در مواقع دست و پنجه نرم کردن با مشکلات شخصی همانند اضطراب و افسردگی یا سازگاری با غم و غصه، ممکن است فهمیدن این که چه چیزی در ذهن و جسم شما در حال اتفاق افتادن است، بویژه اگر شما تجربه دیگری برای مقایسه با آن نداشته باشید، مشکل گردد. کتاب درمانی با هدف پر کردن این شکاف با استفاده از ادبیات و با فراهم آوردن اطلاعات، حمایت/پشتیبانی و راهنمایی در قالب مطالعه کتاب‌ها و داستان‌ها به بهبود زندگی‌تان کمک می‌نماید. اما احتمالا هنوز دقیق متوجه نشدید کتاب درمانی چیست ؟ با ما همراه باشید.
کتاب‌درمانی شامل چه چیز‌هایی است؟
اصل مطالعه به‌عنوان راهی برای کمک به آسان‌سازی فرآیند بهبودی و رسیدن به اهداف درمانی، راهبردی رایج است که در بسیاری از رویکردهای درمانی یافت می‌شود. با این حال، آنچه که کتاب درمانی را از سایر نظریه‌های روان‌درمانی رسمی همانند درمان شناختی-رفتاری متمایز میکند، این حقیقت است که یک درمانگر بطور متعارف، کتاب درمانی را به‌عنوان رویکرد درمانی درنظر می‌گیرد؛ بنابراین، آن را به‌عنوان یک فرآیند درمانی جانبی یا کمکی مورد استفاده قرار میدهد.
از آنجایی که کتاب‌درمانی اغلب برای حمایت و پشتیبانی دیگر روش‌های درمان استفاده می‌شود، هم برای موقعیت‌های فردی و هم موقعیت‌های گروهی و برای تمامی سنین مناسب است. مشاهده درمانگری که از داستان‌ها در مواجهه با مراجعه کنندگان جوان‌تر همانند کودک یا نوجوان استفاده می کند، رایج و متداول است.
هنگامی که در محیط گروه درمانی از کتاب‌درمانی استفاده شود، این روش به شرکت‌کنندگان اجازه میدهد بازخوردی را درباره برداشت خود از ادبیات و چگونگی ارتباط آن با مشکلات ارایه نمایند. همچنین به بهینه سازی ارتباطات کمک کرده و امکان گفتگوی عمیق‌تر و ارتباطات بهتر بین شرکت کنندگان را فراهم می کند.
چه انتظاری باید داشت؟
اگر کتاب درمانی به نظر مناسب می‌رسد، شما ممکن است از این که چگونه یک درمانگر از این ابزار طی جلسه مشاوره استفاده می‌نماید تعجب کنید. Sam Gladding، دکتر و استاد در برنامه آنلاین کارشناسی ارشد مشاوره و خدمات انسانی دانشگاه ویک فورست که در مبحث خلاقیت در مشاوره تخصص دارد، کتاب درمانی را به‌عنوان یک کنش/واکنش سه-راهه پویا و کاربردی تشریح می کند که شامل کتاب، مشاور و مراجعه کننده است. او در این مورد می گوید: “مشاور و مراجعه کننده، مشکلات یا منابع استرس را در زندگی مراجعه کننده در نظر می‌گیرند و سپس مشاور کتاب یا داستانی را برای مطالعه مراجعه کننده تعیین می‌نماید.”
Gladding اشاره میکند که مهم است کتاب یا داستان مستقیما به مشکل مراجعه کننده مرتبط باشد تا آن‌ها شخصیت اصلی رمان یا داستان را شناسایی نمایند. مشاور و مراجعه کننده سپس برای صحبت درباره راهی که شخصیت اصلی کتاب یا رمان مشکلش را مدیریت کرد و قابلیت اجرای این راه‌حل یا راه‌حل‌ها در واقعیت در خصوص مشکل مراجعه کننده جلسه می‌گذارند.
Chad Perma، درمانگر رسمی خانواده یا ازدواج که دارای مدرک فوق‌لیسانس می‌باشد، ضمن تائید نکات مذکور بیان می‌دارد: “معمولا درمانگران از کتاب درمانی برای تعیین کتب خاص جهت مطالعه در وقت آزاد مراجعه کنندگان استفاده می‌نمایند.” این راهبرد میتواند قدرت همدلی، درون‌بینی، صحبت و بالندگی را تسهیل نماید.
