آیا تا به حال به این فکر کرده اید که عادت های قدیمی مطالعه تان دیگر به درد نمیخورد؟
آیا تا به حال به این فکر کرده اید که چگونه میتوان در امتحان یا کلاس درس عملکرد بهتری داشت؟
بسیاری از محصلان متوجه میشوند که عادت های مطالعه شان در دبیرستان دیگر در دانشگاه کارایی ندارد. این قابل درک است چون دانشگاه با دبیرستان فرق دارد.
استادان کمتر درگیر تدریس هستند. کلاس ها بزرگترند امتحانات جدی ترند درس خواندن با شدت بیشتری وجود دارد و کلاس ها سفت و سخت برگزار میشوند. این بدین معنی نیست که شما تقصیری ندارید بلکه به این معناست که شما نیاز دارید که مهارت های درس خواندن را یاد بگیرید. خوشبختانه استراتژی های فعال تاثیر گزار درس خواندن در شرلیط دانشگاه وجود دارد.
این مقاله به چند توصیه برای درس خواندن مفیدتر میپردازد. اجرا کردن این توصیه ها در روتین درس خواندن باعث یادگیری با کیفیت ومفید کورس های درسی شما خواهد شد. چند بار آن ها را امتحان کنید و هرکدام که برایتان نتیحه بخش بود انجام دهید.
هر خواندنی درس خواندن نیست:
خواندن و بازخوانی متون در واقع باعث درگیری فعال با درس نمیشود. این فقط اسمش روخوانیست. خواندن متون درسی به معنای مطالعه و یادگیری نیست. روخانی منجر به فراموشی زود هنگام درس ها خواهد شد.
روخوانی را فقط به عنوان آمادگی قبلی از مطالعه در نظر بگیرید نه بیشتر. یادگیری اطلاعات نیاز به درگیری فعال با درس دارد.
درگیری فعال به پروسه ی معنی سازی از متن ، ساختن مثال و تنظیم یادگیری خودتان گفته میشود مطالعه فعال به معنی هایلایت کردن متون یا زیر جملات مهم خط کشیدن یا حتی روخوانی و حفظ کردن عادتی نیست. این کار ها میتواند باعث شود که درگیر درس خواندن شوید و تمرکز خود را حفظ کنید ولی آن ها جزو تکنیک های مطالعه ی فعال نیستند و ربطی به یادگیری پیشرفته ندارند.
ایده های مطالعه فعال شامل:
- یک راهنمای مطالعه براساس موضوع بسازید. سوالات و مشکلات را تدوین کنید و پاسخ های کاملی بنویسید. برای خودتان امتحان برگزار کنید.
- مثل یک معلم رفتار کنید. اطلاعات را با صدای بلند با کلمات خودتان بازگو کنید. مثل این که شما یک مدرس هستید و در حال تدریس در کلاسید.
- مثال هایی استخراج کنید که به تجربه شخصیتان از آن مطلب مربوط باشد.
- از نماد هایی استفاده کنید که مفاهیم را نشان دهد.
- برای کلاس های غیر تخصصی ایده های بزرگ را یاد بگیhرید تا بتوانید راجع به آن ها توضیح دهید ؛ تضاد برقرار کنید و دوباره وقایع را ارزیابی کنید.
- برای کلاس های تخصصی به مشکلات بپردازید. قدم ها و این که چرا این اقدامات نتیجه بخش هستند توضیح دهید.
- مطالعه از نظر سوال ، شواهد و نتیجه گیری: سوالی که توسط مربی یا نویسنده مطرح میشود چیست؟ مدارکی که ارائه میدهند چیست؟ نتیجه گیری چیست؟
سازماندهی و برنامه ریزی به شما کمک میکند تا برای دوره های خود به طور جدی مطالعه کنید. هنگام مطالعه برای آزمون ، ابتدا مواد درسی خود را سازماندهی کنید و سپس بررسی فعال خود را با موضوع شروع کنید. غالبا اساتید مشروح مطالب را در برنامه ی درسی خود ارائه میدهند. از مطالب آن ها به عنوان راهنما برای کمک به سازماندهی مواد درسی خود استفاده کنید. به عنوان مثال تمام مطالب را برای یک موضوع جمع آوری کیند ( مثلا یادداشت های پاورپوینت ، یادداشت های کتاب درسی ، مقاله ها ، تکالیف و…) و آن هارا یک جا جمع کنید و در بسته هایی جدا کنید. به هر بسته یک لیبل بچسبانید که موضوع آن بسته را روی آن نوشته باشید. براساس این موضوعات جداگانه ، مطالعه کنید.
