علیرغم انزجار بسیاری از خوانندگان این مقاله، نگهداری از زالوها به عنوان حیوان خانگی به تازگی در میان مردم محبوبیت پیدا کرده است.
و بله، مطمئناً این مسئله قدری متفاوت است. اما با توجه به قطع ارتباط بشر با طبیعت، و عدم آگاهی ما درباره موجودات انگلی، این ایده که برخی افراد در حال پرورش این انگلها هستند، جالب به نظر میرسد.
زالوها موجودات شگفتانگیز و کنجکاوی هستند که به سرعت رشد میکنند و از این جهت، حیوان خانگی مناسبی به نظر میرسند.
آرین خمجانی (Ariane Khomjani)، پرورشدهندهی زالو
وی توضیح میدهد که چگونه هر یک از زالوها شخصیت منحصر به فردی دارند؛ برخی ماجراجوتر و بعضی دیگر، خجالتی هستند!
بعضی از این زالوها بیش از بقیه غذا میخورند و زمانی که سیر میشوند، اگر به درستی مراقبت شوند، ترجیح میدهند در خارج از آب کمی استراحت کنند.
خمجانی، صاحب چهار عدد از این خون آشامهای نرم است. یکی از آنها Leara نام دارد و تصویر آن را در زیر مشاهده میکنید. گونههایی که او نگه داری میکند، از جمله گونههایی با اندازهی بزرگ است که به آنها زالوهای بوفالویی (Hirudinaria manillensis) میگویند. این گونهها در آسیا یافت میشود.
بیش از ۶۰۰ گونه زالو در جهان وجود دارد که بیشتر آنها (نه همهی آنها) خون خوار هستند. مابقی زالوها، مانند زالوهای کرمی (Pharyngobdellida) شکارچیانی هستند که طعمه بیمهرهی خود را میبلعند، در حالی که برخی از گونهها تجزیه کنندگانی هستند که از بقایای آلی استفاده میکنند.
این سوسیسهای متحرک تا هشت جفت ocelli (لکههای چشمی) دارند که از آنها برای تشخیص سایه طعمههای احتمالی استفاده میکنند. قطعاتِ مغزی آنها در ۳۲ بخش بدن پخش شده است، و این موجودات هرمافرودیت (دو جنسه) محسوب میشوند، بنابراین هر زالو هر دو اندام جنسی نر و ماده را داراست. اگرچه آنها هنوز هم برای تولیدمثل به جفت احتیاج دارند.
اگر یک زالوی انگلِ گرسنه گرمای بدن یا کربن دیاکسید موجود در تنفس شما را احساس کند، میتواند با استفاده از مکندههای سری و انتهاییِ خود، بدن خود را حلقه کرده و به سمت شما حرکت نماید. بله، درست متوجه شدهاید، زالوها در انتهای بدنشان هم مکنده دارند!
اگر زالوها میزبان مناسبی پیدا کنند، پیش از گاز گرفتن میزبان با فکهای تیز دندانه دار (دو یا سه دندانه) خود، بزاق خود را، که شامل ترکیبات بیحس کننده و ضدانعقاد خون است، به میزبان تزریق میکنند.
خمجانی توضیح میدهد: “هنگامی که زالوها، حتی زالوهای بزرگِ بوفالویی، از بدن شما تغذیه میکنند، شما آنها را احساس نمیکنید، اگرچه گزش ابتدایی آنها میتواند کمی دردناک باشد.” بعد از هربار تغذیه، آنها میتوانند تا یک سال تغذیهای نداشته باشند، اما پرورشدهندگان زالوها توصیه میکنند گونههای بزرگتر، هر۳-۶ ماه یکبار تغذیه شوند.
مانند هر چیزی که نیاز به تماس مستقیم با جریان خون شما دارد، قبل از انجام زالو درمانی، باید ابتدا مشاورهی پزشکی لازم را انجام دهید. بعضی افراد به بزاق زالو حساسیت دارند و همواره خطر ابتلا به عفونت از طریق آنها وجود دارد.
