ساختار و عملکرد کیاسمای بینایی ؛ توضیح با شکل

کیاسمای بینایی شکلی x مانند دارد که اعصاب بینایی از آن‌جا بصورت ضربدی می‌گذرند. اعصاب بینایی چشم‌ها را به مغز متصل می‌کند.

بر اساس عقیده‌ی زیست‌شناسان، کیاسمای بینایی در طول تکامل این‌گونه شده‌است. عقیده بر این است که جهت عکس یا غیر برعکس فیبرهای کیاسیمای بینایی که در جهت کیاسمای بینایی حرکت می‌کنند، به دو چشم فرد و برای هماهنگی بسیار کمک می‌کند.

آناتومی کیاسمای بینایی

در کیاسمای بینایی، فیبرهای عصبی از نیمه‌های هر کدام از شبکیه‌ها در جهات معکوس وارد مغز می‌شوند. فیبرهایی که از نیمه‌ی هر کدام از شبکیه‌ها عبور می‌کنند به همان سمت مغز می‌روند. بخاطر این اتصال، هر نیمه از مغز سیگنال‌های بینایی را از ناحیه‌ی بینایی به هر دو چشم می‌فرستد.

بیماری‌های کیاسمای بینایی

بسیاری از ناهنجاری‌ها وجود دارند که بر عملکرد کیاسمای بینایی اثر می‌گذارند از جمله:

• ناهنجاری‌های التهابی همچون مالتیپل اسکلروزیس
• عفونت‌هایی همچون توبرکلوزیس
• تومور خوشخیم (غیرسرطانی) و کیست‌ها
• تومورهای سرطانی
• ناهنجاری رگ‌های خونی

بیشتر بخوانید:

•  در جستجوی واکسن سل
• تومور هیپوفیز

چگونه آدنومای هیپوفیزی بر عملکرد کیاسمای بینایی اثر می‌گذارد

یکی از رایج‌ترین ناهنجاری‌های موثر بر عملکرد کیاسمای بینایی، تومور هیپوفیز است. سرطان هیپوفیز یک تومور خوش‌خیم است. در بسیاری از موارد، هیچ اثری ندارند، اما در بعضی از افراد، بر بینایی اثر گذاشته و گاهی باعث از دست رفتن بینایی می‌شوند. بر اساس اندازه‌ی تومور، سرطان هیپوفیز بر ساختارهای مهم بدن همچون عصب فشار می‌نهد. فشار اعمال شده بر عصب بینایی ممکن است باعث کوری شود، پس بسیار حیاتی است که پزشکان متخصص چشم قبل از تخریب و ناهنجاری چشم، هیپوفیز را به لحاظ داشتن تومور، بررسی کنند.

غده‌ی هیپوفیز اندازه‌ای لوبیا مانند دارد و به بخش قاعده‌ای مغز پشت ناحیه‌ی نازال قرار دارد. مکان دقیقا زیر کیاسمای بینایی است. کنترل ترشح هیپوفیز بر اغلب هورمون‌های بدن اثر می‌گذارد. این هورمون بر رشد اثر گذاشته و باعث پیشرفت و تنظیم بسیاری از غده‌های بدن و کنترل ترشح هورمون می‌شود. تغییر در هورمون‌ها باعث بروز آثار واضحی بر بدنمان می‌شود.

تغییردر دید کناری همچون دوبینی، سستی پلک، کاهش وسعت دید و سرطان هیپوفیز ممکن است باعث موارد زیر شود:

•  سردرد در پیشانی
• حالت تهوع و استفراغ
• تغییر در احساس بوها
• اختلالات جنسی
• افسردگی
• تغییر غیر قابل توصیف وزن
• تغییر در قاعدگی یا یائسگی زودرس

بیشتر بخوانید:

• سردردهای سینوسی
• چه زمانی سردردها اورژانسی می‌شوند؟
• سردردهای بازگشتی
• هر آن‌چه که باید راجع به یائسگی بدانید
• افسردگی طولانی مدت و تغییر مغز

چرا بیماری‌های کیاسمای بیناسی به سختی تشخیص داده می‌شوند

وقتی یک بیماری یا زخم بر اعصاب چشمی اثر می‌گذارند، قبل از اثر  بر عملکرد کیاسمای بینایی در مغز، نقص در بینایی در یک چشم اغلب ظاهر می‌شود و بر کل ناحیه‌ی آن چشم اثر می‌گذارد. افرادی که فقط یک سمتشان آسیب می‌بیند، تا زمانی که این نقص کل چشم را در برنگیرد، متوجه نم‌شوند. به این دلیل است که وقتی دوتا چشم باز است، ناحیه‌های بینایی که با هم همپوشانی دارند، جراحت را می‌پوشانند.

هنگامی که بیماری بر وسعت عملکرد کیاسمای بینایی اثر بگذارد، فرد ممکن است در بینایی هر دو چشمش با مشکل روبه‌رو شود، اما جراحت می‌تواند بر میانه‌ی ناحیه‌ی دید اثر بگذارد.