بیماری تنفسی ناشی از ویروس covid-19 (کرونا) میتواند علائم مختلفی داشته باشد. غالبا انواع علائم و شدت آنها در افراد مختلف متفاوت است. علاوه بر علائم تنفسی مانند سرفه و تنگی نفس علائم دیگری نیز شامل کووی۱۹ میشود. یکی از این موارد از دست دادن حس بویایی و چشایی است.
بگذارید از دست دادن حس بویایی و چشایی از طریق کرونا و میزان شایع بودن و مدت زمان آن را از نزدیک و دقیق تر بررسی کنیم.
آیا از دست دادن حس بویایی و چشایی از علائم اولیه کرونا است؟
موضوع غیر معمولی نیست که عفونت های تنفسی فوقانی مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا بر روی حس بویایی و چشایی ما تاثیر بگذارند. در حقیق تخمین زده شده است که از دست دادن بویایی موقتی در بیش از ۶۰% سرماخوردگی ها و عفونت های سینوسی اتفاق می افتند.
حس بویایی و چشایی ما انسان ها ارتباط تنگاتنگی دارند. در حقیقت از دست دادن حس بویایی میتواند حس چشایی شما را بسیار تحت تاثیر قرار دهد. تخمین زده میشود که ۹۵% مواقع از بین رفتن حس چشایی با کاهش حس بویایی همراه است.
از دست دادن حس بویایی میتواند به طور ناگهانی در مبتلایان به کووید۱۹ اتفاق بیوفتد و غالبا با از بین رفتن حس چشایی همراه است. همچنین با کووید۱۹ این علائم ممکن است بدون آبریزش بینی یا گرفتگی بینی رخ دهد.
این احتمال وجود دارد که از دست دادن حس چشایی و بویایی یکی از علائم اولیه کووید۱۹ (کرونا) باشند. یک بررسی اخیر از یک منبع معتبر با مطالعه هشت منبع اعلام کرده است که با مطالعه ی ۱۱۰۵۴ بیمار به این نتیجه رسیده اند که از دست دادن بویایی و چشایی اغلب قبل از علائم دیگر کووید۱۹ اتفاق می افتند.
به طور کلی از دست دادن حس بویایی میتواند یک شاخص بالقوه از یک مورد خفبف کووید ۱۹ باشد. یک منبع معتبر از اوایل همه گیری این بیماری نشان داد که از دست دادن حس بویایی در مقایسه با پذیرش در بیمارستان ها بیشتر با مراقبت های سرپایی ارتباط دارد.
چگونه کووید۱۹ باعث از بین رفتن حس بویایی و چشایی شما میشود؟
هنوز دقیقا مشخص نیست که چگونه از دست دادن بو و مزه با کرونا اتفاق میوفتد اما نظریه هایی وجود دارد.
ویروس کرونا که عامل آن sars-cov-2 است به پروتئینی به نام ace2 متصل میشود که در سطح سلول های میزبان به وفور یافت میشود. Ace2 بالقوه در سلول های موجود در بینی و دهان شما وجود دارد.
ممکن است ویروس مستقیما به سلول های عصبی مرتبط با حس بویایی و چشایی شما حمله کند. با این حال مطالعه اخیر در مجله ساینس ادونسز science advances)) در این موضوع تردید دارد.
محققان موفق به یافتن ace2 روی سلول های عصبی که رایحه ها راتشخیص میدهند نبودند. در عوض آنها ace2 را روی سلول هایی یافتند که این سلول های عصبی را احاطه کرده و از آنها پشتیبانی میکنند. این احتمال وجود دارد که عفونت این سلول های اطراف منجر به التهاب یا صدمه ای شود که بر توانایی بویایی شما تاثیر میگذارد.
در مورد اینکه آیا کووید۱۹ فقط روی حس چشایی تاثیر میگذارد تحقیقات کمتری انجام شده است. از آنجایی که از دست دادن بویایی و از دست دادن چشایی اغلب با هم اتفاق می افتد در حال حاضر منابع معتبر معتقد هستند که احتمالا افراد مبتلا به کووید۱۹ در نتیجه از دست دادن حس بویایی دچار از بین رفتن حس چشایی میشوند.
