نگاه کلی
نیش زنبور یکی از مزاحمت های معمول در فضاهای باز است. در بیشتر موارد ، نیش زنبور فقط آزار دهنده هستند و درمان خانگی تمام آن چیزی است که برای تسکین درد لازم است. اما اگر به نیش زنبورعسل حساسیت داشته باشید، ممکن است واکنش جدی تری داشته باشید که نیاز به درمان فوری دارد.
شما میتوانید با انجام چندین گام، نحوه پیشگیری از نیش خوردن از زنبور عسل و همچنین نحوه درمان آن را دریابید.
علائم گزیدگی با نیش زنبور
نیش زنبور عسل می تواند واکنش های مختلفی ایجاد کند ، از درد و ناراحتی موقت گرفته تا یک واکنش آلرژیک شدید. داشتن یک نوع واکنش به معنای این نیست که شما همیشه هر بار که با این پدیده مواجه شوید واکنش یکسانی داشته باشید یا اینکه واکنش بعدی لزوما شدیدتر خواهد بود.
واکنش خفیف به نیش زنبور
بیشتر اوقات، علائم نیش زنبور عسل جزئی است و شامل موارد زیر است:
- درد فوری و سوزش شدید در محل نیش
- یک جوش قرمز در منطقه نیش
- کمی ورم در اطراف ناحیه نیش زده شده
در بیشتر افراد، تورم و درد طی چند ساعت برطرف می شود.
واکنش متوسط به نیش زنبور
برخی از افرادی که توسط یک زنبور عسل یا حشره دیگر گزیده می شوند ، کمی واکنش شدیدتری دارند ، با علائم و نشانه هایی مانند:
- قرمزی شدید
- ورم محل نیش که طی یک یا دو روز بعد به تدریج بزرگ می شود
واکنشهای متوسط معمولا طی پنج تا ۱۰ روز برطرف میشوند. داشتن یک واکنش متوسط به این معنی نیست که دفعه بعد که گزیدگی ایجاد شد، یک واکنش حساسیتی شدید خواهید داشت. اما برخی از افراد در هر بار گزش دچار واکنش های متوسط مشابه می شوند. اگر این اتفاق برای شما افتاد ، با پزشک خود در مورد درمان و پیشگیری صحبت کنید ، به خصوص اگر هر بار واکنش شدیدتر شود.
واکنش شدید آلرژیک به نیش زنبور
یک واکنش آلرژیک شدید (آنافیلاکسی) به نیش زنبور عسل به طور بالقوه تهدید کننده حیات است و نیاز به درمان اضطراری دارد. درصد کمی از افرادی که توسط یک زنبور عسل یا حشره دیگر نیش زده می شوند ، به سرعت دچار آنافیلاکسی می شوند. علائم و نشانه های آنافیلاکسی شامل موارد زیر است:
- واکنش های پوستی ، از جمله کهیر و خارش و برافروختگی یا رنگ پریدگی پوست
- مشکل تنفس
- تورم گلو و زبان
- نبض سریع و ضعیف
- حالت تهوع ، استفراغ یا اسهال
- سرگیجه یا غش کردن
- از دست دادن هوشیاری
در افرادی که واکنش آلرژیک شدیدی نسبت به نیش زنبور عسل نشان می دهند ، در دفعات بعدی گزش، ۲۵ تا ۶۵ درصد احتمال آنافیلاکسی وجود دارد. با پزشک یا متخصص آلرژی در مورد اقدامات پیشگیری مانند ایمونوتراپی (“شات های آلرژی”) صحبت کنید تا در صورت گزش مجدد ، از واکنش مشابه جلوگیری کنید.
چندین نیش زنبور
به طور کلی ، حشراتی مانند زنبورها پرخاشگر نیستند و فقط برای دفاع از خود گزش می کنند. در بیشتر موارد ، این امر منجر به یک یا شاید چند نیش می شود. در برخی موارد، فرد یک کندو را مختل کرده و چندین نیش برایش ایجاد می شود. برخی از انواع زنبورها – مانند زنبورهای عسل آفریقایی – بیش از سایر زنبورهای عسل ممکن است جمع شوند و در یک گروه گزش ایجاد کنند.