از چرخه ی مطالعه چه میدانید؟
چرخه ی مطالعه توسط فرانک کریس تعریف شده است که بخش های مختلف مطالعه را تجزیه و تحلیل میکند:
پیش مطالعه
حضور در کلاس
بررسی مطالعه
بررسی درک شما
اگرچه هر مرحله ممکن است در یک نگاه واضح به نظر برسد اما اغلب دانشجویان سعی میکنند میانبر ها را انتخاب کنند و فرصت هارا برای یادگیری خوب از دست میدهند. برای مثال ممکن است شما پیش مطالعه انجام ندهید زیرا استاد همان مطالب را سر کلاس پوشش خواهد داد. با انجام این کار یک فرصت کلیدی برای یادگیری در حالات مختلف ( خواندن و گوش دادن) و بهره مندی از تکرار و تمرین منظم را از خود میگیرید. اما اگر پیش خوانی کنید هم فرصت مطالعه و هم حضور در کلاس را خواهید داشت. درک اهمیت همه مراحل این چرخه به شما اطمینان میدهد که فرصت هارا برای یادگیری موثر از دست ندهید.
طبقه بندی کنید:
یکی از تاثیر گزار ترین استراتژی های یادگیری ” تمرین طبقه بندی شده ” است. مطالعه خود را در طی چندین روز و هفته انجام دهید. موثر ترین کار این است که هرروز یک زمان کوتاه در کلاس کار کنید. تمام مدت مطالعه ای که صرف درس خواندن خواهد شد به مقدار یک یا دو روز مطالعه در کتابخانه و یا کمتر خواهد بود ولی شما مواد درسی را عمیق تر خواهید آموخت و برای مدت طولانی تری میتوانید آن هارا به یاد بیاورید که باعث میشود شما بهترین نمره را بدست آورید. نکته ی مهم این است که شما چگونه از زمان مطالعه خود استفاده میکنید نه این که چقدر زمان برای مطالعه کنار میگذارید. جلسات طولانی مطالعه منجر به عدم تمرکز و در نتیجه عدم یادگیری و حفظ کردن غیر موثر خواهد شد.
برای این که بتوانید در طی دوره های کوتاه مدت در طی چند روز و هفته مطالعه کنید ، باید برنامه ی خود را کنترل کنید. نگه داشتن لیستی از کار ها به صورت روزانه به شما کمک میکند تا جلسات مطالعه منظم و فعال را برای هر کلاس در نظر بگیرید. سعی کنید هرروز برای هر کلاس کاری انجام دهید. در مورد مدت زمانی که میخواهید برای انجام هر کار هزینه کنید ، خاص و واقع بین باشید. نباید کارهای زیادی در لیست خود داشته باشید و نتوانید در طول روز به طور منطقی آن ها را تکمیل کنید.
به عنوان مثال شما بهتر است چند مسئله در روز برای درس ریاضی حل کنید تا این که همه ی آن ها را یک ساعت قبل از کلاس انجام دهید. شما میتوانید هرروز ۱۵ تا ۲۰ دقیقه را به طور فعال به خواندن یادداشت های کلاس خود صرف کنید بنابراین زمان مطالعه شما ممکن است هنوز به همان مقدار قبل باشد اما به جای این که فقط برای یک کلاس آماده شوید ، برای همه ی کلاس های خود در مدت زمان کوتاهتری آماده خواهید شد. این کار به حفظ تمرکز و احساس مسئولیت در برابر کارتان و به خاطر سپاری اطلاعات کمک میکند.
علاوه بر یادگیری عمیق مطالب ، تقسیم بندی کار به جلوگیری از تعلل کمک میکند. در واقع به جای این که روز شنبه با پروژه ای سخت مواجه شوید که فقط ۴ ساعت فرصت برای انجام آن دارید میتوانید هرروز ۳۰ دقیقه با آن پروژه روبرو شوید. زمان گذاری کوتاهتر و مداوم تر برای کار بر روی یک پروژه ی سخت و طاقت فرسا قابل قبول تر است و احتمال کمترین تاخیر و لحظه ی آخری شدن را دارد. سرانجام اگر مجبورید مطالب را برای کلاس (نام ، تاریخ ، فرمول) به خاطر بسپارید بهتر است فلش کارت هایی برای درس تهیه کنید و به جای این که یک جلسه طولانی برای به خاطرسپاری آن ها وقت بگذارید به طور دوره ای در طول روز آن ها را مرور کنید.
