اگر قرار است تحت درمان شیمیدرمانی قرار بگیرید، احتمالاً میخواهید تا حد امکان در طول درمان سالم و راحت باشید. تغذیهی شما در طول درمان تفاوت بزرگی در دستیابی به این اهداف ایجاد خواهد کرد.
شیمیدرمانی و پرتودرمانی، افزون بر خود سرطان، بار خودشان را بر سیستم تغذیه میگذارند. تجربهی هر کس در طول شیمی درمانی متفاوت میباشد؛ به همین دلیل، در این مقاله نکاتی تغذیهای برای کمک به عوارض جانبی ناخوشایند آورده شده است.
مقابله با عوارض جانبی شیمیدرمانی
غذاها را خوشطعم نگهدارید. شیمیدرمانی میتواند شماری تغییر بر جوانههای چشایی شما داشته و طعم برخی از غذاها و نوشیدنیها را متالیک یا ناخوشایند بسازد. آب و گوشت دو آیتم رایجی هستند که در طول شیمیدرمانی ناخوشایند به نظر میرسند. اگر نوشیدن آب ساده دشوار شود، سعی کنید آب معدنی طعمدار بنوشید یا قطعات لیمو به آب اضافه کنید. اگر لذت بردن از برخی گوشتها مشکل شود، سعی کنید منابع دیگری برای پروتئین نظیر تخم مرغ، لبنیات کمچرب، دانهها و ماهی داشته باشید.
با یبوست مقابله کنید. در حالی که برخی افراد در طول شیمیدرمانی دچار اسهال میشوند، برخی دیگر یبوست پیدا میکنند. هیدراته ماندن (تأمین آب مورد نیاز بدن) برای پیشگیری از یبوست مهم میباشد. استفاده از همهی انواع فیبرها در رژیم غذایی نیز میتواند کمک کننده باشد. اگر شما به مقادیر بالای فیبر عادت نکردید، مطمئن شوید که فیبر رژیم غذایی خود را آهسته افزایش میدهید. کمی فعالیت ورزشی داشته باشید؛ حتی پیاده روی ۲۰ دقیقهای میتواند محرک قدرتمندی برای روده باشد.
افزایش وزن را مدیریت کنید. وزن برخی بیماران سرطانی در طول درمان، افزایش مییابد. به همین دلیل غذاهای کم چرب، تنقلات و مقادیر زیاد سبزیجات توصیه میشود.
اشتهای خود را بهبود ببخشید. افرادی که تحت شیمیدرمانی قرار میگیرند متوجه میشوند که از اشتهای خود رنج میبرند. از آنجایی که کربوهیدراتها معمولاً به خوبی هضم میشوند، توصیه میشود تنقلاتی نظیر حبوبات داغ، تست با کره بادام زمینی و یا کرهی سایر مغزها را مصرف کنید. سایر غذاهایی که قابل توجهاند شامل ماست و سوپهای مخلوط میشوند.
اسهال خود را آسان کنید. اگر دچار اسهال شدید، از غذاهای چرب و سرخ شده، کافئین، نوشیدنیهای قندی و آبمیوهها، سبزیهای سالاد، مواد خام و الکل قند پرهیز کنید. غذاهایی که به طور کلی به خوبی تحمل میشوند، شامل جو دو سر، بیشتر میوهها بدون پوست، سیب زمینی شیرین و کدو میباشند.
دفتر یادداشتی برای غذاها و علائم خود داشته باشید. هر چه که میخورید و میآشامید را یادداشت کرده و هر گونه علائمی را که تجربه میکنید به طور روزانه ثبت کنید. این به شما و تیم درمانی شما کمک خواهد کرد تا بدانید خوردن چه چیزی موجب حالت تهوع، یبوست یا اسهال میشود. با این کار، داروها و سایر توصیههای غذایی پیش از ایجاد مشکلات پیشنهاد میشوند.
