ایجاد دوبارهی توانایی رشد در سلولهای عصبی در بزرگسالان مانند پازلی است که دانشمندان به مرور زمان تکههای بیشتری از آن را مییابند و به درمان فلجی و سایر آسیبهای نخاعی امیدوارتر میشوند.
محققان به تازگی توانستهاند ژنی را که از رشد مجدد رشتههای عصبی جلوگیری میکند کشف کنند. به کمک این یافته آنها توانستند رشتههای عصبی آسیبدیده در موشها را ترمیم کنند. این ژن، موسوم به Cacna2d2، مانع از رشد مجدد نورونها میشود اما امید است با مهار عملکرد آن بتوان روشهایی برای درمان آسیبهای سیستم عصبی ابداع کرد.
تیمی از مرکز بیماریهای نورودژنراتیو آلمان(DZNE) کار خود را با این فرضیه که ژنی وجود دارد که مانع رشد مجدد نورونها در بزرگسالان میشود، شروع کرد. اما به بیان دکتر Frank Bradke، سرپرست تیم تحقیقاتی، یافتن چنین مکانیزمی مانند پیدا کردن سوزن در انبار کاه است.
با استفاده از دانش بیوانفورماتیک تیم تحقیقاتی توانست ژن موردنظر را بیابد. بیوانفورماتیک یا زیستدادهورزی دانش استفاده از رایانه جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات بیولوژیک مثل توالی ژنتیکی است.
دکتر Bradke اظهار میدارد:
در نهایت توانستیم گزینهی نویدبخشی را بیابیم. این ژن، به نام Cacna2d2، نقش مهمی در تشکیل و عملکرد سیناپسها ایفا میکند.
Cacna2d2 اطلاعات ژنتیکی برای ساخت پروتئینی را در اختیار دارد که جریان کلسیم به داخل سلول را تنظیم میکند و به این ترتیب بر آزاد شدن انتقالدهندههای عصبی(Neurotransmitters) تأثیرمیگذارد. با این وجود همین مکانیزم سبب مهار رشد آکسونها میشود.
برای اطمینان از درستی این فرضیه پژوهشگران داروی (Pregabalin(PGB را به موشهایی که آسیب نخاعی داشتند، دادند. این دارو به کانالهای کلسیمی متصلمیشود و در تسکین درد و درمان صرع بهکارمیرود.پس از استفاده از PGB مشاهده گردید اتصالات عصبی جدید در موشها ایجاد شدند.
سال پیش نیز دکتر Bradke و تیم تحت رهبری ایشان موفق به کشف تأثیر برخی داروهای درمان سرطان در رشد دوباره رشتههای عصبی شدند. بخشی از تأثیر این داروها از طریق جلوگیری از رشد بافت اسکار(Scar) در محل آسیب بود. بافت اسکار در محل زخم جایگزین بافت عصبی آسیبدیده شده و از ترمیم بافت عصبی جلوگیری میکند. با این حال وجود ارتباط بین این یافته با یافتههای اخیر هنوز مشخص نیست و نیازمند بررسی بیشتر میباشد.
کماکان راه درازی برای درمان آسیبهای نخاعی در پیش است چرا که نتایج مثبت در موشها مشاهدهشده و آزمایشهای کلینیکی لازم بر روی انسانها جهت مشاهدهی تاثیر دارو صورتنگرفتهاست. با این وجود دانشمندان امیدوارند این یافته در ابداع روشهای درمانی جدید سودمند باشد.