باکتری سالمونلا به طور شایع با تب و مسمویت غذایی ارتباط دارد و به طور کلی برای بدن چیزی خوبی نیست. با این حال دانشمندان استثنایی را راجع به این مورد به وجود آوردهاند: شکلی از باکتری سالمونلا که توسط مهندسی ژنتیک نغییر داده شده باشد، میتواند تومورهای سرطانی را بخورد!
باکتریهای تغییریافته به جای جستجو در روده که محل آسیب رساندن آنها به بدن است، در مغز تومورها را هدف قرار میدهند. این تکنیک میتواند به یکی از هدفمندترین روشها برای مبارزه با بدترین انواع سرطان بیانجامد.
محققان دانشگاه Duke این روش را روی موشهای مبتلا به سرطان مغزی تهاجمی، گلیوبلاستوما، آزمایش کردند و افزایش معناداری در طول عمر آنها با ۲۰% نسبت به جوندگان با ۱۰۰ روز عمر اضافه در مقایسه با جانورهای کنترلی مشاهده نمودند. این مدت ۱۰۰ روز در موشها، معادل ۱۰ سال در انسانها میباشد.
Johnathan Lyon، یکی از اعضای تیم تحقیق:
به خاطر این که گلیوبلاستوما بسیار تهاجمی بوده و درمان آن مشکل است، هر تغییری در میانگین نجات موشها، اندازهای قابل توجه میباشد و به همین منظور هم هست که تعداد محدودی از کسانی که تشخیص در آنها صورت میگیرد، زنده میمانند. معالجهی مؤثر ۲۰ درصدی فوقالعاده و دلگرمکننده است.
این خط سیر امیدوارکنندهای از تحقیق است؛ چون آمار نجاتیافتگان در بین انسانهای مبتلا به این سرطان واقعاً غمافزاست! فقط ۳۰% از آنهایی که به این سرطان دچار میشوند پس از تشخیص، بیش از دو سال زنده میمانند.
قسمتی از دشواری درمان مربوط به این است که تومورها پشت سد خونی مغزی پنهان میشوند. این سد گردش خون را از مایع خود مغز جدا کرده و از ورود بسیاری از مواد به آن جلوگیری میکند. داروهای متعارف نمیتوانند به راحتی از این مانع عبور کرده و به سمت اهداف خود بروند، بنابراین تکنیک هدفمندتری به منظور دستیابی به موفقیت در برابر گلیوبلاستوما مورد نیاز است.
برای دستیابی به این هدف، محققان نوع تنظیمشده و غیرسمیای از سالمونلا (Salmonella typhimurium) را به کار بردند که از لحاظ داشتن آنزیم حیاتی پورین (purine) تغییریافته بودند.
تومورهای گلیوبلاستوما منبع فراوانی از این آنزیم هستند که باکتریها را برای جستجوی این سلولها به منظور دست یافتن به پورین تحریک میکنند. زمانی که باکتریها به تومور رسیدند، دو ترفند ژنتیکی دیگر وارد عمل میشوند.
چون سلولهای سرطانی به سرعت تقسیم میشوند، اکسیژن در داخل و محیط تومورها کمیاب است. دانشمندان با واقف بودن بر این مسأله سالمونا را طوری کد کردند تا دو محصول به نامهای آزورین (Azurin) و p53 را در حضور سطوح پائین اکسیژن تولید نمایند.
این ترکیبات سلولهای سرطانی را به سمت نابودی مؤثر خود راهنمایی میکنند. بنابراین نتایج نهایی چیزی شبیه موشکهای هدایتشوندهی کدشده به صورت ژنتیکی میباشد که به دنبال تومورها میگردد و با حملهای رعدآسا آنها را نابود مینماید!
محققان بر این باروند که تکنیکشان بسیار دقیقتر از جراحی است و چون باکتریهای غیرسمی شدهاند، نباید عوارض جانبی آسیبرسانی برای بیماران متصور شد. البته که موفقیت دربارهی گروه کوچکی از موشهای صحرایی تضمینی برای این نیست که درمان در بدن انسانها نیز عملی شود ولی محققان امیدوار هستند این تکنیک در آینده بتواند به داد بیماران سرطانی برسد.
اولین قدم بالا بردن نرخ موفقیتِ ۲۰ درصدی میباشد. بر اساس آزمایشهای اولیه، ۸۰ درصد باقیمانده که درمان روی آنها اثری نداشت میتواند به علت پیشی گرفتن سلولهای توموری از باکتریها یا ناسازگاری در نفوذ به بدن بوده باشد.
جزئیات این پژوهش در Molecular Therapy Oncolytics منتشر شده است.