مرد ۳۵ سالهای که پس از حادثهی رانندگی ۱۵ سال در زندگی نباتی به سر میبرد، با کاشت محرک عصب واگ در قفسهسینهاش علایمی از هوشیاری را نشان داد!
یافتههای منتشر شده در Current Biology نشان میدهد تحریک عصب واگ (VNS)، درمانی که پیشتر برای افسردگی و صرع استفاده میشد، میتواند در بازگرداندن هوشیاری، حتی پس از سالهای طولانی زندگی نباتی، موثر باشد.
مقاله مرتبط: تحریک عصب واگ
این نتایج ایدهی عمومی «غیرقابل برگشت بودن اختلالات هوشیاری که بیش از ۱۲ ماه طول میکشند» را زیر سوال میبرد.
آنجلا سیریگو (Angela Sirigu) از موسسهی des Sciences Cognitives Marc Jeannerod فرانسه، گفت:
ما با تحریک عصب واگ نشان دادیم که ارتقا وضعیت زندگی بیمار ممکن است.
عصب واگ ارتباط مغز با بسیاری از بخشهای بدن، از جمله روده را ممکن میسازد و نقش مهمی در بیدار شدن، هوشیاری و بسیاری از اعمال ضروری بدن دارد. برای آزمایش توانایی VNS( تحریک عصب واگ) در بازگرداندن هوشیاری، محققان بیماری با شرایط وخیم را انتخاب کردند تا احتمال تصادفی عنوان شدن نتایج را از بین ببرند. بدین ترتیب بیماری انتخاب شد که بیش از یک دهه، بدون هیچگونه علایمی از پیشرفت، در زندگی نباتی به سر میبرد.
پس از یک ماه تحریک عصب واگ، دقت، میزان حرکت و فعالیت مغزی بیمار به طور چشمگیری ارتقا یافت. بیمار به دستوراتی پاسخ داد که پیش از آن برایش غیرممکن بود، او قادر بود اشیاء را با چشمان خود دنبال کند و سرش را برگرداند. مادر بیمار گزارش کرد که او اکنون میتواند هنگام گوش دادن به کتابی که توسط درمانگرش خوانده میشود، همچنان بیدار بماند.
همچنین محققان پس از تحریک، پاسخ به احساس خطر را نیز مشاهده کردند، برای مثال هنگامیکه صورت آزمونگر به طور ناگهانی به صورت بیمار نزدیک میشد بیمار با تعجب بسیار چشمان خود را باز میکرد. پس از سالهای زیاد ماندن در وضعیت نباتی بیمار به موقعیت حداقل هوشیاری رسیده بود.
ثبت فعالیتهای مغزی نیز تغییرات قابلتوجهی را نشان داد. سیگنال تتای EEG که برای تمایز وضعیت نباتی از حداقل هوشیاری مهم است در نواحی از مغز که مرتبط با حرکت، حواس و هوشیاری هستند، به طور چشمگیری افزایش یافت. VNS همچنین موجب افزایش اتصالات عملکردی مغز شد، اسکن PET افزایش فعالیت متابولیکی را در نواحی کورتیکال و سابکورتیکال مغز نشان میداد.
پس از تحریک عصب واگ متابولیسم در کورتکس آهیانهای-پسسری راست،
تالاموس و جسم مخطط، افزاش یافت.
محققان معتقدند، طبق این یافتهها مداخلهی صحیح، حتی در وخیمترین وضعیت بیمار، میتواند تغییرات مهمی را در زمینه هوشیاری موجب شود. سیریگو میگوید:
حتی زمانی که به نظر میرسد هیچ امیدی نیست، شکلگیری و بازسازی مغز همچنان امکان پذیر است!
اکنون محققان درحال برنامهریزی یک مطالعهی مشارکتی جامع هستند تا پتانسیل درمانی VNS را در بیماران با زندگی نباتی یا حداقل هوشیاری گسترش دهند. سیریگو معتقد است علاوه بر کمک به بیماران، این یافتهها درک ما را از ظرفیت شگفتانگیز مغز در ایجاد تجربهی هوشیاری افزایش خواهد داد.