اختلال دو قطبی از طریق مصرف دارو، رفتار درمانی و تغییر در سبک زندگی قابل کنترل است، ولی ادامه دادن روند درمان چالش اصلی مقابل این بیماران می‌باشد.
متاسفانه این بیماری در صورت عدم مراقبت درست بدتر می‌شود. دکتر کاری برد می‌گوید:
در صورت درمان نا‌مناسب مدت زمان فازهای بیماری بیشتر و رفتار‌های دوره‌ای شدیدتر خواهد شد.
خبر خوب این است که انجام دادن بعضی کارها می‌تواند به ادامه روند درمان کمک کند. در اینجا ۱۰ روش برای تحت کنترل نگه داشتن این بیماری معرفی می‌کنیم.
-
مصرف منظم داروها
اگر دارو هارا به طور مرتب مصرف کنید زندگی نرمال‌تری خواهید داشت. ولی مصرف مرتب دارو شاید به این سادگی نباشد. رایجترین داروی مورد استفاده “لیتیوم”است که به طور مرتب نیاز به آزمایش تست خون دارد زیرا که دوز بالای لیتیوم در خون سمی بوده و می‌تواند باعث رفتن به کما شود. از طرفی قطع کردن مصرف لیتیوم یا هر داروی دیگری صرفاً به دلیل عوارض جانبی نامناسبی که می‌گذارد می‌تواند به شدت موجب عود بیماری شود. دکتر هوپنر می‌گوید:
چندین روش وجود دارد که می‌توان با آن طریق تا حدودی با عوارض جانبی کنار آمد از طرفی اکثر این عوارض جانبی گذرا هستند و فقط یک یا دو هفته دوام میاورند.
-
خواب کافی
افراد مبتلا معمولاً مشکلات زیادی در رابطه با خوابیدن تجربه می‌کنند. ۲۵ درصد این افراد شب ها زیاد می‌خوابند و یا چرت های روزانه خیلی طولانی دارند از طرفی حدود یک سوم از این بیماران به کم خوابی های شدید مبتلا هستند حتی زمانی که در فاز شیدایی یا افسردگی نیستند.
خواب نامنظم می‌تواند موجب بازگشت فاز شیدایی یا افسردگی شود. دکتر هوپنر می‌گوید:
آلارم گوشی را روی یک ساعت مشخص تنظیم کنید و هر صبح در این ساعت بیدار شوید حتی اگر کار خاصی ندارید برای این ساعات از روز برنامه ریزی ویژه‌ای مانند ورزش کردن با یکی از دوستان داشته باشید (چرا که ورزش کردن نیز مهم است).
مقاله مرتبط: چگونه خواب شب می‌تواند از فرد در مقابل ترس محافظت کند؟
-
رفتار درمانی
رفتاردرمانی در این دوره بسیار مهم است. اکثر بیماران زمانی که در فاز نرمال سپری و ماهانه فقط یک یا دوبار به روانپزشک مراجعه می‌کنند. اما دکتر باردن مراجعه متناوب به روانپزشک را پیشنهاد می‌کند. بخصوص معالجه رفتاری-شناختی که می‌تواند به فرد کمک کند که یک برنامه منظم داشته و رویداد‌ها و اتفاقات را فهمیده و برای روانپزشک بازگو کند.
-
ارتباط با دیگران
تلاش کنید که در زندگی اجتماعی خود تعادل را حفظ کنید. همان اندازه که بودن بیش از اندازه در اجتماع می‌تواند خطرناک باشد ایزوله بودن بیش از حد نیز خطرناک است. دکتر هوپنر می‌گوید:
افراد با اختلال شخصیتی دو قطبی در اداره کردن روابط خود به مشکل برمیخورند بنابراین تمام روابط دوستانه خود با سایر افراد را قطع می‌کنند.
از جمله کارهای گروهی که می‌تواند باعث شود حس بهتری داشته باشید، می‌تواند شامل یک سرگرمی یا ورزش، کارهای داوطلبانه مانند جمع آوری زباله‌های دامنه کوه باشد، دکتر هوپنر نیز در این باره می‌گوید انجام دادن این‌گونه فعالیت‌ها موجب می‌شود که ذهن ساعت‌ها بر روی یک موضوع دیگر تمرکز کند که تاثیر فوق العاده‌ای بر روند درمان دارد.