بهتر است سرسخت باشید:
روش هیچ دو مطالعه ای یکسان نیست. اگر سرسختانه درس بخوانید آن را بهتر به انجام خواهید رساند. جلسات مطالعه سرسختانه کوتاه هستند و به شما اجازه میدهند که با کمترین وقت تلف شده کار را به انجام برسانید. زمان مطالعه ی سرسختانه ی کوتاه و فشرده موثر تر از غرق شدن در درس خواندن است.
در حقیقت یکی از مهمترین استراتژی های مطالعه ، توزیع حجم مطالعه در چندین جلسه است. جلسات مطالعه فشرده میتواند ۳۰ یا ۴۵ دقیقه به طول بیانجامد و مشمول قوانین استراتژی های مطالعه فعال است. به عنوان مثال خودآزمایی یک استراتژی مطالعه فعال است که شدت مطالعه و کارایی یادگیری را بهبود میبخشد. با این وجود گذراندن ساعت ها برای اتمام خودآزمایی احتمالا باعث میشود پریشان شوید و توجه خود را از موضوع از دست بدهید. از طرف دیگر اگر قصد داشته باشید ۴۵ دقیقه از مطالب درسی خودآزمایی به عمل بیاورید و بعد از آن استراحت کنید به احتمال زیاد شما میتوانید تمرکز خود را حفظ کرده و اطلاعات را به خاطر بسپارید. علاوه بر این ، جلسات کوتاهتر و سرسختانه تر ، فشار لازم را برای جلوگیری از تعویق و تعلل در مطالعه فراهم میکند.
سکوت طلا نیست :
بدانید که کجا برای درس خواندن شما مناسب است. سکوت کتابخانه شاید بهترین مکان برای مطالعه ی شما نباشد. مهم است که در نظر بگیرید کدام محیط برا شما بهتر عمل میکند. ممکن است متوجه شوید که میتوانید با برخی از صداهای پس زمینه تمرکز کنید. برخی افراد دریافته اند که گوش دادن به موسیقی کلاسیک در هنگام مطالعه به تمرکز آن ها کمک میکند در حالیکه این مسئله ممکن است افراد دیگر را پریشان کند. نکته اینجاست که سکوت کتابخانه ممکن است به اندازه ی سر و صدای یک سالن ورزشی حواستان را پرت کند ؛ بنابراین اگر سکوت حواستان را پرت میکند ولی همچنان ترجیح میدهید که به کتابخانه بروید بهتر است طبقه اول و دوم یعنی جایی که بیشترین سر و صدا را دارد امتحان کنید.
به یاد داشته باشید که مطالعه ی فعال به ندرت در سکوت امکان پذیر است زیرا مطالعه فعال نیاز به بازگو کردن مطالب درسی با صدای بلند دارد.
مشکلات را دوست خود بدانید:
مشکلات پیش رو برای انجام روش ها در مورد دوره های تخصصی مهم است. شما قادر خواهید بود مراحل ایجاد مشکل و دلیل کارکرد روش حل آن ها را توضیح دهید. در دوره های تخصصی معمولا بیان مشکلات کار مهمتر از خواندن و حفظ کردن متن است. مشکلات مربوط به تمرینات ارائه شده توسط استاد را در کلاس بنویسید. از هر مرحله یادداشت برداری کنید و اگر سر در گم هستید سوال بپرسید. حتی اگر مراحل را از دست داده اید سوال و جواب هارا ضبط کنید. هنگام آمادگی برای آزمون ها ، لیست بزرگی از مشکلات مربوط به مطالب و سخنرانی های دوره را در کنار هم قرار دهید. مشکلات را حل کنید و مراحل و دلیل حل مسئله را توضیح دهید.
