مطالعه‌ی جدید نشان می‌دهد چگونگی پاسخ‌مان به کوچکترین عوامل استرس‌زا؛ مانند گیر کردن در ترافیک یا ماندن در صف طولانی سوپر مارکت؛ بخصوص در سنین بالا می‌تواند میزان سلامت ذهنی را تحت تاثیر قرار دهد.
پاسخ‌های احساسی ما به شرایط استرس‌زای روزانه؛ مانند گیر کردن در ترافیک؛ بخصوص در سنین بالا می‌تواند میزان سلامت مغز را تحت تاثیر قرار دهد.
استرس‌های مزمن طولانی مدت، می‌تواند باعث طیف وسیعی از بیماری‌ها شود؛ برای مثال دیابت، بیماری قلبی، اختلالات جنسی، بیماری‌های مغزی مانند افسردگی، اختلال استرسی بعد از مواجهه با ضربه‌های روانی (PTSD) و حتی اسکیزوفرنی.
حتما بخوانید: چگونه استرس های مزمن در دوران کودکی می توانند احتمال بروز اختلال PTSD در بزرگسالی را افزایش دهند
مطالعات اخیر در مورد تاثیرات استرس بر روی مغز نشان داده است که سطح بالای هورمون استرس‌زای کورتیزول می‌تواند باعث اختلال حافظه و اختلال در سلامت ذهنی شود.
اما چگونه عوامل استرس‌زای کوچک روزانه می‌توانند بر مغز در حال پیر شدن تاثیر بگذارند؟ مطالعه جدید انجام شده توسط Robert Stawski، پروفسور در بخش سلامت عمومی و علوم انسانی دانشگاه Oregon’s State حاکی از این است که عوامل استرس‌زا به تنهایی عامل نیست؛ بلکه نحوه واکنش ما به این عوامل است که باعث اختلال در سلامت مغزی می‌شود.
به شکل اختصاصی‌تر Stawski و همکارانش نشان دادند که چگونه پاسخ‌های ما به عوامل استرس‌زای روزانه؛ مانند ترافیک می‌تواند بر سلامت شناختی تاثیر بگذارد.
این یافته‌ها در ژورنال اختلالات عصبی موجود است.
مطالعه استرس و سلامت شناختی
Stawski و همکارانش ۱۱۱ نفر افراد مسن بین ۶۵ تا ۹۵سال را به مدت ۲/۵ سال مورد مطالعه قرار دادند. در طول این مطالعه محققان هر ۶ ماه یکبار، میزان سلامت شناختی شرکت کننده‌ها را به کمک استاندارد‌های ارزیابی مورد بررسی قرار دادند.
بعضی از این ارزیابی‌ها سوالاتی در مورد بررسی دو سری از عدد‌ها بود؛ مثلا اینکه آیا این اعداد با نظم متفاوتی ظاهر شده‌اند یا نه.
مطالعات اخیر نشان می‌دهد انجام این تست‌ها می‌تواند مارکری برای بررسی اختلالات شناختی مغز و سلامت ذهنی ضعیف باشد که به آن پاسخ به ناهماهنگی زمانی گفته می‌شود.
در طول ۲/۵ سال مطالعه، محققان ۳۰ بار اینکار را تکرار کردند. همچنین محققان از شرکت کننده‌ها خواستند که در مورد عوامل استرس‌زا توضیح دهند. علاوه بر این موارد عوامل استرس‌زایی که توسط سایر اعضای خانواده یا دوستان نزدیک تجربه می‌شد؛ نیز ثبت شد.
شرکت کنندگان در طول شرایط استرس‌زا احساساتشان را به شکل مثبت و منفی و همچنین براساس شدت رده بندی کردند. در آخر نیز لیستی از علائم فیزیکی تهیه کردند.
حتما بخوانید: استرس مزمن چگونه بر مدار عصبی تاثیر می‌گذارد؟
نحوه‌ی پاسخ به استرس می‌تواند بر سلامت مغز تاثیر بگذارد
نتایج مطالعه این گونه بود که افرادی که نسبت به عوامل استرس‌زا پاسخ‌های منفی و شدید‌تری دادند و هنگام پاسخ دهی آگاهی چندانی نیز نداشتند، از نظر سلامت ذهنی و و تمرکز ضعیف‌تر بودند.
این مطالعه تفاوت‌های سنی مشخصی را نیز آشکار کرده است. برای مثال شرکت کننده‌های مسن‌تر که در محدوده‌ی سنی بین ۷۰ تا ۹۰ قرار داشتند، بیشتر تحت تاثیر قرار گرفتند. هرچقدر میزان پاسخ به استرس شدید‌تر بود، میزان مهارت‌های شناختی نیز در آن‌ها بدتر می‌شد.
با این حال در افرادی که محدوده سنی اواخر دهه ۶۰ تا میانه‌ی دهه‌ی ۷۰ خود بودند دیده شد، استرس بیشتر باعث بالا رفتن سلامت شناختی‌شان شد. به عقیده‌ی Stawski، شرکت کننده‌های جوان‌تر به داشتن یک سبک زندگی فعالانه و مشارکت‌های اجتماعی بیشتر نیازمند بودند که در نهایت باعث قوی‌تر شدن عملکرد مغزی‌شان می‌شد.
محقق برتر این مطالعه می‌گوید:
افراد مسن‌تر باید به پاسخ‌های احساسی‌شان در مقابل عوامل استرس‌زای روزانه، بیشتر توجه کنند و برای حفظ سلامت شناختی تا سنین بالاتر، تا جایی که می‌توانند میزان استرس‌شان را کاهش دهند.
Stawski در ادامه می‌گوید:
ما نمی‌توانیم از عوامل استرس‌زای روزانه به طور کامل رهایی یابیم. با این حال آشنا کردن افراد با مهارت‌هایی برای مقابله با استرس می‌تواند برای سلامت شناختی سودمند باشد.
نتایج حاکی از این است که احساسات روزانه‌ی افراد و چگونگی پاسخشان به عوامل استرس‌زای روزانه، نقش مهمی را در سلامت ذهنی آن‌ها ایفا می‌کند. استرس به تنهایی نمی‌تواند باعث کاهش عملکرد مغزی شود؛ بلکه نحوه‌ی پاسخ فرد به استرس، تاثیر عمده بر چگونگی سلامت مغز دارد.
او در ادامه بیان می‌کند، این یافته‌ها کاملا به سنین ۸۰ و بالاتر مرتبط هستند. براساس گزارشی در موسسه‌ی ملی پیری در سال ۲۰۰۹ ، این موارد در گروه‌های سنی بسیار بالا تایید می‌شود.
سلامت ذهن و مهارت‌های شناختی بسیار مهم هستند. در جمعیت‌های مسن‌تر، شیوع بیماری آلزایمر و سایر شکل‌های زوال عقل به شکل جهانی در حال گسترش است.
