محققان موفق به شناسایی آنزیمی شده اند که در بافتِ روده سالم وجود ندارد ولی در سلولهای سرطانی رودهبزرگ به وفور یافت میشود. بنظر میرسد این آنزیم با حمله به مولکولهای قند یا بخش قندی گلیکوپروتئینها، باعث تبدیل بافت روده نرمال به بافت سرطانی میشود.درکِ نقش گلیکوپروتئینها در سلولهای سالم و سرطانی میتواند منجر به کشف روشهای درمانی جدید برای سرطان شود.
مقاله مرتبط:سرطان کولون
دانشمندان دانشگاه کوپنهاگن گروهی ۲۰ تایی از آنزیم ها را مورد مطالعه قرار دادند، آنزیمهایی که گام اول واکنشهای تغییر قندها در بدن را به راه می اندازند. این آنزیمها که GalNAc transferases نامیده میشوند، در بافتهای گوناگون مقدارشان متفاوت است اما عملکردشان چندان شناخته شده نیست.
محققان دریافتند که یکی از اعضای این گروه آنزیمی به نام GalNAc-T6 در بافت روده سالم غایب، ولی در بافت سرطانی روده فراوان است. آنها از مهندسی CRISPR/Cas استفاده کردند تا تاثیر این آنزیم بر سلول و پروتئینی را که این آنزیم به چسبیدن قند به آن کمک میکند شناسایی کنند.
وقتی دانشمندان به مشاهده رشد سه بعدی دودمانی از سلولهای سرطانی پرداختند، متوجه شدند که در صورت وجود آنزیم GalNAc-T6 ساختاهای لوله ای درون سلول به گونه ای آرایش می یابند که سلول شبیه سلولهای سرطانی میشود. اما در غیاب این آنزیم سلول حالت دخمه مانندی به خود میگیرد که در سلولهای روده سالم دیده میشود.
با استفاده از اسژکتومتریِ جرمی، دانشمندان پروتئینهایی را که این آنزیم رویشان اثر میکند دسته بندی کردند. دادهها نشان دادند که بنظر میرسد این آنزیم روی گروهی از آنزیمها که در اتصال سلولها به یکدیگر نقش دارند، اثر میکند.
به عبارت دیگر این آنزیم پروتئین های مرتبط با اتصال سلولی را تحت تاثیر قرار میدهد و باث میشود که بافتهای مربوطه بیشتر شبیه سلولهای سرطانی شوند، تا بافت سالم!
گام بعدی درک این موضوع است که اساساً چرا اضافه شدن قند به پروتئینهای بخصوص توسط آنزیم GalNAc-T6، منجر به غیرنرمال شدن سلولهای روده میشود؟ افزوده شدن گروه قندی به پروتئینها میتواند عملکرد آنها را به طرق بیشماری حت تاثیر قرار دهد. به طور مثال مانع از چسبیدن پروتئینها به یکدیگر شوند.
دانشمندان امیدوارند درک بهتر گلیکوزیلاسیون (فرآیند افزودن قند به پروتئینها) منجر به کشف روشهای جدید تشخیص و درمان ، و ساخت داروهای بهتردر حوزه سرطان و ارتقاء شانس درمان این بیماران شود.
مقاله مرتبط:آسپرین خطر ابتلا به سرطان معده و روده را کاهش میدهد