نتایج یک مطالعۀ جدید مهر تأییدی بر خواص ضدباکتریایی کرنبری زد.
یک تیم تحقیقاتی کانادایی – از دانشگاه مک‌گیل (McGill University) در مونترال و INRS-Institut Armand-Frappier (یک انستیتوی فرانسوی‌زبان) در لاوال (Laval) کانادا – نتایج مطالعات خود بر روی کرنبری (Cranberry، یا قره‌قاط) را در ژورنال Scientific Reports منتشر کرده است.
مطالعات پیش از این، وجود گروهی از ترکیبات ضدباکتری موسوم به پروآنتوسیانیدین‌ها (ProAnthoCyanidins) را در کرنبری اثبات کرده بودند. پروآنتوسیانیدین‌ها خواص ضدباکتریایی دارند که می‌تواند به بهبودی تعدادی از بیماری‌های باکتریایی صعب‌العلاج کمک کند. برای مثال این ترکیبات قادرند باکتری‌های رشدکننده بر روی دیوارۀ داخلی مثانه را (که منجر به عفونت‌های مجاری ادراری می‌شود) مهار نمایند. با این حال تیم تحقیقاتی در نظر داشت با بررسی تأثیرات این ترکیبات روی شدت حملات باکتریایی و در نتیجه میزان کاهش شدت عفونت‌های ایجاد شده، نتایج مطالعات پیشین را تکمیل کند.
ترکیبات موجود در کرنبری ارتباط بین سلولی در باکتری‌ها را مختل می‌کند.
محققان در این مطالعه از مگس سرکه (Drosophila melanogaster) – مدلی رایج و مناسب جهت مطالعۀ عفونت‌های انسانی در سطوح سلولی و مولکولی – استفاده کردند.
آنان دریافتند که عفونت‌های باکتریایی در مگس‌هایی که از کرنبری‌های غنی از PACها تغذیه می‌کردند نسبت به گروه آزمایش (که از کرنبری تغذیه نمی‌کردند) شدت کم‌تری از خود نشان می‌دهند.
نتایج تحقیقات بیشتر مشخص کرد که PACها با مختل کردن نوعی فرآیند ارتباط بین‌سلولی موسوم به Quorum Sensing در باکتری‌ها – یک حلقۀ مهم در زنجیرۀ وقایعی که منجر به افزایش شدت عفونت‌های مزمن می‌شود – به کاهش شدت عفونت‌ها کمک می‌کنند. این مطالعه برروی باکتری “سودوموناس آئروژینوزا” (Pseudomonas aeruginosa) تمرکز داشت. این باکتری قادر به ایجاد عفونت در بیماران بیمارستانی و افراد با سیستم ایمنی ضعیف می‌باشد.
پیامدهای مقاومت نسبت به آنتی‌بیوتیک‌ها
عفونت‌های ناشی از سودوموناس عموماً با استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها مداوا می‌شوند. با این حال به دلیل موج در حال رشد مقاومت آنتی‌بیوتیکی در بین باکتری‌ها، مداوای این قبیل عفونت‌ها رفته‌رفته سخت‌تر می‌شود. هر سال در ایالات متحده حدود ۵۱ هزار مورد عفونت ناشی از P. aeruginosa گزارش می‌شود. از این میان، ۱۳ درصد از این عفونت‌ها “مقاوم نسبت به چندین نوع دارو” (Multi-drug Resistant) بوده و موجب مرگ ۴۰۰ نفر (در هر سال) می‌شوند.
محققان در متن مقاله به بررسی ارتباط بین یافته‌های خود با مقاومت آنتی‌بیوتیکی پرداخته و به این نتیجه رسیده‌اند که PACها با مهار کردن Quorum Sensing باکتریایی، صرفاً باعث مهار ارتباط بین سلولی و جلوگیری از گسترش عفونت می‌شوند و قادر به از بین بردن باکتری‌ها نیستند.
این مطلب از دید محققان بسیار حائز اهمیت است؛ چرا که یکی از دلایل ایجاد مقاومت دارویی این است که آنتی‌بیوتیک‌ها باکتری‌ها را می‌کشند و این قضیه در هر محیطی یک فشار انتخابی القا می‌کند.
محققان هم‌چنین به این مطلب نیز اشاره می‌کنند که این دیدگاه سهل‌انگارانه که “داروهای مهارکنندۀ Quorum Sensing با عدم القای فشار انتخابی منجر به بروز مقاومت دارویی نمی‌شوند” اشتباه است. با این حال این نتایج حقیقتاً سودمند می‌باشند چرا که می‌توانند ما در ابداع استراتژی‌های بدیع جهت کنترل شدت عفونت یاری کنند.
