بسیاری از افرادی که به آکنههای سرسخت مبتلا هستند دارای تجربیات مصرف راکوتان و نگران این موضوع هستند که چه مدت طول میکشد تا راکوتان اثر کند. به طور کلی، بهبودی ناشی از ایزوترتینوئین از ماه اول تا سوم ظاهر میشود. میزان تاثیر دارو بر وخامت آکنهها، دوز داروی درمانی و عوامل شخصی بستگی دارد. در برخی افراد شعلهور شدن اولیه آکنهها قبل از بهبودی ممکن است رخ میدهد. دوز مصرف راکوتان ۴۰ میلیگرم به عنوان دوز بالا شناخته میشود.
این دارو میتواند خشکی پوست و لب ایجاد کند. استفاده از محصولاتی که حاوی بنزوئیل پروکسید هستند، خشکی صورت را تشدید میکنند. برای جلوگیری از خارش و سوزش محل خشک شده، بهتر است از مرطوب کنندههایی بر پایهی آب استفاده کرد.
در مواردی که پوست قرمز شده و خارش شدید دارد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا آنتی بیوتیک تجویز کند.
در اکثر موارد، در دورهی درمان با ایزوترتینوئین، آکنه فروکش کرده و به خوبی کنترل میشود. حتی افرادی که آکنههای بسیار شدید و بدشکل دارند، اگر به درمان پایبند بمانند، به بهترین شکل بهبود مییابند. پس بهتر است مدت زمان مصرف راکوتان کامل شود.
راکوتان چیست
راکوتان یا نورم اسکین (ایزوترتینوئین) دارویی است که برای موارد وخیم آکنه که به سایر درمانها جواب ندادهاند، استفاده میشود. این دارو گاها در موارد مشکلات پوستی و نوع خاصی از سرطانها به کار میرود.
این دارو یک ویتامین A مشتق شده (رتینوئید) است، بنابراین بدن به شکلی مشابه با ویتامین A نسبت به آن واکنش نشان میدهد. به دلیل این که ویتامین A میتواند در بافتها تجمع یابد، مصرف این دارو ممکن است به سرعت مشکل ایجاد کند.
هشدار: در هنگام مصرف راکوتان (ایزوترتینوئین) نباید مکمل ویتامین A مصرف شود.
نورم اسکین تا به حال بهترین دارو برای درمان آکنه و صاف کردن پوست صورت بوده است. با وجود عوارض جانبی آزار دهنده، بعد از چند هفته قطع مصرف دارو این عوارض نیز از بین میروند.
دوز مصرف راکوتان مخصوص هر فرد است و مدت زمان مصرف راکوتان معمولا ۴ الی ۵ ماه طول میکشد. هرگز نباید بیشتر از مقدار تجویز شده، از این دارو مصرف کرد.
ایزوترتینوئین نامهای تجاری متعددی دارد؛ نظیر Myorisan ,Sotret ,Clavaris, Absorica, Amnesteem. نام اصلی آن آکوتان میباشد که دیگر در بازار وجود ندارد. در ادامه با عوارض قرص راکوتان یا نورم اسکین بیشتر آشنا میشویم. البته در مورد ارتباط راکوتان و کاهش وزن باید خاطر نشان کرد که به نظر میرسد راکوتان موجب کاهش قابل توجه در وزن نمیشود.
دوز مصرف راکوتان و عوارض پوست و مو
از آنجایی که ایزوترتینوئین برای درمان آکنه شدید طراحی شده است، تاثیر چشمگیری روی پوست دارد. خاصیت درمانی این دارو به علت تاثیر آن بر روی منافذ بسته، باکتری، التهاب و تولید چربی میباشد.
متاسفانه در ابتدای دورهی مصرف راکوتان، وضعیت آکنه بدتر میشود و رفته رفته رو به بهبودی میگذارد. عوارض این دارو، ترک خوردگی لب، خشکی پوست و راه بویایی میباشد که احتمال خونریزی بینی را بیشتر میکند.
مصرف ایزوترتینوئین و راکوتان باعث افزایش حساسیت پوست نسبت به نور خورشید میشود، لذا استفاده از ضدآفتابهای مناسب ضروری است. از سایر عوارض این دارو میتوان به شکنندگی پوست کف دست و پا، زردی رنگ پوست و نازکی موها اشاره کرد. بر این اساس در مورد ارتباط راکوتان و ریزش مو که پرسش بسیاری از افراد تحت درمان با این دارو میباشد، باید گفت ریزش مو میتواند یکی از عوارض جانبی راکوتان باشد.