مقالات مرتبط:
راحتی در دوران شیمی درمانی
زخم های دهانی را تسکین دهید. برخی از انواع شیمیدرمانی میتوانند موجب زخمهای دهانی شوند که موکوزیت دهانی نیز نامیده میشوند. برای تقویت التیام زخمها، از غذاهای تند، الکل و غذاهای داغ اجتناب کنید. با خوردن مقادیر زیاد مایعات در طول روز دهانتان را مرطوب نگهدارید. شستن دهان با آبنمک پس از هر غذا نیز میةواند مفید باشد.
آب کافی به بدنتان برسانید. اسهال و استفراغ به همراه دریافت کمِ آب موجب دهیدارته شدن یا کمآبی بدن میشود. نشانههای دهیدراته بودن ممکن است شامل دهان خشک یا چسبان، چشمان گود رفته، برونده کم ادراری (ادرار اگر غلیظ باشد به رنگ زرد تیره است) و ناتوانی اشکریزی می باشد. نوشیدن مقادیر زیاد آب به شما کمک خواهد کرد تا از دهیدارته شدن دور بمانید.
حالت تهوعتان را کنترل کنید. خوردن غذاهای سرد به جای غذاهای گرم، جویدن زنجبیل بلوری، یا مزهمزه کردن چای نعناع یا زنجبیل میتواند حالت تهوع را کم کند. اجتناب از غذاهای چرب و سرخشده و غذاهایی با بوهای قوی نیز بهتر است.
غذاهای کم حجم بخورید. در طول پروسهٔ شیمیدرمانی، خوردن غذاهایی با حجم کمتر نسبت به غذاهای پرحجم و تکراری بهتر تحمل میشوند. خوردن غذاهای کمحجم و کمتر تکراری با کاهش حالت تهوع نیز ارتباط دارد.
با متخصص تغذیه صحبت کنید. صحبت با یک متخصص تغذیه نیز مفید است. متخصص تغذیه میتواند در مشکلاتی که با برخی غذاها و مسائل تغذیهای دارید به شما کمک کند.
مقالات مرتبط:
حفظ سلامتی در طول شیمیدرمانی
از الکل پرهیز کنید. در طول شیمیدرمانی با کبد خود مهربان باشید! این عضو ارزشمند به متابولیز تمامی مواد روان در جریان خون که بالقوه برای بدن سمی هستند کمک میکند. الکل میتواند استرس غیرضروری بر کبد تحمیل کند و پردازش داروهای شیمیدرمانی را برای کبد دشوارتر سازد. همچنین الکل میتواند حالت تهوع یا عوارض جانبی دستگاه گوارش را بدتر کرده و ممکن است با داروهای خاصی که به حالت کنجوگه (ترکیب شده) با شیمیدرمانی مصرف میشوند واکنش داشته باشند.
حواستان به مکملها باشد. متخصصان تغذیه در برترین مراکز درمانی سرطان آمریکا پشنهاد میکنند در طول شیمی درمانی از مکملهای غذایی استفاده نکنید. این مکملها شامل ویتامینها، مواد معدنی، گیاهان دارویی میباشند. اثرات متقابل بالقوهای میان این مواد و داروها وجود دارد که میتواند با تأثیربخشی شیمیدرمانی تداخل داشته باشد. پیش از مصرف هرگونه مکمل با پزشک خود مشورت کنید.
مصرف چای سبز را محدود کنید. برخی پزشکان مقدار مصرف چا سبز و سفید راهنگام شیمیدرمانی برای بیماران خود محدود میسازند. برخی پزشکان مصرف چای را به یک یا دو لیوان در روز محدود میکنند. چای سبز و سفید حاوی فیتوکمیکالهای آنتیاکسیدان میباشند که ممکن است با تأثیرات مورد انتظار شیمیدرمانی تداخل داشته باشد.
پیش از مصرف غذاهایی که اساسشان سویا میباشد، با پزشک مشورت کنید. در این مورد به همراه پزشک متخصص سرطان، نوع ویژهٔ سرطان و شیمیدرمانی را درنظر بگیرید.