این علائم چقدر شایع است؟
شیوع گزارش شده از از دست دادن بو و طعم با کووید۱۹ درمطالعات مختلف بسیار متفاوت است. مطالعات اخیر منتشر شده در کلینیک مایو پروسیدینگ عمیقا به بررسی چگونگی از دست رفتن بو یا طعم در کووید۱۹ میپردازد. محققان نتایج ۲۴ تحقیق که داده های بیش از ۸۰۰۰ نفر مبتلا به کووید۱۹ ات را بررسی کرده اند و موارد زیر را یافتند:
شیوع گزارش شده برای کاهش بویایی از ۳.۲% تا ۹۸.۳% متغیر است. میانگین شیوع از دست دادن حس بویایی در حدود ۴۱% محاسبه شد.
شیوع گزارش شده برای از دست دادن حس چشایی بین ۵.۶ تا ۶۲.۷% گزارش شده است. میانگین شیوع از دست دادن حس چشایی حدود ۳۸.۲% محاسبه شده است.
هرچه سن بالاتر باشد با شیوع کمتری در کاهش حس بویایی یا چشایی در ارتباط است.
هیچ تفاوتی در شیوع هر یک از علائم در مردان در مقابل زنان مشاهده نشده است. با این حال مطالعات دیگر منابع معتبر نشان داده اند که از دست دادن حس بویایی یا چشایی بیشتر در زنان نسبت به مردان اتفاق می افتد.
چگونه حس بویایی و چشایی خود را بسنجیم؟
آیا نگران این هستید که ممکن است حس بویایی یا چشایی خود را از دست بدهید؟ در این صورت میتوانید از وسایل معمول خانه برای آزمایش این حواس استفاده کنید.
تست حواس بویایی و چشایی
بو: چیزی را پیدا کنید که بوی قوی و مشخصی داشته باشد. مواد غذایی ممکن است در اینجا گزینه ی خوبی باشند مانند دانه های قهوه یا دارچین یا حتی سیر تازه. همچنین میتوانید از موارد غیر غذایی مانند پودر بچه یا شمع معطر استفاده کنید.
طعم: چشیدن غذاهایی را با خصوصیات طعم متفاوت پیدا کنبد. برخی از مثال های خوب شامل مواردی مانند شکلات (شیرین) یا مرکبات (ترش) یا قهوه (تلخ) و چوب شور (شور) هستند.
اگر متوجه شدید که در تشخیص رایحه یا طعم و مزه های موارد انتخابی خود دچار مشکل هستید ممکن است در شرف تجربه کردن از دست دادن حس های بوبایی یا چشایی باشید.
اگر این علائم به طور ناگهانی ایجاد شود میتواند شاخص اولیه ی کرونا باشد. اگر نگران هستید که ممکن است به ویروس جدید کرونا مبتلا شده باشید میتوانید برای تایید اینکه آیا کووید ۱۹ دارید یا خیر به یک سایت آزمایشی نزدیک خود مراجعه کنید.
تاثیر کووید۱۹ چه مدت بر روی حس بویایی و چشایی شما میماند؟
به نظر میرسد که از دست دادن حس بویایی و چشایی با کووید۱۹ در مقایسه با سایر عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی کمی بیشتر ادامه دارد. به عنوان مثال از دست دادن این حواس به دلیل سرماخوردگی به طور معمول ۳ تا ۷ روز طول میکشد.
گزارشی از سوی مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (cdc) مدت زمان علائم را در ۲۷۴ بزرگسال که دارای علائم خفیف کووید۱۹ بودند ارزیابی کرد. متوسط مدت زمان از دست دادن حس بویایی یا چشایی ۸ روز گزارش شده است.
این مورد مطالعه زیر نظر منبع کوچکتری ز طرف Europe trusted source پشتیبانی میشود. در این مطالعه از دست دادن حس بویایی و چشایی به شدت با یکدیگر ارتباط داشتند که به طور متوسط ۸ الی ۹ روز ادامه داشت. برای ۹۸% افراد این علائم طی ۲۸روز برطرف میشود.