به گفتهی خمجانی، هرچند بیشتر زخمهای ناشی از گزش زالوها بهبود مییابند و جای زخمها باقی نمیماند، اما به خاطر مادهی ضدانعقاد موجود در بزاق زالو، گاهی اوقات چندین روز طول میکشد تا خونریزی محل گزش قطع شود. البته دقیقاً همین خصوصیات بزاق است که مدتهاست انسان را به زالو درمانی علاقهمند کرده است.
زالوها قرنهاست که با فرهنگ بشر، به ویژه در اروپا مرتبط هستند.
مکنزی کوواک (Mackenzie Kwak)، انگلشناس دانشگاه ملی سنگاپور
در حقیقت، انسانها حدود ۳۰۰۰ سال است که برای اهداف پزشکی زالوها را پرورش میدهند. در دورهی ویکتوریا (در دهه ۱۸۰۰) زالو درمانی برای معالجه تمامی مشکلات، از سردرد گرفته تا نمفومانیا (nymphomania) یا میل مفرط و بیمارگونه زن به آمیزش، توصیه میشدهاست.
این علاقه به زالو درمانی منجر به رقابتی مضحک میان داروخانههایی شد که به طور فزایندهای شیشههای حاوی زالو را پرورش میدادند، و از این طریق مشتریان را به سمت انتخاب محصول خود ترغیب مینموند.
این استفاده تاریخی از زالو، جمعیت زالوهای دارویی را در سراسر اوراسیا (Hirudo Medicinalis) به شدت کاهش داده است، بنابراین در حال حاضر این گونه تحت حفاظت است.
امروزه، زالوها همچنان برای استفاده پزشکی انسانها و حیوانات در سراسر جهان پرورش داده میشوند و توسط سازمان غذا و داروی ایلات متحده (FDA) به عنوان یک ابزار پزشکی تایید شدهاند.
جولی اسمولدرز (Julie Smolders) پرستار بخش بهداشت محلی جنوب غربی سیدنی میگوید: “زالو درمانی بعد از عمل در بیمارانی که جراحی پیوند مجدد انگشت را انجام دادهاند و یا جراحی عضله یا پیوند بافت کردهاند، استفاده میشود. زالوها در محل مورد نظر قرار داده میشوند و خون جمعشده در محل را میمکند و اجازه میدهند خون در اندام محیطی جریان یابد و از این طریق محل جراحی را زنده نگه میدارند.”
بیمارستانها برای استفاده از این توانایی پاکسازی رگهای خونی، ۱۰۰-۲۰۰ زالو را نگه داری میکنند. برای به حداقل رساندن خطر احتمالی عفونت، از جمعیت زالوهایی که در محیطهای کنترل شده پرورش یافتهاند، استفاده میشود.
اگر ایدهی نگه داشتن یکی از این دراکولاهای کوچک شما را به خود جلب میکند، اما شما هیچ علاقهای ندارید که به یک وعدهی غذایی برای این زالوها تبدیل شوید، حسابهای کاربری آنلاین مختلفی وجود دارد که در آنها زالوهای خانگی از کبد خام یا خون گرم شدهی قصابیها تغذیه میشوند.
کوواک معتقد است در صورتی که خون تازه باشد و هیچ مادهی نگه دارنده و موادی از این قبیل به آن اضافه نشده باشد، میتوانیم بپذیریم که این کار (نگه داری زالوی خانگی) شدنی است. او اشاره میکند که انگل شناسان و متخصصان حشره شناسی پزشکی، اکنون چندین دهه است که از تکنیکهای مشابهی برای نگهداری انگلها در آزمایشگاهها استفاده میکنند.
نگه داری زالوها به عنوان حیوان خانگی، روش شگفت انگیزی برای یادگیری در مورد انگلها و در سطح وسیعتر، برای درک این دنیای طبیعی پیچیده و عجیب است.
مکنزی کوواک
خمجانی در پاسخ به بازخورد منفی مردم نسبت به حیوانات خانگیاش میگوید: “اگر کسی در مورد سگها و گربهها همان گونه که دربارهی زالوها صحبت میکنند، صحبت کند، آیا میتوانید میزان عصبانیت مرا تصور کنید؟”