درمانگران بسیاری که در خصوص کتاب‌درمانی آموزش دیده‌اند، لیستی از کتاب‌ها دارند که مرتبط با مشکلات متفاوتی است. همچنین سایت‌ها و پایگاه‌های داده‌ای متعدد وجود دارند که عناوین پیشنهاد شده یا توصیه شده مبتنی بر موضوعات خاص یا مشکلات مختلف سلامت روانی را ارائه می‌دهند.
کتاب درمانی چگونه کمک می کند؟
از طریق استفاده از داستان‌های واقعی و مجازی، شعر، بازی‌ها، داستان‌های کوتاه، و مواد خودیاری درمانگر میتواند به شما کمک نماید تا فهم عمیق ترو جامع تری از نگرانی هایی که شما را مجاب کرده است که به جلسات مشاوره بروید، داشته باشید.
چالشهای فردی
کتاب درمانی به شما اجازه میدهد تا بینشی به چالشهای شخصی که شما با آن سروکار دارید بدست‌آورید و به شما درمورد انتخاب و توسعه راهبردهایی برای روبرو شدن با مشکلات نگران کننده‌تان کمک می‌نماید. آن همچنین میتواند حل مشکل، فهم، و خودآگاهی را ارتقا بخشد.
بدست آوردن مزیت‌ها علاوه بر مزیت درمان
توافق برای مطالعه یک کتاب خارج از جلسات و مابین دوجلسه به درمانگر قالبی را برای تعیین تکلیفی خارج از درمان ارائه می‌نماید. این میتواند به عمیق شدن معنی جلسه درمانی و تسهیل یادگیری بهتر کمک نماید. Gladding در این مورد اضافه میکند که راه دیگری که یک درمانگر میتواند از کتاب درمانی استفاده نماید از طریق یک الگوی پیشگیری است که میتواند به افراد برای یادگیری راه‌های سازگاری با چالشهای زندگی کمک نماید.
داستان‌ها چشم‌انداز بهتری را فراهم می‌نمایند
یکی از متعاقد کننده‌ترین دلایل برای استفاده از کتاب درمانی این است که میتواند به شما کمک نماید تا ببینید چگونه افراد دیگر، همانند شخصیت‌ها در کتاب، مشکلات خود را بررسی و حل می کنند. هنگامیکه شما با شخصیتی داستانی یا غیرداستانی، مخصوصا در سطح هیجانی آشنا می شوید، شما قادر به دیدن این هستید که دیگرانی نیزوجود دارند که با مشکلات شخصی دست وپنجه نرم کرده و مقابله می کنند.
برای قوی‌تر کردن این ارتباط به داستان و کمک به عادی‌سازی فرايند درمان، یک درمانگر میتواند کتابی را انتخاب و پیشنهاد نماید که درآن شخصیتی به دنبال کمک برای رویارویی با چالشهای میان‌فردی و درون‌فردی، که بیمار با آن مواجه است، باشد.
مشکلات رایجی که با کتاب درمانی درمان می شوند
در این خصوص Perman می گوید در حالیکه مطالعه، به طور عام، تقریبا برای همه مفید است، کتاب درمانی هدفمند میتواند برای مشکلات ذیل نیز مفید باشد:
- اضطراب
- افسردگی
- سوءمصرف مواد
- اختلالات غذا خوردن
- موضوعات و مشکلات روابط
- نگرانی‌های وجودی همانند انزوا، بی‌معنایی، آزادی، و مرگ
Gladding اضافه می‌نماید که کتاب درمانی ممکن است مخصوصا برای مشکلاتی که شامل روابط بین فردی همانند مدیریت خشم، رفتارهای مناسب اجتماعی یا رفتارهای فردی همانند کمرویی یا افسردگی مناسب باشد. او اضافه می کند:”مشکلات معطوف به چگونگی برخورد وحل و فصل غم، طرد شدن، یا تقریبا تمامی “تبعیض‌ها” همانند نژادپرستی، تبعیض جنسیتی، تبعیض سنی را می توان از طریق کتاب درمانی مدنظر قرار داد.”
در مواقع استفاده ازکتاب درمانی، درمانگر ممکن است مرجع خودیاری را همانند کتاب کار تمرین آرامش برای شخص دارای اضطراب یا دیگر مشکلات سلامت روانی انتخاب نماید. همچنین ممکن است درمانگرداستانی را با شخصیت داستانی که به خاطراز دست دادن فردی که دوست داشت ودر غم مانده است است برای مراجعه کننده ای که در حال تجربه مشابهی است انتخاب نمایند.
