پشه حامل ویروس زیکا در سراسر جهان یافت می‌شود. بیماری ویروس زیکا، عفونت منتقل شونده از راه پشه است و شیوع آن در ابتدا در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری به وقوع پیوسته است. در اغلب افراد آلوده به ویروس زیکا، هیچ علایمی مشاهده نشده است در حالی که برخی دیگر، از علایمی همچون تب ملایم، راش و درد عضلانی یاد کرده‌اند. دیگر نشانه‌ها و علایم این بیماری شامل؛ سردرد، سرخی چشم (التهاب ملتحمه) و احساس ناخوشی‌ست و همچنین این عفونت به هنگام حاملگی، موجب سقط و میکروسفالی ( ناهنجاری مادرزادی بالقوه کشنده مغزی) در جنین می‌شود. از دیگر اختلالات نورولوژیک ویروس زیکا، می‌توان به سندروم گیلن‌باره اشاره کرد. محققین در حال تلاش برای ساخت واکسن ویروس زیکا هستند اما در حال حاضر بهترین راه پیشگیری، جلوگیری از نیش پشه و کاهش زیستگاه‌های آن است.
علایم
قریب به چهار نفر از هر پنج نفر افراد آلوده به ویروس زیکا، هیچ علامت و نشانه‌ای ندارند. علایم بیماری به طور معمول ۲ الی ۷ روز بعد از نیش پشه آلوده آغاز می‌شود و علایم و نشانه‌های آن به طور معمول شامل:
- تب ملایم
- راش
- درد مفاصل و عضلات
دیگر علایم محتمل شامل:
- سردرد
- سرخی چشم (التهاب ملتحمه)
در اکثر افراد علایم بیماری در طول حدود یک هفته بهبود می‌یابد.
زمان مراجعه به پزشک
در صورت احتمال ابتلای خود فرد و یا اعضا خانواده به ویروس زیکا، به خصوص اگر در گذشته نزدیک به مناطق شیوع این بیماری سفر کرده باشند؛ باید به پزشک مراجعه کند. مراکز کنترل پیشگیری بیماری‌ها (CDC) به منظور تشخیص ویروس زیکا و دیگر بیماری‌های مشابه مثل ویروس Dengue و Chikungunya، که از طریق همان نوع از پشه پخش می‌شوند؛ خدمات آزمایش خون را ارائه می‌دهند.
دلایل
ویروس زیکا در ابتدا از طریق نیش پشه Aedes، که در همه جا یافت می‌شود، منتقل می‌گردد. برای اولین بار در سال ۱۹۴۷ در منطقه زیکا آقریقا یافت شد؛ اما شیوع آن در شرق و جنوب شرق آسیا، جزایر اقیانوس آرام و آمریکا گزارش شده است. زمانی که پشه فرد آلوده به ویروس زیکا را نیش می‌زند ویروس وارد پشه شده و هنگامی که آن پشه فرد دیگری را نیش بزند، ویروس وارد جریان خون فرد می‌شود. انتقال ویروس زیکا از طریق تماس جنسی و خون نیز گزارش شده است.
خطرات
احتمالاتی که خطر ابتلا به ویروس زیکا را افزایش می‌دهد شامل:
- زندگی و یا سفر به مناطقی که در آن شیوع داشته است. سکونت و یا سفر به مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری خطر ابتلا به بییماری ویروس زیکا را افزایش می‌دهد. به خصوص مناطق پر خطر شامل جزایر متعددی از اقیانوس آرام، کشورهای متعددی در مرکز، شمال و جنوب آمریکا و جزایر نزدیک غرب آفریقا است. به دلیل آن‌که پشه حامل ویروس زیکا در سراسر دنیا یافت می‌شود، شیوع بیماری در مناطق مختلفی روی خواهد داد. پشه‌های حامل ویروس زیکا در مناطقی از آمریکا شامل پورتوریکو و فلوریدای جنوبی نیز یافت شده است.
- داشتن رابطه جنسی حفاظت نشده. گزارشات پراکنده‌ای از انتقال ویروس زیکا از راه تماس جنسی وجود دارد. CDC، خودداری از فعالیت جنسی در دوران بارداری و یا استفاده از احلیل‌پوش در طول تمام تماس‌های جنسی مرد با زن باردار در صورتی که او به مناطق شایع ویروس زیکا سفر کرده باشد را، توصیه می‌کند.
مشکلات
بیماری ویروس زیکا به هنگام حاملگی، موجب سقط و میکروسفالی در جنین و همچنین موجب بروز اختلالات نورولوژیکی دیگری همچون سندرم گیلن‌باره نیز می‌شود.
تشخیص
تشخیصپزشک در ارتباط با پیشینه پزشکی و سوابق سفر سوال خواهد کرد. فرد باید تمام سفرهایی که خود و یا شریک جنسی‌اش به سراسر دنیا داشته‌اند را با ذکر تاریخ و جزئیات، همچون تماس با هر نوع پشه را، تعریف کند و همچنین باید در ارتباط با آزمایش‌های در دسترس برای تشخیص ویروس زیکا و بیمای‌های مشابه همچون ویروس Dengue و Chikangunya مطلع گردد. زن باردار، بدون هیچ یک از علایم عفونت ویروس زیکا ولی با پیشینه سفر به مناطق دارای شیوع این ویروس، می‌تواند تا ۱۲ هفته پس از بازگشت وی از سفر آزمایش شود. نتیجه مثبت، غیر قابل اعتماد و منفی آزمایش‌ها موارد زیر را در پی خواهد داشت:
- انجام سونوگرافی برای تشخیص میکروسفالی و یا دیگر اختلالات مغزی.
- نمونه برداری از مایع آمنیوتیک برای تشخیص ویروس زیکا با استفاده از وارد کردن یک سوزن تو خالی به داخل رحم.
درمان
هیچ درمان ضد ویروسی به خصوصی برای ویروس زیکا در دسترس نیست. درمان شامل استراحت، استفاده از مایعات برای از بین بردن علایم و استفاده از داروهایی همچون آستامینوفن (تیلنول و سایر..) و ایبوپروفن (آدویل، مورتین IB و سایر) برای تسکین درد مفاصل و تب است. هیچ واکسنی برای ویروس زیکا وجود ندارد.