مراقب چه علائم دیگری باید باشید؟
علاوه بر از دست دادن حس بویایی و چشایی چندین علائم دیگر نیز وجود دارد که باید مراقب کووید۱۹ باشید. برخی از علائم رایج عبارتند از:
- تب
- سرفه
- خستگی
- تنگی نفس
- لرز
- دردها
- سردرد
- گلودرد
- آبریزش بینی یا گرفتگی بینی
- علائم گوارشی مانند اسهال یا حالت تهوع و استفراغ
اگر فکر میکنید ممکن است به کووید۱۹ مبتلا باشید در خانه بمانید و سعی کنید خو را از دیگران در خانه جدا کنید. در مورد علائم خود با پزشک از طریق تلفن در تماس باشید. پزشک همچنین میتواند به شما در مورد آزمایش و چگونگی مراقبت از خود در صورت مثبت بودن تست کرونا مشاوره دهد.
چه موقع باید مراقبت های پزشکی را دریافت کنید؟
بیشتر اوقات موارد خفیف کووید۱۹ در خانه قابل درمان است. با این حال در برخی موارد بیماری میتواند جدی تر شود. این احتمال در بزرگسلان و افراد مسن و کسانی که بیماری زمینه ای خاصی دارند بیشتر است مانند:
- دیابت
- چاقی
- بیماری های انسداد مزمن ریوی copd
- بیماری قلب
در صورت مشاهده موارد زیر فورا به مراقبت های پزشکی اضطراری مراجعه کنید:
- تنفس دشوار
- درد یا فشار قفسه سینه که از بین نمیرود
- لب ها یا صورت یا ناخن های انگشتان که به رنگ آبی هستند
- گیجی
- مشکل بیدار ماندن یا مشکل بیدار شدن از خواب
چه چیز دیگری میتواند باعث شود تا حس چشایی یا بویایی خود را از دست دهید؟
علاوه بر کووید۱۹ عوامل بسیار دیگری نیز وجود دارد که باعث از بین رفتن حس بویایی یا چشایی شما میشود. این موارد میتواند شامل موارد زیر باشد:
- سیگار کشیدن
- پولیپ بینی
- آسیب به سر
- شرایط عصبی از جمله پارکینسون یا مولتیپل اسکلروزیس و بیماری آلزایمر
- داروها مانند برخی از انواع داروهای فشار خون یا آنتی بیوتیک ها یا آنتی هیستامین ها
- تغییرات هورمونی به دلیل شرایطی مانند کم کاری تیروئید یا سندرم کوشینگ
- جراحی هایی که روی دهان و بینی یا گلو تاثیر میگذارند مانند جراحی سینوس یا برداشتن دندان عقل
- پرتو درمانی برای سرطان های سر یا گردن
- تومور در سر و گردن
- در معرض برخی از انواع مواد شیمیایی یا حلال ها
خط آخر
از بین رفتن حس بویایی یا چشایی میتواند با کووید۱۹ اتفاق بیوفتد. این علائم اغلب با هم اتفاق می افتند. گرچه ممکن است به طور جداگانه نیز بروز کنند.
با کووید۱۹ از بین رفتن حس چشایی یا بویایی میتواند ناگهانی بروز کرده و زود اتفاق بیوفتد. گاهی اوقات قبل از بروز علائم دیگر!
برخلاف سایر عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی از بین رفتن بویایی یا چشایی همیشه با آبریزش بینی یا گرفتگی بینی همراه نیست.
بیشتر افرادی که به دلیل کووید۱۹ دچار از دست دادن حس بویایی یا چشایی میشوند میبینند که این علائم طی چند هفته برطرف میشود. اگرچه کووید۱۹ در بیشتر مواقع خفبف است اما میتواند به یک بیماری جدی تبدیل شود. اگر علائمی مانند مشکل تنفس یا درد قفسه سینه یا گیجی دارید به اورژانس مراجعه کنید.