محققان دریافته‌اند که تمرکز تحریک غیر تهاجمی قدرتمند مغناطیسی بر بخش خاصی از مغز میتواند علائم اختلال وسواسی جبری (OCD) را بهبود بخشد. این یافته راه را برای درمان اقلیت وسیعی از مبتلایان که به درمان مرسوم پاسخ نمیدهند باز می کند.
بصورت عام OCD به‌عنوان افکار یا خواسته‌های عودکننده یا رفتارهای تکراری مفرط، که فرد احساس اجبار برای انجام آنها را دارد، تعریف میشود. هر سال در حدود ۱۲ بزرگسال در هزار نفر از اختلال وسواسی جبری رنج می برند. این در حالی است که ۳/۲٪ بزرگسالان در طی دوران زندگی خود از این اختلال رنج خواهند برد. این اختلال معمولا از طریق درمان exposure and response prevention (در این روش درمان، بیمار در معرض محتوای وسواس‌هایش/خواسته های تکرارای مفرط خود بدون اجبار به انجام آنها قرارمی گیرد) و داروهایی مثل SSRIs (مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین همانند فلوکستین (Prozac/Sarafem) یا سرترالین(Paxil) ، یا مهارکننده‌های بازجذب سروتونین همانند کلومی‌پرامین ( (Anafranil معالجه می شوند. با این حال یک سوم تا نصف بیماران به این معالجه پاسخ مناسب نمی دهند.
تحریک مغناطیسی عمیق جمجمه‌ای (dTMS) نوعی تکنیک تحریک مغزی است که میدان‌های مغناطیسی تکانشی توسط یک سیم‌پیچ قرار گرفته بر روی جمجمه سر تولید می کند. این میدان های مغناطیسی مدارهای عصبی را در منطقه هدف مغزی فعال میکند و منجر به بهبود علائم میشود. این روش بطور بالینی برای درمان برخی موارد افسردگی شدید و غیر قابل درمان نیزاستفاده میشود.
دکتر Lior Carmi (بهمراه پروفسور Joseph Zoharو پروفسور (Abraham Zangenاز مرکز پزشکی Chaim Sheba رهبری گروهی از دانشمندان بین المللی در یازده کشور را در یک آزمایش تصادفی کنترل شده بعهده گرفت. در این آزمایش نود ونه بیمار با اختلال وسواسی جبری انتخاب شدند و قرار شد که یا از طریق تحریک مغناطیسی عمیق جمجمه‌ای مورد معالجه قرار گیرند یا معالجه تلقینی (درمان ساختگی) گردند. تمامی بیماران شرکت کننده در این آزمایش قبلا به معالجه ضد افسردگی پاسخ مناسبی نشان نداده بودند.
دکتر Carmi در این خصوص می گوید:” نکته جالب این آزمایش این است که ما عمدا بیماران را بمدت پنج دقیقه قبل از هر جلسه تحریک مغناطیسی عمیق جمجمه‌ای (dTMS) تهییج کردیم. ما این تهییج را برای هر بیمار مطابق با وسواس‌های OCD خاص خودش انجام دادیم. بعنوان مثال، اگر کسی دارای وسواسی درباره آلودگی بود، ما او را در موقعیتی قرار دادیم که وسواس او برانگیخته شود، مثل لمس کردن دستگیره در توالت یا ظرف زباله. مثال دیگر، اگر کسی دارای وسواس در خصوص عدم بستن شیرآب در خانه بود، ما عمدا این شک را در او بوجود آوردیم. تمامی این موارد برای هر بیمار طراحی و اجرا شد. در طی اولین ملاقات با بیمار، ما علائم بیماری او را متوجه شدیم و لیستی را از کارها را برای تهییج او در طول مطالعه تهیه نمودیم. ایده این بود که معالجه را در طی زمانی که مدار تحریک مغناطیسی عمیق جمجمه‌ای فعال بود انجام بدهیم، نه زمانی که بیمار در خصوص انجام خریدهایش بعد از اتمام جلسه تحریک فکر می کرد.”
جلسات از ۶هفته درمان روزانه تحریک مغناطیسی عمیق جمجمه‌ای ۲۰Hz)) تشکیل شده بود که بر مناطق خاص مغزی مرتبط با OCD متمرکز بود. این اولین بار است که این مناطق برای رفع این اختلال هدف‌گیری شده‌اند. میزان پاسخ با استفاده از پرسشنامه مقیاس عمومی پذیرفته شده وسواسی جبری Yale-Brown (YBOCS) اندازه‌گیری شد. بعد از ۶هفته، ۳۸٪ آنهایی که تحت درمان قرار گرفته بودند به درمان پاسخ دادند. آنها یک کاهش متوسط بیش از سی درصد (۳۰٪) در شدت علائم در مقایسه با یازده در صد (۱۱٪) کاهش بیماران دریافت کننده درمان ساختگی نشان دادند.
یک ماه پس از پایان درمان این میزان به ۲/۴۵٪ در گروه دریافت کننده درمان واقعی و ۸/۱۷٪ در گروه دریافت کننده درمان ساختگی رسید. درحدود یک سوم از هردو گروه درمان شده و درمان نشده شکایت از سردرد داشتند، اما تنها ۲ مورد به علت سردرد از آزمایش کنار گذاشته شدند.
دکتر Lior Carmi در این خصوص اضافه می کند:”محققان تحریک مغناطیسی جمجمه ای یا TMS را درگذشته برای اختلال وسواسی جبری ((OCD آزمایش کرده‌اند، اما این اولین بار است که ما منطقه خاصی از مغز را تحریک نمودیم و برای هر بیمارمیزان تحریک را مشخص کردیم. بعلاوه، ما این کار را با استفاده از یک پروتکل استاندارد در آزمایش تصادفی چند مرکزه ( در ۱۱ شهر در آمریکا، کانادا، و اسرائیل) انجام دادیم. این یعنی ما این نتایج مثبت را علیرغم تنوع بیماران و تنوع بالینگران بدست آوردیم. در شرایطی که درمان موجود برای OCD افاقه میکند، میتواند موثر و مفید واقع شود، اما روش ما در درجه اول برای بیمارانی است که به درمان مرسوم پاسخ نمیدهند.”
