در این دنیای بی رحم غیرممکن است که بدون تجربه تلخ بی‌عدالتی زندگی کنیم. اما به نظر می‌رسد این بی‌عدالتی به کمک دیگران قابل تحمل‌تر است. طبق یافته‌های مطالعه جدید منتشر شده در JNeurosci، تنبیه کردن فرد خطاکار رضایت‌بخش‌تر از کمک به قربانی است.
۵۳ شرکت‌کننده یک بازی دو نفره را که برای آنالیز برخورد آنها با یک دزد طراحی شده بود، بازی کردند. هر بازیکن (گیرنده و بازیکن مقابل) با ۲۰۰ عدد چیپس بازی را شروع کردند. گیرنده می‌توانست تا ۱۰۰ عدد از چیپس‌های بازیکن مقابل را بدزدد و بازیکن مقابل می‌توانست با مصرف ۱۰۰ چیپس تلافی کرده و مانع از ذخیره شدن ۳۰۰ چیپس توسط گیرنده شود. شرکت‌کنندگان مطالعه می‌توانستند به عنوان بازیکن مقابل یا یک مشاهده‌گر عمل کنند، همچنین آنها می‌توانستند تصمیم بگیرند با مصرف چیپس به بازیکن مقابل کمک کنند یا اینکه گیرنده را تنبیه کنند.
محققان دریافتند که افراد مختلف پاسخ متفاوتی به بی‌عدالتی نشان می‌دهند و پاسخ آنها بسیار وابسته به این است که خودشان مورد بی‌عدالتی قرار می‌گیرند یا نه. زمانی که چیپس‌ها از ذخایر خود شخص برداشته می‌شد تنبیه کردن گیرنده نسبت به زمانی که شخص صرفاً شاهد دزدیده شدن چیپس‌های دیگران بود، خوشایندتر بود.
پیش از شروع آزمایش‌ها، شرکت‌کنندگان از اسپری بینی که ممکن بود شامل اکسی‌توسین باشد، استفاده می‌کردند. اکسی‌توسن هورمون و انتقال دهنده عصبی قدرتمندی است که گفته می‌شود نقش مهمی در رفتارهای گروهی، همدلی، بخشش و سخاوتمندی دارد. برای مثال در مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۷، برای افزایش همکاری گروهی در مفت سوارها۱ (free-riders) از اکسی‌توسین استفاده شد. کسانی که اکسی‌توسین دریافت کرده بودند نسبت به گروهی که دارونما مصرف کرده بودند در برابر شخصیت‌های سواستفاده‌گر و باطل عصبانی‌تر بودند. محققان نتیجه گرفتند که مدارهای عصبی درگیر در تنبیه‌های نوع‌دوستانه بوسیله سیستم اکسی‌نرژیک کنترل می‌شوند.
در مطالعه اخیر افرادی که اکسی‌توسین دریافت کرده بودند احتمال بیشتری داشت که تنبیهات شدیدتری اعمال کنند، اما هنگام برقراری نظم و انضباط مهربان تر بودند.
در طول بازی عملکرد مغز هر شخص اسکن می‌شد. زمانی که شخص تصمیم می‌گرفت فرد خطاکار را تنبیه کند نسبت به زمانی که به شخص به قربانی کمک می‌کرد، دانشمندان در جسم مخطط فعالیت بیشتری مشاهده می‌کردند. جسم مخطط ناحیه‌ای از مغز است که در پردازش پاداش و جزا دخیل است.
مقاله مرتبط: انتقام شیرین و پرهزینه است
در این الگوی موجود، یافته‌ها نشان می‌دهند که تنبیه به پاداش و جبران کردن ترجیح داده می‌شود، زیرا تنبیه رضایت بخش‌تر است. محققان همچین تاثیر حس همدلی را نیز در تصمیم‌گیری‌ها بررسی کردند. کسانیکه مغرور و خود رای بودند کمک‌های دلسوزانه کمتری از سایر بازیکنان دریافت می‌کردند. در برخی شرایط حتی ممکن بود بازیکنان از دزیده شدن چیپس‌های شخص مغرور خوش‌حال هم باشند! در مقابل یک شخص فروتن و مطیع حمایت بشتری را از سایر بازیکنان دریافت می‌کرد.
احساسات انسان بسیار پیچیده است و از قوانین منطقی و ثابتی پیروی نمی‌کند بنابراین نظریات و نتیجه‌گیری‌ها مختلف همواره صادق نیستند.
۱. مفت سوار، کسی است که از اطلاعات و کالاهای عمومی که بهای آنرا دیگران میپردازند، مجانی استفاده میکند. در علم اقتصاد معضل مفت سواری وقتی رخ می‌دهد که کسانی که از منابع، کالاها یا خدمات سود می‌برند بهای آنها را پرداخت نکنند، که منجر به کمبود تأمین آن کالاها یا خدمات می‌شود.
