ژیمناست‌ها می‌توانند چند بار در هوا پشتک بزنند، پاهایشان را بیش از ۱۸۰ درجه باز کنند و کلی کار دیگر انجام دهند که برای افراد عادی محال به نظر می‌رسد! آن‌ها با انعطاف و قدرتی که از خود نشان می‌دهند، این ورزش را یکی از پربیننده‌ترین مسابقات المپیک کرده‌اند. اما این حد از انعطاف‌پذیری از کجا آمده است؟
اولین مسأله در این باره سن و سال است؛ در نسل‌های قبل‌تر سن ژیمناست‌های المپیک بین ۲۰ تا ۳۰ بود تا اینکه Nadia Comaneci، ژیمناست رومانیایی فقط در المپیک ۱۹۷۶ در سن ۱۴ سالگی ۳ مدال طلا گرفت! پس از این مورد ژیمناست‌های کم سن و سال بیشتری وارد عرصه این بازی‌ها شدند و کار به جایی رسید که فدراسیون بین‌المللی ژیمناستیک در پاسخ به نگرانی‌های حوزه سلامت، حداقل سنی را برای شرکت در مسابقات به ۱۶ افزایش داد ولی هم‌اکنون نیز اکثر قهرمانان این رشته بین ۱۶ تا ۲۲ هستند.
این رنج سنی تصادفی نیست! زنان جوان‌تر به چند دلیل بدن بسیار انعطاف‌پذیر‌تری نسبت سایرین دارند؛ برای مثال سن اصلی برای باروری یک زن ۱۴-۳۰ است و در این مدت هورمون ریلاکسین (هورمونی که از تخمدان‌ها و جفت می‌تواند آزاد شود و در بلوغ نقش مهمی دارد) ییشتری در بدنشان وجود دارد که ساخت بافت‌های نرم؛ مثل لیگامنت‌ها و تاندون‌ها را تحریک می‌کند. وقتی دوران حاملگی زنی فرا می‌رسد این هورمون به بافت‌های نرم بدن این امکان را می‌دهد که جنین تشکیل‌یافته را در بدنش جای دهد. علاوه بر استفاده طبیعی، این هورمون چالاکی لازم را برای ژیمناستیک نیز برای زنان ورزشکار ایجاد می‌کند.
زنان ژیمناست عموماً بدن کوچک‌تر و چالاک‌تری دارند؛ چون تمرین‌های پرفشاری را تحمل می‌کنند و این امر باعث به تأخیر افتادن بلوغ آن‌ها می‌شود؛ بدن زنان در طی بلوغ مقدار مناسبی چربی نیاز دارد برای ساخت هورمون‌ها در حالی که این زنان با فعالیت زیاد خود چربی کمی در بدن باقی می‌گذارند. همچنین بسیاری از این ورزشکاران عادات غذایی خوبی هم ندارند که بر رشدشان بیش از پیش تأثیر می‌گذارد. بلوغ سبب جهش رشدی و افزایش وزن در دختران می‌شود که هر دو در ژیمناست‌ها به تأخیر می‌افتد؛ مثلاً در یک مورد دختری با توقف تمرین‌ها در ۱۱ سالگی، به سرعت قدش ۷.۶ سانتی‌متر رشد کرد.
قد کوتاه برای ژیمناست‌ها نوعی مزیت محسوب می‌شود؛ چون مرکز گرانشی آن‌ها را پایین می‌آورد و مرکز گرانشی هرچه پایین‌تر باشد حفظ تعادل برای آن‌ها راحت‌تر می‌شود. ژیمناست‌هایی موفق‌ترند که نسبت قدرت به وزنشان بیشتر باشد؛ یعنی با وزن کم، قدرت بدنی بالاتری داشته باشند. درشت اندام‌ها اگرچه قدرت بیشتری هم داشته باشند در مقایسه با ریزنقش‌ها احتمال موفقیت کم‌تری دارند. مفاصل انسان به طور طبیعی با افزایش سن سفت و سخت‌تر می‌شود و در مواردی هم منجر به آرتریت می‌شود؛ یعنی التهاب در آن رخ می‌دهد. گاهی هم استخوان به همان صورت جوش می‌خورد که انعطاف را از فرد می‌گیرد. ژیمناست‌های جوان کمتر دچار این مشکلات می‌شوند.
زنان ژیمناست انعطاف زیادی دارند؛ به خاطر تمرین‌های سخت، پرهیز‌های غذایی و فعالیت بدنی فوقالعاده‌ای که روی ماهیچه‌ها، قلب و میزان کشش اندامشان تاثیر می گذارد. همین فعالیت‌ها باعث می‌شوند کلاژن بیشتری در بافت‌ها ساخته شود؛ این پروتئین انعطاف بدن را بالا می‌برد. کلاژن وقتی در بدن زیاد شد به کلاژن ارگانیک تبدیل می‌شود. کلاژن‌های ارگانیک متحدالشکل‌تر و خطی‌ترند و استحکام و انعطاف بیشتری به بدن می‌دهند. انعطاف همیشه هم خوب نیست! آن‌هایی که مفاصل سستی دارند (double-jointed) و یا Ehlers-Danlos Syndrome (موقعیتی که در آن بافت پیوندی بسیار سست می‌شوند) ممکن است دچار مشکلات فراوانی شوند.
- منبع: LiveScience
_____________________________________________________________
