سوال: من ۶۹ سال دارم و میخواهم برای رفع چاقی خود از اعمال جراحی استفاده کنم؛ آیا برای این کار بیشاز حد سالخورده هستم؟
پاسخ: برای انجام جراحیهای مرتبط با چاقی هیچگونه محدودیت سنی وجود ندارد.
جراحیهای چاقی (bariatric surgery) میزان دریافت غذا توسط بدن شما را محدود میکنند. برخی از انواع این جراحیها مقدار غذای هضم شده توسط شما را نیز تحت تاثیر قرار میدهند. طیف بیماران متناسب برای انجام این نوع از جراحی، شامل افرادی با بیش از ۴۵ کیلوگرم (مردان) و ۳۶ کیلوگرم (زنان) اضافهوزن میباشد.
این نوع درمان برای اشخاصی که توانایی کاهش وزن بهوسیله رژیمهای غذایی و فعالیتهای ورزشی را ندارند بسیار مناسب خواهد بود.
برای درک آناتومی سیستم گوارشی توضیحاتی در این مورد ارائه میشود:
هنگام بلع، غذا وارد مری و معده شده و اسید قدرتمند معده سبب هضم غذا میگردد. سپس محتویات معده به دوازدهه (اولین بخش روده باریک) جابجا میشود. در دوازدهه صفرا و محتویات پانکراس سبب تسریع و ادامه فرآیند هضم میگردند.
ژژنوم و ایلئوم به عنوان بخشهای دیگر رودهی باریک با طولی حدود ۶ متر، فرآیند هضم و جذب غذا را تقریباً بطور کامل به اتمام میرسانند. سپس مواد هضمنیافته وارد روده بزرگ شده و از راه مدفوع دفع میگردد.
بطور عمده ۴ نوع جراحی برای درمان چاقیهای مفرط مورد استفاده قرار میگیرند:
- عمل بایپس Roux-en-Y یا (RNY): این فرآیند میزان غذای دریافتشده و جذب شده را کاهش میدهد و مشهورترین جراحی مورد استفاده توسط پزشکان میباشد. مکانیسم جراحی شامل تقسیم معده به دو ناحیهی بالا و پایین میباشد. بهوسیله تغییرات صورت گرفته در آناتومی سیستم گوارشی، مواد غذایی از بخش فوقانی (Pouch) مستقیما وارد روده باریک میگردند و در نتیجه غذا وارد بخش عملکردیِ تحتانی معده نمیگردد.
- بند قابل تنظیم معدی: این مورد نیز با محدود نمودن دریافت مواد غذایی با بندی در اطراف بخش بالایی معده سبب کاهش وزن میگردد. میزان اعمال محدودیت توسط بالونی در اطراف بند ذکر شده از زیر پوست قابل تنظیم میباشد.
- سویچ دوازدهه: در این جراحی با برداشت بخش بزرگی از معده و تغییر مسیر آناتومیک عبور غذا، بخشهای مهمی از روده حذف شده و اثرات مایعات گوارشدهنده آنها از میان برداشته میشود.
- گاستروکتومی با متد «Vertical Sleeve»: در این فرآیند نیز با برداشت بخش بزرگی از معده و ایجاد مجرای لوله مانند باریکی بهوسیله بافت معدی، تنها بخش کوچکی از معده باقی مانده و با دوازدهه ارتباط خواهد داشت.
اعمال جراحی چاقی بطور کلاسیک با ایجاد شکافی در شکم ویا بهوسیله لاپاراسکوپی، با شکافی کمتر از نیم اینچ، قابل انجام میباشند. پزشک در فرآیند لاپاراسکوپی با استفاده از ابزارهای ظریف و دوربین، مراحل جراحی را انجام میدهد. طبیعتا عوارض پس از عمل در این متد بسیار کمتر از روشهای سنتی خواهد بود.
اغلب افرادی که تحت این اعمال جراحی قرار میگیرند در مدت زمان بسیار کوتاهی وزن زیادی را از دست میدهند. در صورت پیروی از فعالیتهای بدنی و رژیم غذایی توصیه شده، فرد تا حد زیادی میتواند وزن مناسب خود را حفظ کند.
در یکی از مطالعات صورت گرفته ۶۱٪ از افرادی که جراحیهای چاقی بر روی آنان انجام پذیرفتهبود موفق به کسب وزن ایدهآل خود شدند. در بیش از ۷۰٪ بیماران دیابتی با میزان بالای کلسترول و قند خون نیز علائم بیماری با بهبود قابل توجه ویا کاملی همراه بود.