پژوهشی جدید که در Cell Reports منتشر گشته، از تلاش محققان دانشگاه Queen Mary لندن در راستای ساخت غدهی آدرنال مصنوعی از سلولهای استخراجشده از ادرار خبر میدهد. این دستاورد میتواند به توسعهی درمان اختلالات این غده بیانجامد. غدد فوقکلیوی که بر روی کلیهها قرار گرفتهاند، مسئول آزادسازی هورمونهای مختلفی میباشند. اختلالات این غده با تولید بیش از حد یا بسیار کم این هورمونها همراه بوده که میتواند رشد، تکامل و متابولیسم را تحت تأثیر قرار دهد.
این مطالعه اولین گام در جهت ساخت غدهی آدرنال مصنوعی است؛ دستاوری که برای تمامی بیماران مبتلا به کمکاری این غده، مفید فایده خواهد بود. به نظر میرسد این امر در ارتباط با اختلالات آدرنال نسبت به سایر حوزههای غدد دردون ریز مورد بیتوجهی قرار گرفته است؛ چنانچه شاهد تلاشهای جهانی در جهت ساخت پانکراس درونریز عملکردی با هدف درمان دیابت نوع یک هستیم.
دکتر Leonardo Guasti، نویسندهی ارشد مطالعه از مؤسسهی تحقیقات William Harvey دانشگاه Queen Mary
مقالهی مرتبط: غدۀ آدرنال؛ عملکرد و بیماری ها
در پژوهش مذکور، نویسندگان طریقهی ایجاد سلولهای استروئیدساز تحت عنوان hiSCs را از پوست، خون و ادرار اهداکنندگان سالم و بیماران مبتلا به اختلالات مادرزادی آدرنال توضیح میدهند. این پروسه در حالت کلی “بازبرنامهریزی” نامیده میشود. در واقع از hiSCs برای شبیهسازی بیماریهای آدرنال در ظرف آزمایشگاهی و فارهم گشتن زمینهای جهت آزمایش مداخلات بالینی جدید و شخصیسازیشده استفاده شد. ارزیابی زیستپذیری این سلولها در جاندار زنده نیز با روش کاشت سلولی در موش صورت گرفت.
بازبرنامهریزی در پروژهی مذکور از بیان ساختن یک پروتئین (فاکتور رونویسی) و فعالسازی دو مسیر سیگنالی حاصل گشت. hiSCهای جدید آنزیمهای دخیل در استروئیدسازی را بیان ساخته و اساساً به محرکهای فیزیولوژیک پاسخ نشان میدادند؛ از جمله ترشح کورتیزول به دنبال تحریک با ACTH.
نتیجه آن که میزان ساخت استروئید در hiSCهای مربوط به بیماران مبتلا به اختلالات تکژنی آدرنال (هایپرپلازی مادرزادی آدرنال) در مقایسه با حالت اولیه، تغییر یافت. زمانی که ژن غیرجهشیافته به این سلولها عرضه شد، استروئیدسازی به حالت عادی برگشته و مشابه hiSCهای اهداکنندگان سالم گشت.