اعتیاد جنسی یا مقاربت در زمان خواب، در حقیقت فعالیت جنسی در طول خواب را می گویند. بیشتر تحقیقات نشان داده اند که اعتیاد جنسی در زمان مرحله خواب NREM اتفاق می افتد که عمیق ترین مرحله خواب است و رویابینی در ان وجود ندارد. رویا های جنسی جزوی از اعتیاد جنسی بحساب نمی ایند، زیرا شامل فعالیت های فیزیکی و رفتار های جنسی همچون انزال نمی شوند.
اعتیاد جنسی چیست؟
اعتیاد جنسی جزوی از طبقه اختلالات پاراسومنیا بحساب می اید که فعالیت، رفتار و تجربه نابهنجار در عمیق ترین مرحله خواب را بهمراه دارد، اما بسیاری از حقایق مرتبط با اعتیاد جنسی، ازجمله علت دقیق بروز، نشانه شناسی، و میزان شیوع ان مشخص نیست.
اعتیاد جنسی یک وضعیت نابهنجار نسبتا جدید بحساب می اید، زیرا اولین پرونده رسمی مرتبط با این اختلال در سال ۱۹۸۶ گزارش شده است و طیق یک مطالعه در سال ۲۰۱۵، تنها ۹۴ مورد از اعتیاد جنسی در سرتاسر جهان تابحال گزارش شده است.
مطالعات طولانی مدت در مورد اعتیاد جنسی نیز بسیار دشوار است، زیرا اپیزود های اعتیاد جنسی بصورت اتفاقی در طول شب اتفاق می افتند.
نشانهشناسی
اعتیاد جنسی معمولا باعث انگیزش و تمایل به لمس جنسی در فرد می شود، اما در مواردی نیز ممکنست موجب برقراری رابطه جنسی با دیگران شود که فرد از ان بی اطلاع است. اعتیاد جنسی می تواند همزمان با فعالیت های طبقه اختلالات پاراسومنیا همچون خوابگردی و حرف زدن در خواب همراه باشد.
گاهی اوقات همسر، هم اتاقی و یا والدین فرد هستند که علائم بیمار را گزارش می دهند. شریک جنسی ممکنست سطح غیرطبیعی خشونت و کاهش بازداری جنسی در عمل جنسی را گزارش دهد.
علائم رایج اپیزود های اعتیاد جنسی شامل موارد زیر می شوند:
- ابراز محبت و مالش
- ناله کردن
- تنفس شدید و ضربان قلب بالا
- تعریق
- خودارضایی
- انقباضات ناحیه لگن
- مقدمه چینی عمل جنسی با شریک جنسی را اغاز کند
- مقاربت جنسی
- ارگاسم خودبخودی
- فرد پس از بیدار شدن از خواب، هیچ چیزی بیاد نیاورد
- داشتن نگاهی خیره و مبهوت در طول عمل جنسی
- بی توجه به اتفاقات محیط پیرامون
- پس از بیدار شدن از خواب، انکار تمامی تمایلات جنسی و اتفاقات مرتبط با مقاربت جنسی
- خوابگردی و حرف زدن در خواب همراه باشد
- مشکل در از خواب بیدار شدن زمان اپیزود اعتیاد جنسی
در کنار تمام علامات فیزیکی که در طول زمان خواب از فرد بروز می کند، می تواند پیامد های عاطفی، روانشناختی و حتی جنایی اسیب زا برای فرد بهمراه داشته باشد.
راهاندازهای اعتیاد جنسی
اعتیاد جنسی نیز همچون سایر اختلالات طبقه پاراسومنیا، همچون خوابگردی، بنظر می رسد بدلیل بروز اختلال در سیکل مرحله عمیق خواب اتفاق می افتد و ویژگی بارز اینگونه اختلالات نیز سردرگمی است. اگرچه هنوز علل بروز اعتیاد جنسی مشخص نیست اما تحقیقات نشان می دهند که ریسک فاکتور هایی همچون شرایط پزشکی، سبک زندگی، شغل و دارو هایی که سیکل خواب را بهم می زنند، باید مورد توجه قرار بگیرند.
راهاندازهای اعتیاد جنسی
راه انداز هایی که احتمال بروز اعتیاد جنسی را افزایش می دهند، شامل: کم خوابی، خستگی شدید، مصرف بیش از حد الکل، استفاده از مواد مخدر غیر قانونی، اضطراب، استرس، شرایط محیطی نامناسب برای خواب( نور بیش از حد، همهمه یا گرما)، بهداشت خواب ضعیف، شغل های شیفتی مخصوصا شغل های پر استرس همچون کار های نظامی و کار در بیمارستان، مسافرت، هم بستر شدن با یک فرد صرف نظر اینکه با ان فرد ارتباط خاصی وجود دارد یا خیر.
