اخیراٌ از اختراع مهندسان دانشگاه لیوِرپول، با هدف درمان گلوکوم (آب سیاه) رونمایی شده است؛ این اختراع نوعی لنز تماسی است که تغییرات فشار داخلی چشم را به طور دقیقی ردیابی و ضبط می‌کند. لنز مذکور برای افرادی که تمایل به شرکت در اولین مطالعه‌ی بالینی آن را داشته باشند، قابل استفاده خواهد بود.
مقاله‌ی مرتبط: دید مصنوعی: افراد با چشم مصنوعی چگونه می‌بینند؟
لنز تماسی ساخته‌شده قادر به اندازه‌گیری مداوم فشار مایع داخل چشم می‌باشد. این فشار تحت عنوان فشار داخل‌چشمی۱ یا فشار اینترا اُکولار (IOP) شناخته شده و افزایش آن، عامل بیماری گلوکوم است. گلوکوم در صورت عدم مدیریت صحیح موجب فقدان بینایی بیمار می‌گردد. در حال حاضر در بیماران مبتلا، IOP هر دو سال یک‌بار طی معاینات بالینی اندازه‌گیری می‌شود؛ اما از آن‌جا که IOP نیرویی پویا بوده و به‌آسانی تحت تأثیر عوامل محیطی و روانی هم‌چون خواب یا استرس قرار می‌گیرد، نمی‌توان بر فشار اندازه‌گیری‌شده با این روش چندان اتکا کرد.
این لنز تماسی از هیدروژل نرم سیلیکونی ساخته شده است که راحتی استفاده از آن را تضمین می‌کند. هم‌چنین شامل یک حس‌گر فشار به‌منظور تشخیص تغییرات مداوم IOP در دوره‌های ۲۴ ساعته می‌باشد. اطلاعات این تغییرات سپس به صورت بی‌سیم به دستگاه خارجی مربوطه انتقال داده می‌شود. دستگاه خارجی به‌آسانی قابل حمل بوده و تقریباً هم‌اندازه با گوشی همراه است. با این روند، اطلاعات موردنیاز بلافاصله برای پزشک در دسترس بوده و برای درمان گلوکوم به‌کار گرفته می‌شود.
اولین آزمایش بالینی این لنز در سطح انسانی، بر روی ۱۲ فرد داوطلب انجام گرفت. این افراد تحت نظر بالینیِ مرکز چشم‌پزشکی St. Paul -از مراکز دانشگاه علوم‌پزشکی رویالِ لیورپول- و بیمارستان چشم‌پزشکی مورفیلد لندن، لنز مذکور را به مدت یک ساعت در چشم خود قرار دادند. بر اساس نتایج حاصل، این لنز تماسی قابلیت اندازه‌گیری تغییرات IOP را با کم‌ترین تأثیر منفی، دارا است.
گلوکوم از علل اصلی نابینایی غیرقابل بازگشت می‌باشد. نیم میلیون نفر در انگلستان و ۶۷ میلیون نفر در سطح جهان به این بیماری مبتلا هستند. این آمار به معنای سالانه یک میلیارد پوند هزینه برای سازمان خدمات ملی سلامت (NHS) است. کنترل IOP در جهت کاهش آسیب‌های بعدی و جلوگیری از فقدان بینایی، هدف اصلی درمان گلوکوم می‌باشد.
مقاله‌ی مرتبط: خطرات استفاده از لنزها
این اختراع توسط متخصصین مهندسی پزشکی و متخصصین عرصه‌ی تولید لنزهای تماسیِ مراکز مذکور به ثبت رسیده است. حال این تیم در صدد یافتن تکنیک‌های بهبودبخشی است تا در قدم بعدی بتواند لنز تماسی را به بازار جهانی وارد کند. به گفته‌ی Ahmed Elsheikh، پروفسور مکانیک زیست‌ماده از مدرسه‌ی مهندسی دانشگاه لیورپول، نتایج این مطالعه بسیار مثبت بوده و بر راحتی استفاده از لنز و اندازه‌گیری دقیق IOP دلالت دارند.
این وسیله از پتانسیل لازم برای فراهم ساختن اطلاعات موردنیاز میلیون‌ها بیمار مبتلا به گلوکوم برخوردار است و حصول اطمینان از صحت روند درمان، حفظ حداکثری بینایی و کاهش آسیب‌های بعدی به حداقل میزان ممکن را به دنبال دارد.
پی‌نوشت
۱. intraocular pressure
