سنگ کلیه که رنال کلکولوس یا نفرولیت هم نامیده می‌شود، جسم سختی است که از کانی‌های موجود در ادرار تشکیل می‌شود. سنگهای کلیه معمولاً از راه مجرای ادرار دفع می‌شوند و اگر کوچک باشند هیچ نشانگانی ندارند؛ ولی اگر اندازه سنگ کلیه به ۳ میلیمتر (۰٫۱ اینچ) برسد مجرای میزنای را بسته و درد شدیدی را در پهلوها و پشت ایجاد می‌کند که به کشاله ران نیز کشیده می‌شود. این درد را قولنج کلیوی نامیده‌اند و به صورت درد بازگشت کننده هر ۲۰ تا ۶۰ دقیقه تکرار می‌شود. نشانه‌های دیگر سنگ کلیه شامل تهوع، استفراغ، خون ادراری، چرک در ادرار، و درد در حین ادرار کردن می‌باشند. بسته شدن میزنای کاهش کارکرد کلیه و بزرگی کلیه را ایجاد می‌کند.
اغلب بیماران مبتلا به سنگهای کلیه معمولاً در سالهای اولیه بلوغ و حد اکثر شیوع سنی آن در حدود ۲۸ سالگی است. بطور کلی سنگهای کلیه در مردان ۴ برابر زنان است، نسبت مرد به زن ۲ به ۳ است.
انواع مختلف سنگ ادراری وجود دارد ولی اغلب سنگها از جنس اگزالات کلسیم هستند. سایر انواع شامل ترکیبات فسفات، سیستئین، و اسیداوریک هستند. سنگها در لگنچه، میزنای، مثانه و در پیشابراه دیده می‌شوند. رژیم غنی از کلسیم – سدیم – پروتئین و همچنین عدم تحرک افراد مبتلا به هیپر کلسیوری نوع دو – افراد مبتلا به بیماری‌های گوارشی مثل التهاب روده، سابقه ابتلا به عفونت ادراری و بیماری‌های متابولیک، نقرس، عدم تحرک در ابتلا به سنگ نقش دارند. در مواردی بسیار نادر داروهای عطاری جواب داده، جهت نابودی سنگ نه دفع ان که با درد همراه باشد.
در ادامه به بررسی نحوۀ تشکیل سنگهای کلیوی می‌پردازیم.
