رادیوگرافی قفسه سینه ، تهیه تصاویری از قلب، شش ها، رگ های خونی، راه های هوایی و استخوانهای قفسه سینه و ستون مهرهها میباشد. همچنین از طریق تصاویر رادیولوژی، عفونتهای ریوی و مجاری مربوط به آن تشخیص داده میشود.
اگر دچار درد و آسیب قفسه سینه یا تنگی نفس شوید و به پزشک یا اورژانس مراجعه کنید، معمولا تصاویری رادیولوژی از قفسه سینهتان درخواست میشود. این تصاویر به پزشک کمک می کند که علت درد را تشخیص دهد. به طور معمول علت درد ممکن است شامل مشکلات قلبی، کلاپس ریوی، عفونت، شکستگی دنده ها، آمفیزم، سرطان و… باشد.
گاهی اوقات لازم است که به طور مستمر از قفسه سینه تصویربرداری صورت گیرد تا وضعیت بیمار و روند درمان ارزیابی شود
کاربرد رادیوگرافی قفسه سینه
- تشخیص وضعیت ریه: عکس رادیولوژی می تواند سرطان، عفونت یا هوای محبوس شده در فضای خارج از ریه که موجب کلاپس ریه می شود را مشخص کند. عکس ها همچنین می توانند شرایط مزمن ریوی مانند آمفیزم یا سیستیک فیبروزیس یا دیگر شرایط مربوط به آن ها را نشان دهد.
- مشکلات ریوی مربوط به قلب: عکس رادیولوژی قفسه سینه می تواند تغییرات و مشکلات ریوی که مربوط به قلب است را نیز نشان دهد؛ مثلا وجود مایع در ریه ها ممکن است در اثر نارسایی احتقانی قلب به وجود بیاید.
- اندازه قلب: تغییر در اندازه و شکل قلب میتواند نشان دهندهی نارسایی قلب، تجمع مایع در اطراف قلب یا مشکلات دریچهای قلب باشد.
- شریان و وریدهای خونی: تصویر عروق بزرگ قلب مثل آئورت و شریان و وریدهای ریوی در عکس رادیولوژی دیده می شوند. در نتیجه ممکن است آنوریسم آئورت یا سایر مشکلات رگ های خونی یا بیماری های مادرزادی قلب از این طریق مشخص شود.
- رسوبات کلسیمی: عکس رادیولوژی قفسه سینه می تواند وجود کلسیم در قلب و رگهای خونی را نشان دهد که حاکی از وجود چربی یا سایر مواد در عروق، آسیب دریچههای قلب، عروق کرونری، عضلات قلب یا پرده پریکارد قلب باشد. نودل های کلسیفیته در ریه بیشتر به علت عفونت بهبود یافته اما قدیمی است.
- شکستگی: شکستگی دنده ها یا ستون فقرات یا سایر مشکلات استخوانی ممکن است در عکس قفسه سینه دیده شود.
- تغییرات بعد از عمل جراحی: رادیولوژی قفسه سینه, برای نمایش روند بهبودی بعد از عمل جراحی در ناحیه سینه، مانند قلب، ریه یا مری مفید است. پزشک، تیوب هایی که در مجاری هوایی برای کنترل نشتی هوا و قسمت دارای مایع جایگذاری شده است را بررسی میکند.
- دفیبریلاتور یا کاتتر. ضربان ساز و دفیبریلاتور سیم هایی دارند که به قلب وصل میشود و به کنترل سرعت و ریتم قلب کمک می کند. کاتترها، تیوبهای کوچکی هستند که برای انتقال دارو یا دیالیز از آنها استفاده می شود. رادیوگرافی قفسه سینه برای اطمینان از جایگیری صحیح ابزرآلات پزشکی انجام میشود.
خطرات رادیوگرافی قفسه سینه
احتمال دارد که بخاطر اشعه ایکس رادیولوژی قفسه نگران شوید اما بهتر است بدانید که مقدار تابش اشعه در رادیولوژی قفسه سینه کم است. حتی میتوان گفت کمتر از تابش هایی است که از منابع طبیعی محیطی دریافت می شود.
با اینکه فواید رادیولوژی بیشتر از خطرات آن است، اما ممکن است یک جلیقه محافظتی بپوشید، به ویژه اگر قرار است که چندین تصویربرداری از شما صورت گیرد. اگر باردار هستید یا احتمال بارداری تان وجود دارد، به پزشک اطلاع دهید. در صورت بارداری، این فرآیند به نحوی انجام می شود که کمترین اشعه به ناحیه شکم بتابد.
ایجاد آمادگی
معمولا پیش از رادیولوژی قفسه سینه، باید لباس را تا کمر در بیآورید و روپوش مخصوص را بپوشید. همچنین باید وسایل زینتی را از کمر به بالا در بیاورید. چون هم لباس و هم زیورآلات می توانند در تصاویر رادیولوژی اشکال ایجاد کنند.
انتظارات بیمار
در طول انجام فرایند، بدن در یک پوزیشن خاص بین دستگاه اشعه X و یک صفحه دارای تصویر یا فیلم دیجیتالی قرار می گیرد. برای تصویربرداری از جلو و کنار قفسه سینه پوزیشن های متفاوتی لازم است.
برای جلویی، در مقابل یک پرده می ایستید و دست هایتان را بالا می برید یا در کنار خودتان قرار می دهید بطوریکه شانه ها به جلو حرکت کند. تکنسین رادیولوژی از شما میخواهد تا یک نفس عمیق بکشید و برای چند ثانیه نگه دارید. نگه داشتن نفس بعد از دم، کمک می کند که قلب و ریه ها در عکس واضح تر دیده شوند.
برای نمای کناری، برمی گردید و یکی از شانه هایتان را روی پرده گذاشته و دست ها را بالا می برید تا دور سرتان قرار گیرد. دوباره ممکن است از شما بخواهند که نفس عمیقی بکشید و نگه دارید.
گرفتن عکس رادیولوژی به طور کلی دردی ندارد. هنگامی که اشعه ایکس از بدن رد می شود، چیزی حس نخواهد شد. اگر بیمار مشکلی در ایستادن داشته باشد، این کارها به صورت نشسته یا دراز کشیدهنیز انجام میشود.
کلام آخر
عکس رادیولوژی قفسه سینه، یک عکس سیاه و سفید است که ارگان های موجود در قفسه ی سینه تان را نمایش می دهد. ساختار هایی که نور را جذب می کنند، سفید دیده می شوند و ساختار هایی که نور را از خود عبور می دهند، سیاه دیده می شوند.
استخوانها سفید دیده میشوند، چون متراکم هستند. قلب به صورت نواحی روشن تری دیده می شود. از آنجایی که ریه ها با هوا پر شدهاند و اشعه ی کمی جذب می کنند، به صورت نواحی سیاه در عکس دیده می شود.
پزشک متخصص رادیولوژی، تصاویر را بررسی می کند و دلایل نارسایی قلب، وجود مایع در اطراف قلب، سرطان، پنومونی یا سایر حالتها را تشخیص میدهد.
و در آخر پزشک، در مورد نتایج تصویربرداری و همچنین روشهای درمان با بیمار صحبت و مشورت خواهد کرد.