محققان Cleveland Clinic برای اولین بار یک پیوند مکانیکی بین ژن HSD17B4 و سرطان پروستات مقاوم در برابر درمان را تایید کرده اند.
این تحقیقات که با رهبری نیما شریفی، توسط موسسهی تحقیقات Lerner و گروه تحقیقات زیست شناسی سرطان انجام شده است نشان میدهد که مردانی که این ژن خاص را ندارند ممکن است بیشتر مستعد ابتلا به سرطان پروستات مهاجم باشند که به درمان پاسخ نمیدهد.
دکتر شريفی و همکارانش در ادامهی کار قبلی خود که در آن کشف کرده بودند که ژنی به نام HSD3B1 هنگام جهش، میتواند به تومورهای پروستات برای فرار از درمان و تکثیر کمک کند؛ نشان دادند که حضور این نوع ژن باعث تغییر نتایج درمان و بقا در مردان میشود.
در مطالعهی اخیر که در ژورنال Cell Reports منتشر شده، دکتر شريفی و همکارانش يک ژن مرتبط به نام HSD17B4 را مطالعه کردند. تحقیقات قبلی نشان داد که HSD17B4 آنزیمهایی را که آندروژنها (هورمونهای مردانه) را غیرفعال میکنند کدگذاری میکند. از آن جایی که آندروژنها برای رشد سرطان پروستات ضروری هستند، غیرفعال کردن آنها باید از پیشرفت سرطان جلوگیری کند. اما این آنزیمها در سرطان پیشرفتهی پروستات نیز فراوان دیده میشوند. بنابراین، تا کنون مشخص نشده است که آیا این آنزیمها سرطان پروستات را ترویج میدهند یا سرکوب میکنند.
درمان سرطان پیشرفتهی پروستات، به نام درمان محرومیت از آندروژن (ADT) یا غربالگری شیمیایی، مانع رسیدن آندروژن به سلولهای سرطانی میشود. این سلولها از آندروژن به عنوان سوخت برای رشد و تکثیر استفاده میکنند. با این که ADT در اوایل موفقیتآمیز است اما سرانجام شکست میخورد و اجازه میدهد که سرطان تا مرحلهی کشندهای به نام سرطان پروستات مقاوم به غربالگری (CRPC) رشد کند.
مقاله مرتبط: احتمال ابتلا به سرطان پروستات در مردان با سطح تستوسترون پایین کمتر است
دکتر شریفی گفت:
ما امیدواریم که این یافتهها به درمانهای دقیقتر و موثرتر برای سرطان پروستات منجر شود. اگر مردان فاقد ایزوفرم خاصی از این ژن باشند، ممکن است ما بتوانیم درمان آنها را منحصر به فرد کنیم.
برای تعیین نقش HSD17B4 در گذار به CRPC، تیم دکتر شریفی بیان این ژن را در بافتهای بیمارانی با پروستات سالم، سرطان پروستات موضعی و CRPC بررسی کرد. آنها دریافتند که میزان بیان HSD17B4 در بافت سرطانی خوشخیم و موضعی پروستات نسبتا مشابه است، اما در بافت CRPC به طور قابل توجهی کاهش مییابد و این نشان میدهد که HSD17B4 نقش مهمی در جلوگیری از پیشرفت سرطان به CRPC دارد.
محققان از طریق یک سری تجزیه و تحلیلها دریافتند که تنها یک ایزوفرم خاص از HSD17B4 – ایزوفرم ۲- از طریق آنزیمها آندروژنها را غیرفعال میکند و از رشد تومور جلوگیری میکند. این ایزوفرم در مراحل اولیهی سرطان پروستات بیان میشود اما در CRPC (سرطان پروستات پیشرفته) منحرف شده یا سرکوب میشود. ایزوفرمها در توالی آمینواسیدی و عملکرد فیزیولوژیکی متفاوتند اما کدهای آنها در DNA یکسان است.
این تیم برای اعتبار بخشی به یافتههای خود از یک مدل پیش بالینی استفاده کرد. یافتههای آنها نشان میدهد که عدم وجود ایزوفرم ۲ به CRPC پیشرفته منجر میشود. تحقیقات بیشتری برای تعیین این که چگونه HSD17B4 در CRPC خاموش میشود نیاز است تا مشخص شود که آیا میتوان از آن به عنوان یک نشانگر زیستی برای بیمارانی که در معرض خطر مرگ از سرطان پروستات هستند استفاده کرد یا نه.
Hyun-Kyung Ko، از گروه زیست شناسی سرطان، اولین نویسندهی این مطالعه است که با جوایز و کمکهای مالی موسسهی پزشکی Howard Hughes، بنیاد سرطان پروستات، انجمن سرطان آمریکا و موسسهی ملی سرطان پشتیبانی میشود.