به علت نازک شدن پوست در دورهی درمان با ایزوترتینوئین، روشهای از بین بردن موهای زائد مثل وکس و لیزر، آسیب شدیدی به پوست زده و اسکار برجای میگذارند. برای استفاده از این روشها، حداقل شش ماه باید از آخرین مدت زمان مصرف راکوتان بگذرد.
عوارض قرص راکوتان بر سیستم تولید مثل
ایزوترتینوئین برای جنین بسیار مضر است. خانمهایی که در سنین باروری هستند، باید قبل از شروع دورهی درمان، از عدم بارداری خود اطمینان حاصل کنند. استفاده از روشهای پیشگیری از بارداری در این دوران توصیه میگردد. برای اقدام به بارداری، حداقل چهار هفته باید از مصرف آخرین قرص گذشته باشد.
سبب سقط، مرگ جنین و تولد زودرس از جمله تجربیات مصرف راکوتان در طول بارداری هستند. در صورت زنده ماندن جنین، نقایص جسمانی شدیدی خواهد داشت، نظیر:
- گوشهای کوچک یا عدم تشکیل آنها
- مشکلات شنوایی
- کوچکی چشمها یا میکروفتالمی
- عدم تشکیل چشمها
- تیموس کوچک یا تشکیل نیافته (تیموس محل ساخته شدن و بلوغ گلبولهای سفید است)
- لب شکری یا کام شکاف دار
- نقایص قلبی مادرزادی
- هیدروسفالی (تجمع آب و مایعات در پیرامون مغز که باعث ناتوانی ذهنی میشود)
- میکروسفالی (مغز تکامل نیافته که باعث عقب ماندگی جسمی و ذهنی میگردد)
در مردانی که ایزوترتینوئین مصرف میکنند، دارو در مایع منی نیز وجود دارد. با این حال هنوز تاثیر آن بر روی ایجاد نقایص جنینی مشخص نشده است. علیرغم اینکه شواهد معتبری مبنی بر وجود این دارو در شیر مادر موجود نیست، بهتر است مادران در دورهی درمان، نوزاد خود را شیر ندهند.
مدت زمان مصرف راکوتان و عوارض سیستم عصبی مرکزی
تجربیات مصرف راکوتان بر روی سیستم عصبی مرکزی اثر میگذارد و ممکن است باعث سرگیجه و خستگی مزمن شود. خشکی چشم و کاهش بینایی در شب، زنگ خوردن گوش و کاهش شنوایی از عوارض شایع این دارو هستند.
گاهی ممکن است ایزوترتینوئین باعث افزایش فشار در مغز گردد که تهدیدکنندهی زندگی است. علائم این فشار مغزی عبارتند از:
- سردرد شدید
- تاری دید
- سرگیجه
- تهوع
- استفراغ
- تشنج و حملهی عصبی
- سکته
تغییرات خلق و خو، ناراحتی و حساس بودن، مشکلات روانی مثل افسردگی، روانپریشی، افکار خودکشی و توهم ممکن است در این افراد به وجود آید. در صورت بروز علائمی نظیر طغیان عاطفی و دیدن یا شنیدن چیزهایی که وجود ندارند، فورا باید به پزشک مراجعه کرد و علائم را با او در میان گذاشت.
هر نوع دارویی میتواند باعث آلرژی شود. علائمی مثل راشهای پوستی، تورم دهان و صورت، مشکلات تنفسی، باید به پزشک گزارش شوند.
عوارض قرص راکوتان بر سیستم گوارشی و دفعی
ایزوترتینوئین بر روی تمام ارگانهای سیستم گوارشی میتواند تاثیر داشته باشد. بعضی از این عوارض عبارتند از:
- خونریزی لثه
- کاهش اشتها
- سوزش سر دل
- درد شکم
- ادرار تیره رنگ
- حالت تهوع
- استفراغ
- اسهال
- خونریزی از مقعد
این علائم ممکن است نشانگر مشکلات مری، پانکراس، کبد و رودهها باشند. چک کردن آنزیمهای کبدی و میزان کلسترول خون در طول مدتی که میکشد تا راکوتان اثر کند، ضروری است.
عوارض قرص راکوتان بر خون، استخوان و ماهیچهها
تجربیات مصرف راکوتان نشان میدهد به هنگام مصرف نورم اسکین، کاهش گلبولهای قرمز و سفید طبیعی است. علائم این مشکلات میتواند غش کردن و تنگی نفس باشد. ایزوترتینوئین میتواند در جریان خون تجمع یافته و مشکلاتی در سطح قند خون و چربی خون ایجاد کند.
به علت خطرناک بودن این دارو در بارداری، نباید هنگام مصرف این دارو یا یک ماه کامل پس از قطع مصرف آن، فرد خون اهدا کند. ایزوترتینوئین همچنین باعث درد استخوان، مفاصل، عضلات و تاندونها میگردد.