در مورد انجام چند کار به طور همزمان تجدید نظر کنید:
تحقیقات گسترده نشان میدهد انجام چند کار به طور همزمان کیفیت کار شمارا افزایش نمیدهد و البته تاثیر منفی در نتیجه ی کار شما خواهد داشت. برای مطالعه دقیق تر و سرسختانه تر نیاز دارید که حواس پرتی را در طول جلسات مطالعه از بین ببرید. اگر به رسانه های اجتماعی ، مرور وب ، بازی کردن ، پیام کوتاه و… اجازه دهید که در روند درس خواندن شما وارد شوند این کار به شدت بر پایین آمدن کیفیت مطالعه شما تاثیر خواهد گذاشت. تحقیقات نشان میدهد که انجام چند کار در آن واحد (به عنوان مثال پاسخ داد به پیام ها در ضمن مطالعه) ، باعث افزایش مدت زمان لازم برای یادگیری دروس و کاهش کیفیت یادگیری میشود.
از بین بردن عوامل حواس پرتی به شما این امکان را میدهد تا در طول جلسات مطالعه کاملا تمرکز خود را حفظ کنید. اگر در هنگام انجام تکالیف خود به کامپیوترتان احتیاج ندارید از آن استفاده نکنید. از اپلیکیشن های موبایلی استفاده کنید تا به شما در تعیین محدودیت میزان زمانی که میتوانید در طول روز در بعضی سایت ها به سر ببرید کمک کند. با گذراندن زمان استراحت خود در شبکه های اجتماعی به مطالعه ی فشرده ی خود پاداش دهید. (مطمئن شوید که زمان استراحت خود را مدیریت میکنید!)
تنظیمات خود را روشن کنید!
چند محل را برای مطالعه در داخل و خارج از محوطه دانشگاه پیدا کنید و هرکدام را چند بار امتحان کنید. اگر هرکدام از مکان ها تمرکز شما را به هم میزند آن را تغییر دهید.
بدانید که چه زمانی و در چه مکانی بهترین زمان و مکان برای درس خواندن شماست. ممکن است تمرکز شما در ساعت ۱۰ شب به اندازه ۱۰ صبح نباشد. ممکن است شما در یک کافی شاپ با سر و صدای زیاد عملکرد بهتری داشته باشید ؛ ممکن است وقتی در رخت خواب خود درس میخوانید خواب به سراغتان بیاید.
چند مکان مختلف برای مطالعه در داخل و خارج محوطه دانشگاه داشته باشد که درس خواندن در آنجا برایتان مفیدتر بوده است ؛ در این صورت هر جایی که باشید مکان مناسب مطالعه خود را خواهید شناخت. پس از مدتی متوجه خواهید شد که مکان مناسب برای مطالعه شما بیش از حد راحت است! و تمرکزتان را به هم میزند. در این موقعیت وقت آن است که مکان مطالعه خود را عوض کنید.
معلم شوید:
سعی کنید مثل یک معلم مواد درسی را با صدای بلند و با کلمات خودتان بازگو کنید. میتوانید این کار را به تنهایی و یا در جمع دوستانه ی درسی خود انجام دهید. بلند صحبت کردن در مورد محتوای درسی میتواند مشخص کند که در کجا گیج شده اید و به اطلاعات بیشتری نیاز دارید. این کار به شما کمک میکند راحت تر اطلاعات را حفظ کنید. در حین توضیح درس با صدای بلند به مثال ها اشاره کنید و سعی کنید بین مفهوم های مختلف ارتباط برقرار کنید.(دقیقا مثل کاری که معلم ها انجام میدهند) میتوانید این کار را با یادداشت هایی که در دست دارید انجام دهید. در ابتدا باید به یادداشت هایتان متکی باشید تا محتوای درس ر ا توضیح دهید ولی در انتها شما قادر خواهید بود که بدون کمک از یادداشت هایتان این کار را انجام دهید.
طراحی یک امتحان برای خودتان به شما کمک میکند تا مانند استادتان فکر کنید. استاد میخواهد که شما چه چیزی را بدانید؟ امتحان گرفتن از خودتان یک روش بسیار موثر مطالعه است. یک راهنمای مطالعه برای خود تهیه کنید و همه جا آن را با خود ببرید. با این روش شما میتوانید سوال و جواب ها را به صورت دوره ای در طی روز مرور کنید. سوالاتی که جوابشان را نمیدانید شناسایی کنید و فقط راجع به این مباحث از خودتان امتحان بگیرید. جواب های خود را با صدای بلند بازگو کنید این به شما کمک میکند تا اطلاعات را به خاطر بسپارید و هر جایی که لازم بود پاسخ را تصحیح کنید. برای دروس تخصصی سوالات عینی مشابه طراحی کنید و توضیح دهید که چگونه از سوال به جواب رسیدید. مشکلاتی که حل آن برای شما دشوار است را دوباره طرح کنید. یادگیری درس با این روش باعث میشود مغز شما به طور فعال درگیر موضوع شود و به طور قابل توجهی حافظه شما پیشرفت خواهد کرد.
