ماموگرافی سالیانه در تعیین سلامت پستانهای هر خانمی بسیار مهم و موثر است چراکه این روش میتواند علامت و نشانههای سرطان را به خوبی آشکار کند.
یکی از ابنرمالیتیهای رایج دیده شده در ماموگرافی ٬ نامتقارن بودن اندازهی دو پستان در فرد مونث است.
هرچند نامتقارن بودن سینهها معمولا نگرانی خاصی ایجاد نمیکند اما باید گفت که در شرایطی که تفاوت اندازهها بسیار بارز باشد و یا تغییر ناگهانی در تراکم سینهها ایجاد شود٬ میتوان به وجود سرطان شک کرد.
علت ایجاد این عدم تقارن چیست؟
اول باید به این نکته اشاره کرد که عدم تقارن سینهها هنگامی رخ میدهد که دو پستان دارای سایز٬ حجم ٬ وضعیت قرار گیری و شکل متفاوت از هم باشند.
میتوان گفت که عدم تقارن سینهها عادی بوده و در بیشتر از نصف خانمها وجود دارد.
دلایل زیادی برای وجود عدم تقارن در سایز و حجم پستانها وجود دارد که از بین آنها میتوان به تروما٬ بلوغ و تغییرات هورمونی اشاره کرد.
بافت سینهی یک زن میتواند همراه با تخمکگذاری دچار تغییرات شده که در بیشتر مواقع پستان حالت سفتتر و حساستری پیدا میکند.
در طی این مراحل بزرگ به نظر رسیدن پستانها امری عادی است چراکه این ارگان با نگهداری آب و جریان خون در خود به راحتی رشد کرده که بعد از اتمام دورهی قاعدگی پستانها به اندازهی نرمال خود برمیگردند.
علت دیگر برای نامتقارن بودن پستانها هایپرتروفی جوانان(juvenile hypertrophy) مربوط به پستانها است. با اینکه این امر بسیار نادر است اما وجودش میتواند منجر به رشد و بزرگ شدن بارز یک پستان نسبت به دیگری شود.
بزرگ شدن یک پستان به علت وجود JH ٬ قابل جراحی بوده اما به دنبال جراحی ممکن است فرد به مشکلات روحی و مربوط به عدم وجود حس اطمینان از خود دچار شود.
عدم تقارن سینهها و ماموگرافی:
تفاوت اندازهی سینهها عادی بوده به شرطی که هردوسینه از تراکم و ساختار مشابهی برخوردار باشند.
پزشکان برای مطمئن شدن از سالم بودن سینهها از ماموگرافی استفاده میکنند تا ساختار و تراکم پستانها را ارزیابی کنند.
اگر نتایج حاصل از ماموگرافی نشاندهندهی تفاوت میزان تراکم است٬ میزان تفاوت تراکم بایستی براساس طبقه بندی معرفی شده تعریف شود:
- آسیمتریک: عکسهای بدست آمده در این زمینه را نمیتوان زیاد قابل اعتماد دانست چراکه این عکسها تک بعدی بوده و بر اساس همپوشانیهای ایجاد شده مشاهدهی ساختار پستان برای پزشک دشوار خواهد بود. اگر پزشک جراحت و یا چیز مشکوکی مشاهده کند شما را برای گرفتن عکس سه بعدی ارجاع خواهد داد.
- آسیمتریک گلوبال: در این نوع افزایش میزان حجم و تراکم در یک پستان نسبت به دیگری مشاهده میشود. آسیمتریک گلوبال معمولا به علت تغییرات هورمونی و یا اختلاف طبیعی بدن افراد به وجود میآید. اگر پزشک متوجه توده در پستان شود شما را به انجام آزمایشهای بیشتر ارجاع خواهد داد.
- آسیمتریک فوکال: این عکسها میزان تراکم پستانها را در دو جهت ماموگرافیک نشانمیدهد اما پزشک با توجه به آنها نمیتواند از حقیقی بودن توده مطمئن شود. برای اطمینان حاصل کردن٬ پزشک مربوطه شما را به انجام آزمایشهای بیشتر ارجاع داده تا از عدم وجود و یا وجود سرطان مطمئن شود.
- آسیمتریک پیشرونده: این نوع از غیرقرینگی نشاندهندهی تغییرات بارز بین آزمایشهای گذشته و آزمایشهای کنون بیمار است. تراکم در پستان میتواند به تازگی به وجود بیاید و حتی کمتر شود. یافتههای حاصل از این نوع آسیمتریک معمولا برای تعیین وجود و یا عدم وجود سلول بدخیم کافی است.
آزمایشهای بیشتر:
اگر نتایج ماموگرافی نشاندهندهی عدم تقارن است٬ پزشک مربوطه نیازمند آزمایشها و عکسهای بیشتری برای تعیین نرمال و یا غیرنرمال بودن شکل و تراکم پستانها خواهد بود.
قدم اول مقایسهی نتایج ماموگرافی گذشته و کنون از نظر میزان تغییرات در شکل و تراکم سینهها است.
اگر به تازگی دچار این عدم تقارن شده و یا میزان عدم تقارن افزایش یافته باشد٬ پزشک مربوطه شما را برای انجام تستهای بیشتر ارجاع خواهد داد.
اولتراسونوگرافی سینهها:
این روش برای پیدا کردن موارد غیرعادی که در عکسهای ماموگرافی مشهود نبود بسیار مفید است. در این روش از امواج صوتی برای گرفتن عکس از ساختار درون پستان استفاده میشود.
با کمک این روش میتوان از خوشخیم٬ کیستیک و یا بدخیم و سرطانی بودن توده مطمئن شد. باید توجه داشت که توده میتواند همزمان قوام سفت و پر از مایع داشته باشد.
MRI سینه:
هرچند در بعضی از مواقع از این روش بعد از بیوپسی برای تایید وجود سرطان استفاده میشود اما میتوان از این روش همزمان با ماموگرافی برای عمل غربالگری سرطان سینه کمک گرفت.
این روش برای افرادی که به علت تاریخچهی فامیلی و یا ژنتیک مربوط به سرطان سینه بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند بسیار مفید و موثر است.
بیوپسی:
اگر نتایج آزمایشات نشاندهندهی وجود ابنرمالیتی بوده و یا پزشک مربوطه شک به وجود سرطان داشته قدم بعدی انجام بیوپسی است که در این روش از بافت مشکوک سینه نمونه برداری شده و برای مطالعات بیشتر و صحت وجود سرطان استفاده میشود.
اگر نتیجهی بیوپسی منفی بود ٬ اغلب پزشکان انجام آزمایشهای عادی و رایج سینه را برای کنترل وضعیت بیمار پیشنهاد میکنند.
اگر نتیجهی بیوپسی مثبت باشد٬ زیر نظر پزشک بایستی راهکارهای درمانی را آغاز کرد.
تحقیقات در زمینهی ارتباط بین نامتقارن بودن سینهها و ریسک ابتلا به سرطان همچنان ادامه دارد. بسیاری از نتایج نشانداده است که خانمهای مبتلا به سرطان پستان در مقایسه با افراد سالم اغلب دارای عدم تقارن بارز در سینههای خود به همراه سایر ریسک فاکتورها مانند ژنتیک و سن هستند.
اگر متوجه سوابق سرطان در خانوادهی خود شده و یا متوجه شکلگیری تغییرات غیرعادی در سینههای خود شدید حتما با پزشک مربوطه درمیان گذاشته و سراغ اقدام بعدی بروید.