اگر بیش از دوازده بار گزیده شوید ، تجمع سم ممکن است واکنش سمی ایجاد کند و شما را کاملاً بیمار کند. علائم و نشانه ها عبارتند از:
- حالت تهوع ، استفراغ یا اسهال
- سردرد
- احساس چرخش (سرگیجه)
- تشنج
- تب
- سرگیجه یا غش کردن
چندین نیش می تواند در کودکان ، بزرگسالان مسن و افرادی که دارای مشکلات قلبی یا تنفسی هستند یک فوریت پزشکی باشد.
چه زمانی نیاز هست که به پزشک مراجعه کنیم؟
در بیشتر موارد نیش زنبورها نیازی به مراجعه به پزشک ندارند. در موارد شدیدتر ، به مراقبت فوری نیاز خواهید داشت.
در صورت واکنش جدی به نیش زنبور عسل که نشان دهنده آنافیلاکسی است ، با ۱۱۵ یا سایر خدمات اورژانس تماس بگیرید ، حتی اگر این فقط یک یا دو علامت یا نشانه باشد. اگر یک دستگاه تزریق خودکار اپی نفرین اضطراری برای شما تجویز شده است (EpiPen ، Auvi-Q و دیگران) ، بلافاصله طبق دستور پزشک از آن استفاده کنید. اگر در بین زنبورهای عسل گرفتار شده اید و چندین نیش دارید ، به سرعت به سراغ مراقبت های پزشکی بروید.
در موارد زیر حتما به پزشک مراجعه کنید:
برطرف نشدن علائم نیش زنبور طی چند روز
وجود علائم دیگری از واکنش آلرژیک به نیش زنبور عسل
علل
برای نیش زدن ، یک زنبور عسل نیش خود را به پوست می زند. زهر نیش زنبور عسل حاوی پروتئین هایی است که سلول های پوست و سیستم ایمنی بدن را تحت تأثیر قرار می دهد و باعث ایجاد درد و تورم در اطراف ناحیه نیش می شود. در افراد مبتلا به آلرژی نیش زنبور ، سم زنبور می تواند واکنش جدی تری در سیستم ایمنی بدن ایجاد کند.
عوامل خطر
اگر:
شما در منطقه ای زندگی می کنید که زنبورهای عسل در آن فعالیت می کنند یا در نزدیکی شما کندوهای زنبور عسل هستند
برای کار یا سرگرمی شما نیاز به گذراندن وقت در خارج از خانه دارید
اگر در گذشته نسبت به نیش زنبوری واکنش آلرژیک داشته باشید ، حتی اگر جزئی باشد ، به احتمال زیاد واکنش آلرژیک خواهید داشت.
بزرگسالان بیشتر از کودکان واکنش شدیدتری نشان می دهند و بیشتر از کودکان در اثر آنافیلاکسی می میرند.
جلوگیری از گزیدگی با نیش زنبور
نکات زیر می تواند به شما کمک کند خطر گزش توسط زنبورها را کاهش دهید:
- هنگام نوشیدن نوشیدنی های شیرین در بیرون از خانه مراقب باشید. ممکن است فنجان های باز و گشاد بهترین گزینه هستند، زیرا میتوانید ببینید که آیا زنبور عسل در آنها قرار دارد یا خیر. قوطی ها و نی ها را قبل از نوشیدن بررسی کنید.
- ظروف غذا و سطل های زباله را محکم بپوشانید.
- زباله ها ، میوه های افتاده و مدفوع سگ یا حیوانات دیگر را پاک کنید (مگس ها باعث جذب زنبورها می شوند).
- هنگام قدم زدن در بیرون کفش های جلو بسته بپوشید.
- از رنگهای روشن یا با طرح گل که می تواند زنبورهای عسل را به خود جلب کند ، استفاده نکنید.
- لباس گشاد ، که می تواند زنبورهای عسل را بین پارچه و پوست شما گیر بیندازد ، نپوشید.
- هنگام رانندگی ، پنجره های خودرو را ببندید.
- هنگام چمن‌زنی یا اصلاح گیاهان ، مراقب حرکاتی که ممکن است حشرات را در یک کندوی عسل یا لانه زنبور بیدار کنند، باشید.
- کندوها و لانه های نزدیک خانه خود را توسط یک متخصص حرفه ای بردارید.
