سندرم کوتارد یا «سندرم مرده‌ی متحرک» یک اختلال عصبی نادر است که فرد مبتلا باور دارد مرده است و درحال تجزیه می‌باشد! بیمار ادعا می‌کند هیچ ارگان داخلی یا جریان خونی ندارد. به عبارت دیگر بیمار وجود خود را انکار می‌کند. برخی بیماران ممکن است توهم نامیرا بودن نیز داشته باشند.
این بیماری به عنوان یک اختلال عصبی یا توهم طبقه‌بندی می‌شود. این سندرم بیشتر اوقات با بیماری‌های دیگری مانند اسکیزوفرنی یا روان‌پریشی عاطفی نیز مرتبط می‌شود. آسیب‌های وارد شده به ناحیه تمپورال مغز در اثر تصادف و یا حمله‌های میگرنی نیز با این بیماری مرتبط هستند.
در سال ۱۸۸۰ Jule Cotard، متخصص مغز و اعصاب فرانسوی، این بیماری را به صورت «توهم انکار وجود»۱ توضیح داد، یک سندرم عصبی با شدت‌های متغیر. او این سندرم را در یک بیمار ۴۳ ساله (مادمازل X) که ادعا می‌کرد مغز ندارد و مرده است، شناسایی کرد.
سندرم کوتارد در سه مرحله تقسیم بندی می‌شود:
۱. مرحله پیدایش (جوانه زنی): بیمار از افسردگی، اضطراب و بی‌خوابی رنج می‌برد.
۲. مرحله رشد (شکوفه دادن): پیشرفت کامل اختلال و ایجاد توهم مرده یا نامیرا بودن.
۳. مرحله مزمن: توهمات مزمن و افسردگی شدید؛ پارانویا.
مقالات مرتبط: پارانویا | Sleepio، نوعی خواب‌درمانی که افسردگی، اضطراب و پارانویا را کاهش می‌دهد
علائم
- انکار وجود داشتن (بیمار باور دارد که مرده است)
- انکار وجود بخشی از بدن و توهم از دست دادن ارگان‌های حیاتی بدن
- باور داشتن به اینکه درحال تجزیه و فساد است (حتی بیمار ممکن است بوی متعفن و گندیده شدن اعضای داخلی بدنش را احساس کند!)
- نفی و عدم احساس درد
- نادیده گرفتن بهداشت شخصی و سلامت فیزیکی
- اسکیزوفرنی، توهم
- بی‌علاقگی به زندگی اجتماعی
- تمایل به خودکشی
- داشتن ذهنیت‌های عجیب درمورد جهان اطراف
دلایل و ریسک فاکتورها
سندرم کوتارد به علت اختلال در عملکرد ناحیه‌ای از مغز به نام گیروس فوزیفورم و آمیگدال ایجاد می‌شود. گیروس فیزیفورم مسئول تشخیص چهره‌ها و آمیگدال شامل گروهی از نورون‌ها است که مسئول ایجاد احساسات هستند. شخص چهره‌های آشنا را تشخیص نمی‌دهد و به مرور حتی چهره‌ی خودش نیز برایش ناآشنا خواهد بود، بدین ترتیب شخص از واقعیت‌ها دور می‌شود.
ریسک فاکتورها شامل اختلالات افسرده کننده، مشکلات عصبی مانند اسکیزوفرنی، اختلال دو قطبی و دمانس (زوال عقل) می‌باشد. همچنین سندرم کوتارد با آتروفی مغز، تومورهای مغزی، آسیب‌های مغزی، اختلالات تشنجی، سکته و بیماری پارکینسون مرتبط می‌باشد.
تشخیص
سندرم کوتارد بر اساس علائم و سابقه‌ی بیمار تشخیص داده می‌شود. برخی تست‌های پزشکی ممکن است برای تشخیص سایر بیماری‌ها و بیماری‌های مرتبط انجام گیرد. تست‌هایی که پزشک تجویز می‌کند شامل آزمایش خون، MRI، سی تی اسکن، ۲SPECT و نوار مغزی (EEG) می‌باشد.
درمان
سندرم کوتارد به کمک داروها و الکتروشوک درمانی مداوا می‌شود. همچنین تشخیص و درمان ریسک فاکتورهای بیماری بسیار مهم است.
درمان رایج سندرم کوتارد داروهای ضد افسردگی، آنتی سایکوتیک‌ها و داروهای تثبیت کننده خلق می‌باشد. بسته به شرایط بیمار ممکن است یک نوع دارو یا ترکیبی از آن‌ها تجویز شود. داروهای تثبیت کننده خلق تاثیر موفقیت‌آمیزی در بیماران مبتلا به اختلال دو‌قطبی داشته است.
مقاله مرتبط: الکتروشوک درمانی (ECT)
در اغلب موارد، مبتلایان به الکتروشوک درمانی (ECT) بهتر از دارو درمانی پاسخ می‌دهند. الکتروشوک درمانی به همراه داروهای ضد افسردگی و آنتی سایکوتیک‌ها در کنترل علائم بیماری بسیار موفقیت‌آمیز بوده است. الکتروشوک درمانی از طریق قرار دادن الکترودها روی سر بیمار و ایجاد تکانه‌های کوچک انجام می‌گیرد.
محققان همچنان در حال بررسی علت ایجاد این بیماری و نحوه‌ی درمان آن هستند. احتمال بهبودی به شدت بیماری و نوع درمان استفاده شده بستگی دارد. برخی بیماران پس از روند درمانی مناسب بهبودی کامل یافته‌اند اما برخی در اثر گرسنگی یا خودکشی درگذشته‌اند.
۱. Le délire des négations
۲. به کمک مقطع‌نگاری رایانه‌ای تک‌فوتونی (SPECT)، می‌توان تصاویر سه بعدی از عملکرد یک بافت یا اورگان مانند قلب یا مغز، بدست آورد.
