سنگ لوزه زمانی شکل می‌گیرد که بقایای غذا، سلول‌های مرده و سایر مواد در لوزه‌ها به‌دام افتاده و باعث سختی لوزه‌ها شوند.
این عارضه تونسیلولیتس (tonsilloliths) نیز نامیده میشود.
عملکرد لوزه‌ها
لوزه‌ها بافت‌های کوچکی در گلو و اطراف زبان هستند که جز اولین خطوط دفاعی بدن در برابر ورود میکروب و عفونت به ناحیه دهان می‌باشند. سلول‌هایی اختصاصی با نام سلول‌های M میکروب‌ها را به دام می‌اندازند و سبب تحریک پاسخ سیستم ایمنی می‌شوند. معمولا این میکروب‌ها پیش از نفوذ به مناطق عمیق‌تر از بین می‌روند.
زمانی که لوزه‌ها به عفونت مبتلا می‌شوند، تونسیلیت (tonsillitis) ایجاد میشود که با تورم و درد همراه است. عفونت مزمن می‌تواند سبب التهاب دائمی لوزه‌ها شود.
درمان این عارضه برداشتن لوزه‌ها طی عمل جراحی تونسیلکتومی انجام میشود.
علت و نشانه‌ها
سنگ لوزه زمانی شکل می‌گیرد که باکتری‌ها یا سایر موارد در لوزه‌ها به دام بیافتند. به علت رواج کمتر عمل جراحی تونسیلکتومی نسبت به گذشته، آمار ابتلا به سنگ لوزه افزایش یافته است.
نشانه‌های سنگ لوزه عبارت‌اند از:
- بوی بسیار بد دهان؛ سنگ لوزه سبب رشد باکتری‌های بی‌هوازی میشود که با تولید مواد سولفیدی بوی بسیار بدی تولید می‌کنند.
- احساس گیر افتادن موادی که ناحیه حلق
- احساس فشار یا درد در گوش‌ها
- قرمزی و التهاب لوزه‌ها
آیا سنگ لوزه خطرناک است؟
سنگ‌های لوزه معمولا خطر زیادی ایجاد نمی‌کنند؛ حتی اگر موجب ناراحتی شوند. افرادی که بهداشت دهانی شامل استفاده از مسواک و نخ دندان به شکل منظم را رعایت نمی‌کنند، با احتمال بالاتری به سنگ لوزه مبتلا می‌شوند.
باکتری‌های به دام افتاده در لوزه می‌توانند سبب عفونت لثه، خرابی و سوراخ شدن دندان‌ها و سایر بیماری‌های دندان و دهان شوند.
درمان
اغلب سنگ‌های لوزه با راه‌های خانگی نیز درمان می‌شوند. درصورت پیشرفت عارضه و جواب ندادن راه‌های خانگی، مراجعه به پزشک الزامی است.
پزشک، سنگ لوزه را در پروسه‌ای با نام کریپتولیسیس (cryptolysis) که شامل شکل‌دهی مجدد به لوزه‌ها و کاهش نواحی با احتمال بالای رشد سنگ است. جراحی تونسیلکتومی نیز می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد که ممکن است با خونریزی، عفونت و مشکلات تنفسی همراه شود بنابراین گزینه‌ی آخر درمان محسوب میشود.
