اخطار: این مورد برای افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ توصیه نمی‌شود.
الان به موضوع ۱۷ام از این مجموعه مقاله می‌رسیم. اگر همچنان در کاهش وزن مشکل دارید، علاوه بر ۱۶ مورد قبل شاید ایده‌ی خوبی باشد تا راهکار دیگری را معرفی کنیم: رژیم کتوژنیک . بسیاری از افرادی که در زمان استفاده از رژیم کم کربوهیدرات موفق به رسیدن به وزن مطلوب شده‌اند؛ کتوز مطلوب را عاملی موثر برای رسیدن به این هدف می‌نامند. مورد ذکر شده، عاملی است که می‌تواند دوباره چربی‌های بدن را بسوزاند.
اما این عامل چگونه کار می‌کند؟ به سرعت موضوعات قبلی را مرور می‌کنیم: در قدم اول رژیم کم کربوهیدرات را رعایت می‌کنیم. این کار به این دلیل است که رژیم کم کربوهیدرات میزان هورمون ذخیره‌کننده چربی که انسولین نامیده می‌شود را کاهش می‌دهد. رژیم کم کربوهیدرات از این طریق به بدن کمک می‌کند تا ذخایر چربی خود را کاهش داده و انرژی ذخیره را آزاد کند. همه موارد گفته شده شما را ترغیب می‌کند تا بدون اینکه احساس گرسنگی کنید، میزان کالری کمتری نسبت به مقدار نیازتان دریافت کنید که همین مورد نیز باعث کاهش وزن خواهد شد. در بالا موارد متعددی گفته شد تا با استفاده از آنها میزان تأثیرگذاری رژیم را بهبود ببخشید.
اما شما چگونه می‌فهمید که در حال دریافت حداکثر اثر هورمونی از رژیم کم کربوهیدرات خود هستید؟ شما این کار را با دستیابی به آنچه که به عنوان “رژیم کتوژنیک” شناخته می‌شود، انجام می‌دهید.
کتوز و رژیم کتوژنیک چیست؟
کتوزیس به شرایطی گفته می‌شود که در آن، بدن بیش از حد معمول چربی سوزانده می‌شود. حتی مغز هم در این حالت وابسته به چربی است که به آنها اجسام کتونی می‌گویند. مولکول‌های انرژی که در خون (مانند قند خون) هستند، در کبد از تبدیل چربی به سوخت برای سلول‌های مغزی به وجود می‌آیند.
برای تقویت تولید محصولات کتونی، بایستی میزان هورمون انسولین در جریان خون کم باشد. به عبارتی دیگر هر چه انسولین بدن کم باشد، میزان محصولات کتوزی نیز افزایش پیدا خواهد کرد. و هنگامی که شما در خون خود به میزان کافی و کنترل‌شده، کتون داشته باشید، این موضوع اساساً نشان می‌دهد که انسولین بدن بسیار کم است. به این صورت شما حداکثر تأثیر رژیم غذایی کم کربوهیدرات را تجربه خواهید کرد. این چیزی است که به نام کتوز مطلوب گفته می‌شود.
اندازه گیری کتون
امروزه دستگاه‌هایی با قیمت‌های مقرون به صرفه در دسترس افراد می‌باشد تا میزان کتون را حتی در خانه نیز اندازه بگیرند.
با فرو رفتن یک سوزن در انگشت و تنها در عرض چند ثانیه شما سطح کتون خون خود را می‌توانید بفهمید.بهترین زمان اندازه گیری کتون خون، صبح و زمانی است که معده خالی می‌باشد(مثلا، قبل از صبحانه). در اینجا به چند نکته درباره نحوه تفسیر نتایج اشاره می‌کنیم:
- در کمتر از ۰.۵mmol/L نتیجه آزمایش منفی می‌باشد. در این میزان از کتوز، شما بیشترین فاصله را با حداکثر چربی سوزی دارید.
- به نتایجی که عددی بین ۰.۵mmol/L الی ۱.۵mmol/L بدست بیاد، کتوز تغذیه سبک گفته می‌شود. در این حالت شما تأثیرات خوبی در کاهش وزن دریافت خواهید دید ولی باز هم با حالت مطلوب فاصله دارد.
- نتایجی که در آنها اعدادی در حدود ۱.۵mmol/L الی ۳mmol/L به دست می‌آیند، نشان دهنده کتوز نرمال می‌باشد و برای کاهش وزن حداکثری پیشنهاد می‌شود.
- اعداد بالاتر از ۳mmol/L مورد نیاز نمی‌باشند. این حالت تغییری در نتیجه نسبت به زمانی که عددی بین ۱.۵ الی ۳ به دست می‌آید، به وجود نمی‌آورد. اعداد بالاتر گاهی به این معنی می‌باشند که شما غذای دریافت نمی‌کنید. برای دیابت نوع ۱ نیز این حالت می‌تواند به وجود آید که به معنای کمبود شدید انسولین در بدن می‌باشد.
