سرماخوردگی با آبریزش و دردسرهایش میرود و ما را با از بین رفتن حس بویایی و چشایی بعدش تنها میگذارد. سؤالی که پیش میآید این است که چرا وقتی سرما میخوریم مزه غذا را احساس نمی کنیم؟ آنوسمی کلمهی علمی برای از دست دادن نسبی یا کامل حس بویایی است. عوارض شایعی که لایه پوشاننده بینی را تحریک میکنند، مثل آلرژی یا یک سرماخوردگی میتواند منجر به آنوسمی موقتی شود. با ما همراه باشید تا دربارهی درمان حس بویایی بعد از سرماخوردگی صحبت کنیم.
در این مقاله به این موضوع میپردازیم که علت از بین رفتن حس بویایی و چشایی در سرماخوردگی چیست؟
تأثیر سرماخوردگی و آنفولانزا بر چشایی و بویایی
نیمی از سرماخوردگیها توسط نزدیک به ۱۰۰ گونه راینوویروس ایجاد میشوند. نشانههای عادی سرماخوردگی شامل گرفتگی بینی، گلو درد، عطسه، سردرد، سرفه و درد عمومی بدن خفیف است.
شما باید خود را خوششانس بدانید که سرما خوردهاید و آنفلوانزا نگرفتهاید؛ به این علت که بسیار بدتر است. علائم شدید انفلوانزا (مانند تب بالا، ضعف، بدن درد و سردرد) به طور معمول ۵ تا ۷ روز طول میکشد، درحالی که بدترین سرماخوردگی ۲ تا ۴ روز طول میکشد.
چیزی که سرماخوردگی و آنفلوانزا را بدتر میکند این است که از بین رفتن حس بویایی بعد از سرماخوردگی و از بین رفتن حس چشایی در سرماخوردگی باعث میشوند شما نتوانید از طعم و بوی سوپ مرغ خوشمزه لذت ببرید.
ایا شما تاکنون فکر کردهاید چرا با گرفتگی بینی و سرماخوردگی نمیتوانید مزهها را به درستی بچشیم و چرا حس بویایی و چشایی در سرماخوردگی از بین میرود؟
اولین سوالی که لازم است به آن پاسخ دهیم این است که چرا سرماخوردگی باعث گرفتگی بینی میشود.
گلبولهای سفید بدن ما مادهای شیمیایی تولید میکنند تا ویروسهایی که سلولها را آلوده کردهاند از بین ببرد. این التهاب باعث افزایش مخاط و تورم پوشش درونی بینی میشود.
مهمترین ایده این است که طعم غذا هم به بو و هم به مزه ارتباط دارد. در واقع ۸۰ درصد مزه به بو ارتباط دارد؛ بنابراین عجیب نیست که بیشتر طعم غذا به توانایی ما در بوییدن آن بستگی دارد.
زبان عضو چشایی ما است و میتواند انواع مزهها را حس کند. حس بویایی ما دیگر طعمهای غذا را احساس میکند. به همین علت حس کردن مزه غذا وقتی بینیتان گرفته دشوار است.
چرا وقتی سرما میخوریم مزه غذا را احساس نمی کنیم
منطقه بویایی در سقف بینی قرار دارد. در اینجا سلول های خاصی وجود دارد که بوهای مختلفی که ما تنفس میکنیم را احساس کرده و سیگنالی به مغز میفرستند. هر چیزی که در ارسال این سیگنال اختلال ایجاد کند باعث ایجاد مشکل در حس طعم غذا میکند. وقتی شما سرما میخورید، تورم و عفونت باعث گرفتگی بینی میشود. طعم غذا بعد از مخلوط شدن مزه و بوی غذا ایجاد میشود، پس اگر گرفتگی بینی در حس بویایی شما اختلال ایجاد کند، باعث کاهش درک شما از مزه غذا میشود.
وقتی بینی شما میگیرد، گیرندههای بو در جوانه چشایی باید کار شناسایی مولکولهای طعمهای مختلف غذا را به تنهایی انجام دهند. با وجود ۲۰۰۰ تا ۵۰۰۰ جوانه چشایی در زبان، که هر کدام ۵۰ تا ۱۰۰ گیرنده چشایی دارند ولی طعمهایی خیلی کمتری نسبت به بینی میتوانند تشخیص دهند.
دو گیرنده بویایی که در مجرای بینی قرار دارند از ۶ میلیون سلول تشکیل شده است میتوانند تفاوت ۱ میلیارد رایحه را تشخیص دهند. حس چشایی پس از ازبین رفتن عفونت به حالت عادی برمیگردد.
درمان حس بویایی بعد از سرماخوردگی
تنها راهی که برای درمان حس بویایی بعد از سرماخوردگی پیشنهاد شده، تمرین بویایی است. در حالی که مکانیسم از بین رفتن حس بویایی بعد از سرماخوردگی هنوز ناشناخته است، باور بر این است که تمرین بویایی احیای سلولهای گیرنده بویایی پس از آسیب وارده از طرف ویروسها را تحریک میکند. برای مثال میتوانید از مواد معطری مثل اسانسهای روغن، قهوه و نعناع برای تمرین بویایی استفاده کنید.
همچنین در تحقیقات برای درمان از بین رفتن حس چشایی و بویایی در سرماخوردگی از پردنیزولون به مدت ۲ هفته، مکمل جینکو بیلوبا و اسپری بینی مومتازون استفاده شده است. تأثیر این داروها مثبت ارزیابی میشود.
چه زمانی از بین رفتن حس بویایی بعد از سرماخوردگی خطرناک میشود
بعضی افراد امکان دارد بعد از سرماخوردگی به طور دائمی حس بویایی خود را از دست بدهند. آسیب دائمی به علت نفوذ عفونت به اعصاب بویایی اتفاق میافتد.
در صورت عدم درمان حس بویایی بعد از سرماخوردگی و مشاهده علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:
- درمان از بین رفتن حس چشایی در سرماخوردگی بعد از چند روز حاصل نشود
- مزههای عجیب به همراه علائم دیگر حس شوند
- به تغییرات دائمی در حس چشایی و بویایی خود شک کردید
- اگر به طور ناگهانی حس چشایی یا بویایی خود را از دست دادید
سلام ،
خیلی عالی و مفید بود، ممنون عزیز دلم
خیلی استفاده کردم از این اطلاعات. عالی بود خانم دکتر آریانا آیینی