گیاهان متفاوت زیادی در اطراف شما قرار دارند که روش‌های زیادی برای توصیف هر یک از این گیاهان وجود دارد. ولی جدا از صفاتی مانند زیبا، با شکوه، تیغ‌دار؛ آیا می‌توان به گیاهی صفت هوشمند داد؟
بیایید ذهنیتمان را دوباره از نو بنویسیم؛ می‌خواهیم یک مقدار اطلاعات تازه به شما در مورد دوست شاخ‌و‌برگ‌دارمان در اختیار شما قرار دهیم، اخیرا شواهدی یافت شده است مبنی بر این که گیاهان می‌توانند با استفاده از ترکیبات شیمیایی پیچیده با محیط اطرافشان ارتباط برقرار کنند. این پاسخ مولکولی به گیاهان اجازه می‌دهد که میزان دفاع خودشان در مقابل مهاجمان اندازه‌گیری و ارتقا ببخشند؛ برای مثال جذب کردن مهاجمانی برای حمله به حشراتی که در حال جویدن برگ‌ها و شاخه‌هایشان هستند. این پیغام‌های شیمیایی همچنین می‌توانند به هشدارهایی برای گیاهان اطراف باشد که در مورد خطر هشدار می‌دهد، که می‌تواند حشره، انگل‌ها و دیگر چراغ قرمزهای محیطی باشد. در برخی از موارد، پاشخ شیمیایی گیاه می‌تواند سمی را تولید کند برای از بین بردن آلودگی و تهاجماتی که به او صورت گرفته است. علاوه بر این، می‌توان از این مواد شیمیایی ترشح شده به عنوان “جیغ خاموش” نام برد.(منبع: krulwich)
با همه این ارتباطات پیچیده، گیاهان همچنان فاقد مغز و سیستم عصبی مرکزی هستند که بتواند اطلاعات را تجزیه و تحلیل بکند. بدون مغز آیا گیاهان می‌توانند فکر کنند؟ اگر بخواهیم به شکل سنتی پاسخ بدهیم جواب “نه” است. مطمئنا شما در آینده هم کنار یک گیاه فیکوس در دانشگاه الجبرا درس نخواهید خواند و نه در صف شغل رقیبتان نیست. با این حال، برخی از دانشمندان معتقد هستند که می‌توان یک نوع جایگزین هوشمندی برای گیاهان در نظر گرفت؛ که شامل نتیجه‌گیری برای انجام کاری مبتنی بر حوادث و اتفاقاتی که در اطرافش رخ می‌دهد.
بیایید نگاهی به زرشک اروپایی بیاندازیم. این گیاه در معرض خطر حمله نوعی کرم میوه(tephritid fruit fly) قرار دارد گخ به دانه‌های میوه زرشک حمله می‌کند. بعد از شکستن تخم‌ها و تبدیل شدن به لارو، این لاروها هستند که از دانه‌ها تغذیه می‌کنند. در این بین یک خبر بد برای زرشک وجود دارد، البته برای لاروها هم خبر بدی است که این خبر مدیون پاسخ تکامل‌یافته این گیاه است. هنگامی که گیاه مورد حمله انگل قرار می‌گیرد، گیاه خطر را محاسبه می‌کند و شرایط قبلی را به یاد می‌آورد و سپس بر اساس شرایط تصمیم می‌گیرد.
هنگامی که میوه‌ها به لارو آلوده شوند، پاسخ گیاه با توجه به چند فاکتور اعمال می‌شود. اگر میوه دارای دو دانه باشد، گیاه در ۷۵ درصد موارد میوه‌هایش را رها می‌کند که این عمل موجب از بین رفتن انگل می‌شود. همچنین با این کار گیاه، میوه‌هایش را فدا کرده است که بتواند با این کار دانه دوم را نجات دهد، که شاید دانه دوم بتواند رشد کرده و بالغ شود و بتواند نسل جدیدی را برای زرشک بوجود بیاورد. با این حال، اگر میوه یک دانه داشته باشد، گیاه به ندرت میوه را رها می‌کند، در عوض میوه را نگه می‌دارد چرا که می‌داند میوه دیگر فایده‌ای ندارد و انگل در این صورت می‌میرد. بعد از مدت کوتاهی بررسی، دانشمندان متوجه شدند که این کار بر اساس انتظارات گیاه مبنی بر میزان خطرات و فاکتور‌های محیطی و داخلی متغییر است و گیاه نهایت تلاشش را می‌کند که بتواند کرم میوه را از بین ببرد و میوه‌هایش را به ثمر بنشاند، حتی اگر یکی از دانه‌ها میوه‌ش خراب شده باشد.(منبع:Meyer)
علاوه بر این، در مورد گیاهان نشان داده است که حس جهت‌یابی نیز دارند؛ ریشه‌های آن‌ها همواره به سمت پایین می‌رود و اهمیتی ندارد که گیاه را به شکلی و کدام طرفی در زمین کاشته‌ایم. برخی همچنین این توانایی را دارند که برگ‌های خود را جمع کرده و یا به حالت چروکیده درآیند و آن هم تنها در اثر لمس و یا برخورد شی‌ای با آن که این عمل بیشتر در گیاهان حشره‌خوار دیده می‌شود.(منبع:Newitz)