مدیریت زمان خود را به دست بگیرید:
کنترل برنامه و عوامل حواس پرتی میتواند به رسیدن به اهدافتان کمک کند. اگر کنترل زمان و برنامه تان را بدست بگیرید میتوانید تکالیفی که بر عهده تان قرار گرفته است را کامل انجام دهید در زمینه ی رشته ی تحصیلی خود بهترین باشید.
هم اکنون قدم هایی برای بدست گرفتن مدیریت برنامه هایتان ارائه میشود:
- در یک روز مشخص در هفته (مثلا عصر یا صبح جمعه) برای هفته پیش رویتان برنامه ریزی کنید.
- به صورت هدفمند در هر کلاس شرکت کنید و بدانید که چه سوال ناتمامی را باید در جلسه برگزار شده در کلاس تمام کنید
- به برنامه خود نگاهی بیاندازید و ببنید چقدر زمان نیاز دارید تا کار خود را به اتمام برسانید.
- ببینید کارهایی که در لیستتان نوشته اید در زمان محدودی که در اختیار دارید قابلیت انجام دارد یا نه؟ (ممکن است مقدار زمان مورد نیاز برای هر فعالیت را در جلوی نام هر فعالیت در لیست اولیه بنویسید). تنظیمات را در صورت نیاز اعمال کنید. برای مثال ممکن است متوجه شوید که یکی ازکارهایتان زمان یشتری برای انجام نیاز دارد و شما زمان اضافی برای اختصاص دادن به این کار را ندارید. در این صورت باید برای کارها و منابع مطالعه تان الویت قائل شوید. کامل خواندن تمام منابع مطالعه یک کار لاکچری محسوب میشود! ممکن است مجبور شوید در مورد منابع مطالعه تان تصمیم بگیرید که فقط به مطالبی که در کلاس نیز تدریس شده است بپردازید. شما باید مطالعه تان از منابعی باشد که در کلاس گفته شده است و به مطالبی که در کلاس تاکید بیشتری میشود بپردازید. این منبع میتواند موضوعی از کتاب رفرنسی باشد که مستقیما در کلاس در مورد آن بحث شده است. شما میتوانید توضیحات تکمیلی در مورد موضوعاتی که علاقه بیشتری دارید از منابع دیگری به طور سطحی تر مطالعه کنید.
- در برنامه خود علامت بزنید که چه زمانی تکالیف و مطالعه خود را به پایان خواهید رساند.
- هر شب قبل از رفتن به رخت خواب برنامه ی خود را برای روز بعد تنظیم کنید. بیدار شدن از خواب با برنامه ای از پیش تعیین شده روز شما را مفید تر خواهد کرد.
از بیکاریتان به نفع خودتان استفاده کنید:
از هفته های کم کار خود آگاه باشید. این آرامش قبل از طوفان است. هفته های کم کار فرصت مناسبی برای شروع یک پروژه ی طولانی است. زمان های اضافی خود را برای پیشروی در تکالیف و مطالعه ی منابع درسی خود استفاده کنید و یا میتوانید در این زمان ها پروژه های بزرگ و یا مقاله ای را شروع کنید. حتی اگر کاری برای انجام دادن نداشته باشید باید برای کار کردن در هر کلاس و در هر هفته برنامه داشته باشید. در واقع بهتر است برای هر کلاستان در هر روز کاری انجام دهید. صرف فقط ۳۰ دقیقه برای هر کلاس در هر هفته در واقع ۳ ساعت در هفته را شامل میشود. تقسیم این ۳ ساعت در ۶ روز هفته بهتر از صرف ۳ ساعت طولانی به صورت یکجاست. اگر تمام کارهای لازم برای یک جلسه را انجام داده اید بهتر است این ۳۰ دقیقه را صرف جلو افتادن در مطالعه یا شروع یک پروژه ی طولانی تر کنید.
از تمام منابع خود استفاده کنید:
به یاد داشته باشید که میتوانید در مورد اجرای هریک از راهکار های پیشنهاد شده در این طرح با یک مشاور مشورت کنید و آن ها را قدم به قدم عملی کنید.
