مسکنهای در دسترس تاثیر کم و عوارض جانبی فراوانی دارند. تحقیق جدید دید عمیقتری از چگونگی پردازش درد در بدن میدهد و راه را برای نوآوری جدیدی در داروهای موثر بر دردهای مزمن هموار میکند.
براساس تخمین های اخیر موسسه ملی سلامت آمریکا (NIH)، دو و نیم میلیون از افراد در آمریکا با درد روزانه زندگی میکنند و ۲۳ میلیون از بالغین کشور درد های شدیدی را تحمل میکنند. درد مزمن به دردی گفته میشود که بیش از ۱۲ هفته طول بکشد، اگرچه در اکثر موارد این ناراحتی ناشی از درد مزمن ماهها طول میکشد.
درمانهای ممکن موجود فقط به بیمار کمک میکند تا درد را بهتر تحمل کند و درمانی برای آن ندارد. در مواقع شدید متخصصین دارودرمانی، جراحی و یا تحریک الکتریکی مغز را تجویز میکنند.
داروهای رایج تجویزی برای تحمل درد شامل دو دسته میشوند: داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند آسپرین یا ایبوپروفن، و داروهای اپیوئید مانند کدئین یا مورفین.
هردو گروه داروها عوارض جانبی شدیدی دارند و همواره موثر نیستند. اپیوئید ها سبب اعتیاد میشوند به خصوص اگر برای مدت طولانی استفاده شوند و NSAIDها میتوانند موجب زخم معده و آسیب های کلیوی شوند. به همین دلیل بیماران به دنبال داروهای مکمل یا گزینههای دیگر برای رهایی از درد هستند.
اما اکنون، محققین مرکز پزشکی دانشگاه کلمبیا در نیویورک (به سرپرستی دکتر نیگل بانت) از مکانیسم درد مزمن پرده برداری کردهاند که میتواند تحولی برای داروهای مسکن باشد.
بانت میگوید:
تلاش های پیشین برای ساخت مسکنهای موثر به دلیل اطلاعات محدود ما از مکانیسمهایی که در نورونها موجب دریافت و انتقال سیگنالهای درد میشوند، ناموفق بودند.
پژوهش جدید که در مجله Science Translational Medicine منتشر شده است نشان میدهد که چگونه درد در نقاطی از بدن که از دسترس داروهای مسکن کنونی دور هستند رخ میدهد.
درمان و رسپتورهای درد
برخی از این مسکنها رسپتورهای G پروتئین دوتایی(GPCRs) در سطح سلول را هدف قرار میدهند. GPCRها گروهی از گیرنده های غشایی هستند که میان انسانها، حیوانات، گیاهان و حتی قارچها مشترک میباشند و نقش آنها دریافت اطلاعات از محیط اطراف و انتقال ان به داخل سلول است.
در بدن انسان GPCRها نقش گستردهای دارند، درحقیقت انسانها هزار نوع متفاوت از GPCRها را دارند، که با پیامهای اختصاصی از محیط هماهنگ اند. بنابرین این گیرندهها تقریبا در تمامی پروسههای بیلوژیکی بدن از جمله پاسخ به درد نقش دارند.
درنتیجه یک سوم تا ۵۰ درصد داروهای موجود در داروخانهها با هدف گذاری GPCR ها عمل میکنند. برای مثال، برخی مسکن های درد از طریق فعال کردن گیرنده های اپیوئیدی که نوعی از GPCR هستند عمل میکنند. نوع دیگری از GPCR به نام گیرنده نوروکینین ۱ (NK1R) وجود دارد. زمانیکه این گیرنده فعال میشود موجب درد و التهاب میگردد. به هرحال داروهای جدیدی که این گیرنده را هدف قرار دادند ناموفق بودند.
گیرنده های NK1R نقش کلیدی در متوقف کردن درد دارند
آزمایش جدید که توسط دکتر بانت و همکاران او انجام یافت نشان داد زمانیکه NK1R توسط درد فعال میشود به سرعت از سطح سلول تغییر مکان داده و وارد اندوزومها داخل سلول عصبی میشود. اندوزومها اجزای سلولی کوچکی هستند. زمانیکه NK1R داخل اندوزوم است همچنان میتواند به ایجاد درد و التهاب ادامه دهد.
آزمایشات بیشتر در جوندگان نشان داد که اتصال مولکول های چربی یا لیپید به NK1R و بلوک کردن پیوند های شیمیایی آن، به آنها کمک میکند تا وارد غشا سلول و اندوزومها شده و درد را تسکین دهند.
دکتر نیگل بانت:
طی این آزمایشات، ما نشان دادیم که ساخت مهار کننده NK1Rهایی که میتواند در سلول های عصبی وارد اندوزومها شوند، میتوانند مسکنهایی با اثر طولانی مدت نسبت به مسکن های کنونی در دسترس، ایجاد کنند. بیش از یک سوم دارو های کنونی در دسترس به نوعی روی GPCR ها عمل میکنند. ما معتقدیم که تغییر تعدادی از پیوندهای موجود، همانطور که در مهار کننده های NK1R انجام دادیم، میتواند پتانسیل افزایش تاثیرگذاری بسیاری از داروهای متفاوت را داشته باشد.
با وجود محدودیتهای NSAIDها و اپیوئیدها تحقیقات صورت گرفته توسط دکتر بانت و همکارانش میتواند نوآوری لازم برای مسکنهای موجود را فراهم کند.