده و داربستهای فاکتور رشد، با کنترل آزاد، در دهان کاشتند.»
« پس از ۹ هفته متوجه شدند دندان استخوانی احیاء شده و رشد کرده است. از طرفی لیگامانهای پریودنتال، مانند فیبرهایی، بافت اطراف دندان را فرا گرفته و آن را به استخوان آلوئولار خود فرد متصل کرده است. داربست مولار کار گذاشته شده برای انسان، نشانهی یکپارچگی و بازسازی اعضای انسان است. محققان همچنین پی بردند که فاکتورهای رشد نسبت به داربست آزاد فاکتور رشد، از سلولهای بیشتری از درون بدن برای آنژیوژنز (رگزایی) بهره میبرند.»
این نتایج نشانهی اولین گزارش از بازسازی آناتومیکی ساختار دندان در داخل بدن با استفاده از خود سلولهای بدن است. قدرت روش استفاده از سلولهای خودی را میتوان در تمایز این سلولها در میکروکانالهای داربست و نیز در لیگامانهای پریودنتال بازسازی شده در استخوان آلوئولار دید.
Dr. Mao
به گفتهی popularscience، گر چه ایمپلنت دندان نیز یکی از روشهای موجود است، ولی روند بهبودی آن ماهها به طول میانجامد و نیز اگر نتواند با استخوان فک چفت شود، پس از مدتی میافتد.
دکتر Mao میگوید نکتهی مهم بازسازی دندان، یافتن روشی مقرون به صرفه برای پیاده کردن این نظریه به صورت عملی و درمانی برای بیمارانی بدون استطاعت مالی یا فاقد شرایط برای ایمپلنت است. بازسازی دندان با سلولهای خود بدن انسان، روشی مناسب برای تبدیل این آزمایش به درمان کلینیکی است.
قبل از این آزمایش، از پتری دیش (ظرف کشت سلولی) و سلولهای خارجی برای کاشت استفاده میکردند. در روشهای جدید کاشت، زمان بهبودی کمتر شده و احتمال افتادن دندان نیز کاهش پیدا کرده است. دانشگاه کلمبیا این اختراع خود را به ثبت رسانده است، و با توجه به پیشرفت چشمگیر تکنولوژی، احتمالا همهی ما خواهیم توانست در آینده در صورت نیاز مجموعهای از دندانهای سفید داشته باشیم.