برای اولین بار، تحقیقی ادعا می‌کند که شاید تخمک، سلول جنسی ماده، برای باروری ضروری نباشد. دانشمندانی از بریتانیا تکنیکی را ابداع کرده‌اند که در آن اسپرم به جای تخمک رویان را بارور می‌کند. این تکنیک توانسته بچه موش‌های سالمی به دنیا بیاورد!
نویسنده‌ی ارشد این مقاله، دکتر Tony Perry، از دپارتمان زیست‌شناسی و بیوشیمی دانشگاه Bath به همراه همکارانش، آن را در مجله‌ی Nature Communications منتشر کرده‌اند.
در روش مرسوم لقاح وقتی اتفاق می‌افتد که اسپرم به تخمک جنس مؤنث می‌رسد. سلول تخمک دوباره برای اسپرم برنامه‌ریزی می‌کند که به وسیله‌ی تغییرات مختلف کروموزومی و ژنتیکی اسپرم تقسیم شده و سلول‌های ویژه‌ای می‌سازد تا یک ارگانیسم را شکل دهند؛ پروسه‌ای که به آن چندتوانه شدن (totipotency) می‌گویند.
از زمانی که پروسه‌ی باروری برای اولین بار در دهه‌ی ۱۸۰۰ مشخص شد، دانشمندان بر این باور بودند که فقط سلول تخمک می‌تواند برنامه‌ی اسپرم را بازنویسی کند تا رشد جنینی آغاز شود. تحقیقات گذشته نیز نشان داده بودند که می‌توان از تخمکی که هنوز لقاح حاصل نکرده برای شکل داده به یک جنین استفاده کرد؛ ولی چون در تشکیل این رویان‌ها اسپرم نقشی نداشت، که نقشی کلیدی دارد، چند روز بیشتر دوام نمی‌آوردند.
اکنون این محققان نشان داده‌اند که در موش‌ها تزریق اسپرم به parthenogenotes (کلونی‌هایی که به سبب بکرزایی ایجاد شده‌اند) می‌تواند به دوره‌ی کاملی از رشد جنینی و تولد نوزاد منجر شود.
برنامه‌نویسی مجدد اسپرم تنها وابسته به تخمک نیست
برای این مطالعه هسته‌ی اسپرم به درون parthenogenotes موش‌ها تزریق شده است که از لحاظ شیمیایی طوری طراحی شده بودند که فقط یک دسته از کروموزوم‌ها را داشته باشند در حالیکه در هنگام ملاقات اسپرم و تخمک یک جفت از این گروه‌های کروموزومی در کنار هم قرار می‌گیرند.
این تکنیک با شانس ۲۴% به تولد نوزادان سالم می‌انجامد. در مقایسه با parthenogenotes که اسپرمی به آن تزریق نشود با شانس ۰% و کلونی کردن هسته‌ها با شانس ۲% این عدد بسیار بالاست!
درست است که رویان تزریقی با نوع طبیعی آن شباهت‌های ژنتیکی و کروموزومی دارند ولی پروسه‌ی سلولی در این دو متفاوت از همدیگر است. به نظر می‌رسد که راه‌های دیگری برای بازنویسی برنامه‌ی اسپرم‌ها وجود داشته باشد.
دکتر Tony Perry:
قبلاً باور بر این بود که فقط سلول تخمک این ظرفیت را دارد تا اسپرم را دوباره برای رشد رویان برنامه‌نویسی کند. کار ما این عقیده را به چالش می‌کشد که توسط اولین جنین‌شناسان پایهگذاری شده؛ برای اولین بار که در ۱۸۲۷ تخمک‌های پستانداران مشاهده شد و ۵۰ سال پس از آن لقاح، فقط تخمکی که با اسپرم بارور شده باشد می‌تواند موجود زنده‌ای را به وجود بیاورد.
هنوز زمان زیادی باقیست تا این تکنیک را بتوان روی انسان‌ها پیاده کرد ولی محققان اعتقاد دارند که این تحقیق می‌تواند درهای جدیدی را به روی پزشکان برای درمان ناباروری بگشاید. شاید اولین تلاش‌ها درمورد انسان بر استفاده از سلول‌های معمولی انسانی برای ترکیب با اسپرم متمرکز شود.