مقاله مرتبط: دیابت نوع یک
کتون در ادرار
سطح کتون همچنین می‌تواند با روش‌های قدیمی نیز اندازه‌گیری شود؛ با نوار آزمایش ادرار که بدون نسخه در داروخانه‌ها یا فروشگاه‌های اینترنتی فروخته می‌شود. نوار آزمایش کتون به دلایل مختلفی نتایجی با قابل اعتماد کمتر ارائه می دهد و تفسیرهای بالا را نمی‌توان در آنها اعمال کرد. با این حال، آنها بسیار ارزان هستند.
چگونه می‌توان به کتوز مطلوب دست یافت؟
بسیاری از کسانی که سرسختانه باور دارند رژیم غذایی‌شان کربوهیدرات پائینی دارد، با اندازه‌گیری کتون بدن‌شان متعجب خواهند شد. احتمالاً باید چیزی در حدود ۰.۲ یا ۰.۵ باشند که نسبتاً از نقطه‌ی شیرین دور است! چرا؟
این روش فقط به معنای کنار گذاشتن هر نوع منبع کربوهیدراتی (مثل شیرینی، نان، اسپاگتی، برنج، سیب‌زمینی) نیست، بلکه باید مراقب دریافتی پروتئین خود نیز باشید. اگر مقادیر زیادی گوشت، تخم‌مرغ و غذاهایی از این گروه می‌خورید، پروتئین اضافی در خون شما به صورت گلوکز ذخیره خواهد شد. مقادیر زیاد پروتئین همچنین می‌تواند به طریقی سطوح انسولین را نیز بالا ببرد که به نوعی سازش با کتوز بهینه است.
راز این کار در آن است که شما غذای کافی‌تان را با چربی بیشتری بخورید. برای مثال، اگر کره‌ی گیاهی بیشتری به استیک بزنید، شاید دیگر هوس استیک دوم را نکنید، و به جای آن از وعده‌ی غذایی اول‌تان راضی باشید.
حقه‌ی محبوب برای دریافت چربی بیشتر “قهوه‌ی چرب” می‌باشد که با نام “گلوله‌ی جادویی قهوه” هم نیز شهرت یافته است. اضافه کردن یک قاشق غذاخوری کره و یک قاشق دیگر روغن نارگیل به قهوه‌ی صبحگاهی که البته نیاز به مخلوط‌کن هم دارد.
چربی بیشتر در غذا شما را سیر می‌کند. این کار می‌تواند دریافت کمتر پروتئین و کربوهیدرات را تضمین نماید. انسولین کاهش یافته و امیدوارانه قادر خواهید بود که به کتوز بهینه دست یابید. و این جاست که بسیاری از کفه‌های خودسر وزن، تسلیم می‌شوند.
اگر رژیم کتوژنیک موثر واقع نشد، چه می‌شود؟
بودن در رژیم کتوژنیک برای یک مدت طولانی (مثلاً یک ماه) می‌تواند به شما این اطمینان را دهد که شما در حال تجربه موثرترین حالت رژیم کم کربوهیدرات و تأثیر آن بر روی هورمون انسولین هستید. اگر نتیجه‌ای که از این اقدامات حاصل می‌شوند قابل توجه نباشند، می‌توانید مطمئن شوید که کربوهیدرات زیاد از موانع سر راه کاهش وزن شما نمی‌باشد. در واقع علل دیگری نیز وجود دارند که می‌توانند منجر به چاقی و اضافه وزن شوند.
این مورد را امتحان کنید.
یک معیار کتونی آنلاین پیدا کرده و شروع به اندازه گیری کتون بدن کنید. این معیارها انواع گوناگونی دارند که احتمالاً معیار Precision Xtra ketone محبوب‌ترین آنها باشد. متاسفانه این معیارها بری استفاده بسیار هستند و ممکن است هزینه نوارهای هر تست در حدود ۵ دلار برای فرد هزینه داشته باشد.
هشدار
اگر دیابت نوع ۱ دارید، نباید توصیه‌های گفته شده در مورد رژیم کتوژنیک را دنبال کنید زیرا ممکن است برای سلامتی فرد مضرر باشد. اگر در خون خود کتون دارید، مطمئن شوید که قند خون‌تان در حد نرمال باشد. اگر قند خون در حد نرمال باشد، میزان کتوز شما در حد طبیعی خواهد بود؛ مانند افراد غیر دیابتی که رژیم‌های کم کربوهیدرات سرسختانه را می‌گذرانند.
بالا بودن میزان قند خون همراه با کتون بالای خون به عبارت دیگر این معنی را می‌دهد که شما به صورت پاتولوژیک میزان انسولین کمی دارید –برای افراد غیر دیابتی این مشکل پیش نمی‌آید. این حالت در نهایت می‌تواند منجر به کتواسیدوز شود که یک تهدیدکننده حیات بیمار به شمار بیاید. اگر این مشکل پیش آمد، بیمار نیازمند آن است که انسولین بیشتری تزریق شود.
این مورد را هم در آخر باید گفت که تلاش برای افزایش میزان کتون خون برای کنترل ورن، خطر ابتلا به دیابت نوع ۱ را افزایش نمی‌دهد.
مقاله مرتبط: آیا دیابت نوع دو می‌تواند به دیابت وابسته به انسولین تبدیل شود؟
انواع دیابت: دیابت فقط دو نوع نیست!
عالییییییییییییییییی