بدانید هنگام مواجهه با زنبورهای عسل چه باید بکنید:
اگر چند زنبور عسل در اطراف شما پرواز می کنند ، آرام باشید و به آرامی از منطقه دور شوید. ضربه زدن به حشره ممکن است باعث گزش شود.
اگر زنبور شما را نیش زد ، یا بسیاری از حشرات شروع به پرواز در اطراف شما کردند ، دهان و بینی خود را بپوشانید و به سرعت منطقه را ترک کنید. هنگامی که یک زنبور عسل نیش می زند ، ماده شیمیایی آزاد می کند که سایر زنبورها را به خود جلب می کند. اگر می توانید ، وارد یک ساختمان یا وسیله نقلیه بسته شوید.
تشخیص نیش زنبور
اگر واکنشی نسبت به نیش زنبورهای عسل داشته اید که نشان‌دهنده حساسیت به نیش زنبورعسل باشد، پزشک ممکن است یک یا هر دو آزمایش زیر را پیشنهاد دهد: تست پوست. برای نجام تست پوست ، مقدار کمی از عصاره آلرژن (در این مورد ، سم زنبور) در پوست بازو یا قسمت فوقانی کمر شما تزریق می شود. این آزمایش ایمن است و هیچ واکنش جدی ایجاد نمی کند. اگر به نیش زنبورعسل حساسیت دارید ، در محل آزمایش برجستگی‌ای روی پوست ایجاد می شود.
آزمایش خون آلرژی. آزمایش خون می تواند با اندازه گیری میزان آنتی بادی های ایجاد کننده آلرژی در جریان خون ، پاسخ سیستم ایمنی بدن شما به سم زنبور عسل را اندازه گیری کند. یک نمونه خون به آزمایشگاه پزشکی ارسال می شود و در آنجا می توان از نظر حساسیت به آلرژن های احتمالی آزمایش کرد.
درمان نیش زنبور
برای نیش زنبورهای عسل که واکنش آلرژیک ایجاد نمی کنند ، درمان‌های خانگی کافی است. از طرف دیگر ، چندین نیش یا یک واکنش آلرژیک می تواند یک فوریت پزشکی باشد که نیاز به درمان فوری دارد.
درمان اضطراری واکنش های آلرژیک
در هنگام حمله آنافیلاکتیک ، در صورت توقف تنفس یا قطع ضربان قلب ، تیم پزشکی فوریت های پزشکی ممکن است احیای قلبی ریوی (CPR) را انجام دهند. ممکن است داروهایی به شما داده شود از جمله:
- اپی نفرین (آدرنالین) برای کاهش پاسخ آلرژیک بدن شما
- اکسیژن ، برای کمک به نفس کشیدن
- آنتی هیستامین های وریدی (IV) و کورتیزون برای کاهش التهاب مجاری هوا و بهبود تنفس
- یک آگونیست بتا (مانند آلبوترول) برای تسکین علائم تنفسی
دستگاه تزریق خودکار اپی نفرین
اگر به نیش زنبورعسل حساسیت دارید، احتمالاً پزشک برای شما یک دستگاه تزریق خودکار اپی نفرین اورژانسی تجویز می کند (EpiPen ، Auvi-Q ، دیگران). شما باید آن را همیشه همراه داشته باشید. تزریق خودکار یک سرنگ ترکیبی و سوزنی پنهان است که با فشار بر روی ران شما یک دوز دارو تزریق می کند. همیشه به تاریخ انقضای سورنگ خود توجه کنید.
حتماً نحوه استفاده‌اش را یاد بگیرید. همچنین اطمینان حاصل کنید که نزدیکترین افراد به شما نحوه مصرف دارو را می دانند – اگر در موارد اضطراری آنافیلاکتیک با شما باشند ، می توانند جان شما را نجات دهند. پرسنل پزشکی که برای پاسخ به یک واکنش شدید آنافیلاکتیکی فراخوانده شده اند ، ممکن است به شما تزریق اپی نفرین یا داروی دیگری نیز بدهند.
از یک دستبند هشدار که حساسیت شما به نیش زنبور را گزارش میدهد، استفاده کنید.
