پارادوکس Fermi؛ اگر ما در جهان تنها نیستیم پس این موجودات کجا هستند؟
حتما لازم نیست که متخصص پرتاب موشک باشید تا بدانید که جهان خیلی بزرگ است؛ چیزی در حدود ۹۰ میلیارد سال نوری قطر دارد و تازه این مقدار، قسمتی است که ما توانسته‌ایم تا به امروزه کشف کنیم. این فضا با ستاره‌های زیادی پر شده است که خیلی از آن‌ها شباهت زیادی در تراکم و عمر با خورشید ما دارند و به لحاظ تئوری احتمال زیادی وجود دارد که سیاره‌ی دیگری با شرایط سیاره ما وجود داشته باشد، به اصطلاح قابل سکونت باشد. خوب با دانستن این مطالب، اولین سوالی که در ذهن ما بوجود می‌آید این است که چرا تا به حال آدم فضایی‌ای ما ندیده‌ایم؟ و اگر ما تنها نیستیم پس این موجودات کجا هستند؟
مقاله مرتبط: چرا هنوز موفق به کشف زندگی بیگانگان نشدیم!
این سوالی بود که فیزیک‌دان ایتالیایی Enrico Fermi در سال ۱۹۵۰ مطرح کرد و از آن موقع به امروز به این سوال، پارادوکس Fermi گفته می‌شود. البته پشتوانه‌ی این سوال همه‌اش حدس‌وگمان است و هیچ مدرک علمی برای آن آورده نشده است و کاری که دانشمندان برای پاسخ به این سوال انجام می‌دهند باز هم بر مبنای حدس و گمان است. دلیل این اتفاق هم این است که در مورد کهکشان خودمان خیلی کم می‌دانیم، چه برسد به جهان که فقط یک‌سری تعاریف هستند و مطلبی در مورد آن‌ها وجود ندارد.
خوب بجای کار عملی، دانشمندان روی آوردند به فرمول‌های باپشتوانه‌ای که داشتند که یکی از آن‌ها معادله دریک (Drake equation) است که یک معادله ریاضی است و به ما کمک می‌کند شانس یافتن زندگی فرازمینی را محاسبه کنیم. در واقع این معادله مشخص می‌کند که چه تعداد ستاره‌ی خورشید مانند در جهان وجود دارد و در بین آن‌ها چه تعدادی سیاره قابل سکونتی مانند زمین در مدارهایشان دارند. عدد بدست آمده خیره‌کننده است؛ ۱۰۰ میلیارد جهان ممکن است وجود داشته باشد.
تنها در جهان!
با توجه به عددی که بیان شد به نظر می‌رسد شانس پیدا کردن نشانه حیات نباید خیلی دور از ذهن و دسترس باشد، ولی چرا هنوز چیزی کشف نشده است؟ دانشمندان برای جواب به این سوال فرضیه‌های زیادی دارند. برخی معتقد به اصل حدواسط (mediocrity principle) هستند که بیان می‌کند که زمین و انسان چیز خیلی خاصی نیستند و در واقع قوانین حاکم در بیولوژی و تکامل در جهان کاملا تصادفی است و ما بر اساس یک تصادف بوجود آمده‌ایم، تصادفی که تنها یکبار اتفاق افتاده است.
دیگر نظریه‌ها بر مبنای فیلتر بزرگ هستند. این نظریات بیان می‌کند که در گذر زمان یک فیلتر یا دیوار وجود داشته است که بسیاری از موجودات داخل جهان نتوانسته‌اند از آن عبور کنند و شاید ما تنها موجوداتی هستیم که توانسته از آن برهه زمانی عبور بکند. البته برخی معتقد هستند که این فیلتر بزرگ ممکن است دوباره اتفاق بیافتد و نباید خیال ما راحت باشد.
البته همچنان خیلی از افراد هستند که هنوز باور دارند که زندگی هوشمندی در خارج از زمین وجود دارد و حتی بیگانگان شاید همین‌جا باشند ولی توسط دولتمردان از ما مخفی شده‌اند. و یا شاید قبلا روی زمین بوده‌اند که بعد یا مرده‌اند یا زمین را ترک کرده‌اند. برخی نیز بر این باور هستند که آن‌ها در حال مشاهده ما هستند که به این، فرضیه باغ‌وحش گفته می‌شود. دیدگاهی ترسناک به بیگانگانی برتر که در میان ما وجود دارند و خودشان را به ما معرفی نمی‌کنند و در خفا هستند. و شاید این موجودات در حال نابودی گونه‌های دیگر هستند تا رقابتی در آینده در جهان نداشته باشند.
حال چه کنیم؟
ولی با توجه به نبود مدرک کافی یا به عبارتی هیچ مدرکی، تنها کاری که ما می‌توانیم انجام بدهیم این است که به ستاره‌ها خیره شویم و به این فکر کنیم که ما کجای جهان هستیم.
مقاله مرتبط: ۱۲ دلیل که چرا هنوز موفق به کشف موجودات فضایی نشده‌ایم
