گاهی واقعیت های زندگی آنقدر غیر قابل تحمل می شود که انسان را به زندگی در توهمات سوق می دهد. شاید این توجیه خوبی برای استفاده از مواد روان گردان باشد. مواد روان گردان هر دارویی را شامل می شود که بر هوشیاری، خلق و خو و یا رفتار انسان تاثیر گذار باشد. دامنه این مواد بسیار وسیع می باشد به طوری که از مواد غیر قانونی در خیابان ها گرفته تا بعضی دارو هایی که در داروخانه ها عرضه می شوند و تا همین کافئین و نیکوتین مورد استفاده روزانه بسیاری از افراد را شامل می شود ولی به طور کلی می توان آنها را در چهار دسته قرار داد:
- مواد کند کننده مثل مشروبات الکلی
- مواد افیونی مثل هروئین
- مواد محرک مثل کوکائین
- مواد توهم زا
شاید بتوان گفت LSD معروفترین مثال برای دسته آخر باشد. این نام سرواژه ماده ای شیمیایی به نام لیسرژیک اسید دی اتیل آمید (Lysergic Acid Diethylamide) می باشد که در ۱۹۳۸ برای اولین با توسط آلبرت هافمن (Albert Hofmann)، شیمی دان سوئیسی در آزمایشگاه ساخته شد.
این ماده از خانواده دارو هایی است که از ergot fungi ( نوعی قارچ ) بدست می آیند و با اصطلاحاتی همچون purple dragon به معنای اژدهای بنفش و اسید نیز شناخته می شود.
LSD به شکل کریستال هایی بدون بو و رنگ دیده می شود ولی برای عرضه آن به بازار آن را به صورت جذب شده در قند یا کاغذ های چند تکه که رنگ ها و طرح های زیبایی دارند، در می آورند.
تاثیرات این ماده غیر قابل پیش بینی است ولی عموما به وجود آمدن خلق و خو و احساسات مختلف و توهمات و سفر های خیالی که به bad trips معروفند از اثرات روانی این ماده اند. همچنین خاطرات مصرف می تواند چند ماه بعد به صورت flash back از ذهن مصرف کننده بگذرد.
اثرات ماده می تواند ۳۰-۹۰ دقیقه بعد از مصرف شروع شود و تا ۱۲ ساعت پایدار بماند. همچنین بعد از ۳-۴ ساعت پس از مصرف به اوج خود می رسد.
واکنش های فیزیکی مانند بالا رفتن دمای بدن، عرق کردن، بی خوابی و گشاد شدن مردمک چشم نیز پس از مصرف دیده می شود.
افراد مصرف کننده از بر هم خوردن محاسبات زمانی و مکانی خود نیز می گویند؛ شاید یک دقیقه در هنگام مصرف این ماده، یک ساعت برای مصرف کننده طول بکشد! ولی نمی توان منکر حس خوبی هم که به وجود می آید شد؛ به توهمات خوشایند تحت تاثیر آن good trips یا rush هم می گویند. مواردی از روان پریشی و اسکیزوفرنی هم تحت تاثیر مصرف این دارو گزارش شده است.
این دارو اولین بار توسط Sandoz Laboratories به عنوان یک داروی روانپزشکی تجاری سازی شد و تقریبا در دهه ۱۹۶۰ به سطح خیابان ها کشیده شد و به طور غیر قانونی به عنوان یک ماده توهم زا در اختیار جوانان قرار گرفت.
حتی یک بار CIA طی پروژه ای اثرات این دارو را بر کارکنان خود مورد آزمایش قرار داد (طی پروژه کنترول ذهن) که در ۱۹۷۵ پس از انتشار آن در نیویورک تایمز زمینه به وجود آمدن تحقیقات راکفلر درباره دستگاه های امنیتی ایالات متحده شد. وبالاخره در ۱۹۶۸ خرید وفروش آن در ایالات متحده غیر قانونی اعلام شد.
مصرف LSD تا قبل از این کاهش چشمگیری در اثر تبلیغات یافته بود ولی اخیرا مصرف آن دوباره مخصوصا بین جوانان به علت تجربه های هیجانی که دارد، افزایش یافته است.
- منابع:
- Drugs
- wikipedia
- Atkinson & Hilgard’s Introduction to Psychology