شات های آلرژی
نیش زنبور و سایر حشرات یکی از دلایل عمده آنافیلاکسی است. اگر واکنش جدی نسبت به نیش زنبور یا چند گزش داشته اید ، پزشک احتمالاً شما را برای آزمایش آلرژی و در نظر گرفتن شات های آلرژی (ایمونوتراپی) به یک متخصص آلرژی معرفی می کند. این عکس ها ، به طور کلی برای چند سال به طور منظم گرفته می شود ، می تواند پاسخ آلرژیک شما به زهر زنبور را کاهش دهد یا از بین ببرد.
شیوه زندگی و درمان های خانگی
اگر زنبور عسل شما یا فرزندتان را نیش زد ، پیشنهادات زیر را دنبال کنید.
درمان واکنشهای جزئی اگر می توانید ، نیشگون را در اسرع وقت بردارید ، مثلاً آن را با ناخن بریدید. سعی نکنید خارش زیر سطح پوست را بردارید. یک نیش ممکن است وجود نداشته باشد ، زیرا فقط زنبورهای عسل عامل تحریک کننده خود هستند. سایر حشرات گزنده، این کار را نمی کنند.
محل گزش را با آب و صابون بشویید.
کمپرس سرد بزنید.
درمان واکنشهای متوسط
مراحل زیر ممکن است به کاهش تورم و خارش کمک کند که اغلب با واکنش های وسیع محل نیش همراه است:
اگر می توانید ، نیشگون را در اسرع وقت بردارید ، مثلاً آن را با ناخن انگشتان بریزید. سعی نکنید خارش زیر سطح پوست را بردارید. یک نیش ممکن است وجود نداشته باشد ، زیرا فقط زنبورهای عسل عامل تحریک کننده خود هستند. سایر حشرات سوزننده ، مانند زنبورها ، این کار را نمی کنند.
ناحیه آسیب دیده را با آب و صابون بشویید.
کمپرس سرد بزنید.
در صورت نیاز از مسکن بدون نسخه استفاده کنید. برای تسکین ناراحتی ممکن است ایبوپروفن (Advil ، Motrin IB و دیگران) را امتحان کنید.
اگر نیش روی بازو یا پا است ، آن را بلند کنید.
برای تسکین قرمزی ، خارش یا تورم از کرم هیدروکورتیزون یا لوسیون کالامین استفاده کنید.
اگر خارش یا تورم آزار دهنده است ، یک داروی آنتی هیستامین خوراکی مصرف کنید که حاوی دیفن هیدرامین (بنادریل) یا کلرفنیرامین باشد.
از خاراندن ناحیه نیش خودداری کنید. این باعث خارش و تورم و افزایش خطر ابتلا به عفونت می شود.
آماده شدن برای قرار ملاقات با پزشک
نیش زنبور و سایر حشرات یکی از دلایل عمده آنافیلاکسی است. اگر واکنش جدی به نیش زنبور عسل داشته اید اما به دنبال درمان فوری نیستید ، با پزشک خود مشورت کنید. وی ممکن است شما را به یک متخصص آلرژی (متخصص آلرژی) ارجاع دهد که می تواند حساسیت شما به زنبور عسل یا سایر سم حشرات را تعیین کند و می تواند به شما در یافتن راه هایی برای جلوگیری از واکنش های آلرژیک در آینده کمک کند.
پزشک یا متخصص آلرژی معاینه جسمی کاملی انجام می دهد و می خواهد بداند:
- کی و کجا نیش خورده ای
- چه علائمی بعد از گزش پیدا کردید
- در گذشته نسبت به نیش حشره ای واکنش آلرژیک داشته اید یا خیر، حتی اگر جزئی باشد
- چه حساسیت دیگری دارید، مانند تب یونجه
- چه داروهایی مصرف می کنید ، از جمله داروهای گیاهی
- هر مشکلی در سلامتی دارید
برخی از سوالاتی که ممکن است بخواهید از پزشک خود بپرسید عبارتند از:
اگر دوباره نیش بخورم چه کار باید بکنم؟
اگر من واکنش آلرژیک دارم ، آیا لازم است از داروهای اضطراری مانند دستگاه تزریق خودکار اپی نفرین (EpiPen ، Auvi-Q و دیگران) استفاده کنم؟
چگونه می توانم از تکرار این واکنش جلوگیری کنم؟