-
آشنایی با عوارض جانبی داروهای مصرفی
براساس تیپ بیماری دوقطبی داروها می‌توانند عوارض جانبی متفاوتی داشته باشند از جمله: پانکراتیت، مشکلات کلیه و بیشتر سندرم‌های رایج متابولیکی (افزایش بی رویه وزن،کلسترول بالا و مقاومت به انسولین).
دکتر باردن می‌گوید بهترین راه برای کنترل کردن عوارض جانبی آگاهی از آن‌هاست تا درصورت بروز هر گونه مشکلی فرد برای تنظیم مجدد دوز دارو به پزشک خود مراجعه کند.
بعضی داروها نمی‌توانند همراه با غذاهای خاص یا الکل یا داروهای دیگر مصرف شوند. در مورد این موارد نیز حتماً از پزشک خود سوال کنید و کاملاً آگاه باشید.
-
مراقب جهش‌های ناگهانی باشید!
استرس، اجتماع‌گریزی، کمبود خواب و انحراف در عادت های روزمره می‌توانند علائم جهش ناگهانی به فاز شیدایی یا افسردگی باشد. همچنین در مواقعی که تغییرات اساسی در زندگی اتفاق می‌افتد باید بیشتر مراقب باشید. تغییراتی مانند تغییر محل زندگی، شروع یک شغل جدید، رفتن به دانشگاه یا طلاق.
همچنین آگاه باشید که این مشکلات قرار نیست فقط مشکلات خیلی بزرگ باشند دکتر هوپنر می‌گوید هر درگیری یا مشکل هر چند کوچک که موجب خارج شدن از وضعیت تعادل شود یک علامت هشدار دهنده است.
-
داشتن حامی
اجازه بدهید که خانواده و دوستان نزدیک‌تان از مشکلی که دارید باخبر باشند. در این صورت می‌توانند با آگاه بودن از علائم تغییر فازهای ناگهانی در جلوگیری از وقوع اتفاقات آسیب رساننده به شما کمک کنند. از طرفی پنهان‌کاری و در نتیجه فشارهای شدید خانوادگی یکی از زمینه های عود بیماری می‌باشد.
-
ناامید نشوید
پزشکان ممکن است از شما بخواهند تا دوزهای متفاوت را امتحان کنید تا بتوانند به دوز مناسب شما دست پیدا کنند.
اگر عوارض جانبی داروهای مصرفی غیرقابل تحمل است و یا دارو تاثیری بر روند بیماریتان ندارد مصرف کردن آن را قطع نکنید بلکه دلایل خود را به طور کامل به پزشک خود شرح دهید. دکتر باردن می‌گوید:
اکثر بیماران بر این باورند که پزشک معالج آنها هر چیزی را در مورد بیماری آنها می‌دانند بنابراین از توضیح دادن به پزشک خود خودداری می‌نمایند، اما توصیه من این است که پرسش‌کننده خوبی باشید سوالات مورد نظر خود را در مورد طریقه مصرف یا عوارض جانبی هر دارو را از پزشک خود بپرسید.
مقاله مرتبط: چرا اینقدر مهم است که امیدوار باشیم؟!
-
از الکل و مواد مخدر دوری کنید
حدود ۵۰ درصد بیماران با مشکل مصرف صحیح خوراکی ها مواجه هستند. یکی از بزرگترین چالش ها برای خروجی مناسب درمان همین مورد است.
ممکن است شما احساس کنید که مصرف الکل افسردگیتان را کمتر می‌کند اما واقعیت این است که الکل موجب بیشتر شدن استرس و درنتیجه شدیدتر شدن مشکلات خواب و به وجود آمدن تغییرات خلقی بشود.
دکتر باردن می‌گوید استفاده از مواد مخدر و الکل تاثیرات منفی بر عملکرد داروها داشته و شانس ریکاوری و بازیابی کامل سلامت در فرد را کاهش می‌دهد.
مقاله مرتبط: آیا مصرف الکل منجر به اضطراب می‌شود؟
-
با اضافه وزن مبارزه کنید
بیشتر داروهای لیتیم دار و ضد روانپریشی که در درمان اختلال دوقطبی استفاده می‌شود می‌تواند موجب سندرم‌های متابولیکی و اضافه وزن در بیماران بشود. دکتر باردن توصیه می‌کند که مراقب وزن خود باشید و اگر مشکلات متابولیکی را احساس کردید حتماً با پزشک خود در میان بگذارید.
البته این مشکلات کاملاً شخصی هستند و درعده‌ای از بیماران مشاهده می‌شود نه در همه. رژیم‌های صحیح خوراکی و ورزش‌های منظم از اضافه وزن جلوگیری می‌کند.
