قدیمی‌ها رفتنی اند و تازها جای آنها را می‌گیرند. با چیزی شبیه این مثل، شاید بتوان از رشد بیماری‌های مربوط به افزایش سن ممانعت به عمل آورد، اگر آن را بر روی سلول‌های حقیقی پیاده کرد!
با حذف سلول‌های فرسوده از بدن، که سلول‌های پیر هم به آنها گفته می‌شود، در چند نوبت در موش‌هایی که پیر شدنشان شتاب گرفته بود، محققان توانستند از مشکلاتی مثل آب‌مروارید، امراض پوستی و کاهش حجم ماهیچه جلوگیری کنند.
Darren Baker، محقق این پژوهش:
ما درمان این حیوانات را از زمانی شروع کردیم که آنها جوان بودند؛ قبل از این که سلول‌های پیر به وجود بیایند. پس از ایجاد سلول‌های پیر ما توانستیم آنها را ار بدن حذف کنیم. نتیجه‌ی این کار بسیار ثمربخش بود.
سلول‌های پیر
این سلول‌ها در زمان خود برای بافت مهم بودند ولی سرانجام که پیر می‌شوند نشانه‌های پوسیدگی و گسستگی در آنها دیده می‌شود که می‌تواند سرآغازی برای سرطان هم باشد؛ بنابراین بدن باید ضرورتاً آنها را به شکلی حذف کند. وقتی این اتفاق در پستاندان می‌افتد، آنها می‌توانند دو مسیر را پیش رو بگیرند؛ از بین بروند یا در محل فرسودگی به اطراف متصل شوند.
به علت برخی دلایل آن دسته که به محیط متصل می‌شوند پروتئین‌های غیرمعمولی از خود به بیرون پمپ می‌کنند که این مولکول‌ها می‌توانند تأثیر عجیبی بر سلول‌های اطراف خود بگذارند؛ محققان عقیده دارند که این مواد شیمیایی موجب بروز بیماری‌های مربوط به افزایش سن می‌شوند.
با بالا رفتن سن بر تعداد سلول‌های فرسوده نیز افزوده می‌شود تا جایی که می‌توانند ۱۵% کل سلول‌های یک فرد را تشکیل دهند. این درصد، با این که کم است ولی برای اثرگذاری منفی خود بر سلامتی کافیست. این سلول‌ها همچنین ژن‌هایی را فعال می‌کنند که بر عملکرد کلی بافت تأثیر دارند.
خارج کردن سلول‌های فرسوده
در این تحقیق تازه، محققان موش‌ها را طوری پرورش دادند که سریع‌تر پیر شوند، آب‌مروارید بگیرند، ماهیچه‌هایشان ضعیف شود و چربی در آنها کاهش یابد. با این روش آنها در ده ماهگی به علت بیماری‌های قلبی می‌مردند.
در زمانی که موش‌ها فقط سه هفته از تولدشان می‌گذشت، محققان دارویی به آنها دادند که سلول‌های پیر را برای از بین بردن خودشان تحریک می‌کرد. این کار هر سه روز یکبار تکرار شد. موش‌هایی که همه‌ی سلول‌های پیر خود را نگه داشته بودند در مقایسه با آن دسته که دارو به آنها تزریق شده بود ماهیچه‌های قوی‌تری داشتند، پوستشان کمتر چروک شده بود (چون چربی زیر پوستشان وضعیت بهتری داشت) و آب‌مروارید هم آمار پایین‌تری نشان می‌داد.
پژوهشگران همچنین برخی از موش‌ها را تا ۵ ماهگی بدون درمان نگه داشتند و در آنها علائمی از بیماری‌های پوستی پدیدار شد. درست است که آنها نتوانستند روند پیری را معکوس کنند ولی با تزریق دارو در این سن هم آسیب به بافت ماهیچه‌ای و چربی متوقف شد.
افزایش سن همراه با سلامتی
با وجود تلاش‌های صورت گرفته، موش‌ها همچنان نشانه‌های دیگری از پیری را داشتند و طول عمرشان هم تغییر زیادی نکرده بود؛ اساساً تأثیری که دارو بر آنها داشت این بود که سهم زندگی سالم را در طول عمرشان افزایش می‌داد. محققان بر این باورند که مرگ و سایر بیماری‌های مربوط به افزایش سن که در این تحقیق مورد آزمایش قرار نگرفتند، از سایر مسیرهای زیستی تأثیر می‌پذیرند.
آنها این مطالعات را روی موش‌های عادی که جهش شتاب عمر در آنها انجام نگرفته نیز انجام می‌دهند، ولی برای تکمیل آنها سال‌ها باید منتظر ماند؛ چون موش‌های عادی بیشتر از جهش‌یافته‌ها عمر می‌کنند. (حدود ۳ سال)
همچنین راه زیادی وجود دارد از موش‌ها تا انسان‌ها! این تکنیک به جایگداری ژنی در جنین انسان نیار دارد، همانطور که در موش‌ها انجام شد، ولی هنوز این کار میسر نیست.
اگرچه Baker می‌گوید که می‌توان از اطلاعات بدست آمده از مطالعات بر روی موش‌ها برای گسترش درمان در انسان‌ها استفاده کرد. ژن‌درمانی می‌تواند مستقیماً سلول‌های فرسوده را هدف قرار دهد یا می‌توان با ساخت واکسن‌هایی سیستم ایمنی را برای مقابله با آنها تحریک کرد. این درمان‌ها در آینده در دسترس خواهند بود و به علوم پایه‌ای قوی‌تری نیاز است تا آنها را پشتیبانی کنند.
این تحقیق در در ژورنال معتبر Nature چاپ شده است.