آپنه انسدادی خواب در بسیاری از موارد همراه با اعتیاد جنسی گزارش شده است، که به احتمال زیاد بعلت بروز هر دو اختلال در مرحله عمیق خواب است. بعضی از افرادی که در بزرگسالی دچار اعتیاد جنسی شده اند، سابقه خوابگردی حتی از کودکی داشته اند. وضعیت های پزشکی که برای بروز اعتیاد جنسی بعنوان ریسک فاکتور شناخته می شوند، شامل:
پن انسدادی خواب (ASO)، سندرم پای بیقرار، بیماری ریفلاکس گوارشی (GERD)،سندرم روده تحریک پذیر (IBS)، سابقه داشتن خوابگردی یا حرف زدن در خواب، بیماری Crohns، کولیتیس، زخم های متعدد، میگرن، انواع صرع و اختلالات مرتبط با تشنج، ضربه به سر، مصرف دارو های ضد اضطراب و ضد افسردگی به ویژه اسکیتالوپرام، اختلالات تجزیه ای بعلت داشتن ترومای جنسی دوران کودکی، بیماری پارکینسون
مواد مخدر، الکل و دارو های پزشکی:
زمانی که اعتیاد جنسی با سومصرف مواد مخدر، الکل یا دارو های پزشکی همراه باشد، سریعا سطوح مصرف انها کاهش داده می شود یا متوقف می شوند. در افراد مبتلا به اعتیاد جنسی، ممکنست بروز اعتیاد جنسی بدلیل عوارض جانبی مصرف دارو های مصرفی بوجود امده باشد که در این صورت مصرف دارو متوقف می شود و یا دوز ان را پایین می اورند، زیرا در بسیاری از موارد مصرف دارو های پزشکی، سودش بیشتر از ضررش می باشد که در این صورت باید بر روی کاهش علائم اعتیاد جنسی در کنار مصرف دارو برای بیمار، متمرکز بود.
درمان و مدیریت
در حال حاضر بنظر می رسد که بهترین راه برای مدیریت وضعیت بروز اعتیاد جنسی، داشتن برنامه ای منظم و سالم مخصوصا در زمینه خواب و بیداری است. در اکثر کیس های دارای اعتیاد جنسی، علائم با برنامه ریزی خواب و بیداری منظم و با کیفیت، کاهش یا متوقف شدند. متاسفانه تاثیر واقعی درمان در کیس های دارای اعتیاد جنسی کاملا مشخص نیست زیرا تحت بررسی قرار دادن علائم طی مدت طولانی مدت بسیار دشوار است.
درمان اعتیاد جنسی
درمان دارویی
در برخی موارد گزارش شده، داروهایی که برای درمان بیماری های دیگر طراحی و تایید شده اند، برای کنترل و مدیریت اعتیاد جنسی نیز مورد استفاده قرار گرفته اند. گاهی درمان بعضی از دیگر اختلالات خواب همچون اپنه آ انسدادی خواب، ممکنست علائم اعتیاد جنسی را نیز کاهش دهد یا متوقف کند. انواع دارو هایی که برای درمان اعتیاد جنسی مورد استفاده قرار می گیرند، شامل:
- داروهای ضداضطراب و ضد افسردگی مثل کلونازپام
- درمان فشار هوای مداوم (CPAP)
- آنتی اسید ها و مهار کننده های Proton-Pump (یا PPIs)
- دارو های آرامش بخش
- نگهدارنده دهان یا دستگاه های پیشرفته نگهدارنده فک
تغییر در سبک زندگی
تقریبا در تمامی مواردی که دارای اعتیاد جنسی بوده اند، ارزش سبک زندگی در زمینه درمان اثبات شده است و با توجه به علائم اعتیاد جنسی که افراد دیگر را بصورت منفی تحت تاثیرقرار می دهد، بهترین راه درمان، تنها خوابیدن شبانه می باشد، حتی برخی افراد مبتلا به اعتیاد جنسی برای کنترل علائم خویش، علاوه بر تنها خوابیدن در طول شب، سیستم زنگ خطر برای در اتاق خواب خود نصب می کنند تا علائم را مدیریت کنند.
مدیریت روانشناختی
دیدن یک روانپزشک یا روانشناس نیز می تواند احساس خجالت و شرم ناشی از پیامد های اعتیاد جنسی را تقلیل دهد.
افراد مبتلا به اعتیاد جنسی می توانند در جلسات مشاوره گروهی شرکت کنند و شدت علائم عاطفی و روانی منفی خود را کاهش دهند.
در بسیاری از موارد گزارش شده از کیس های مبتلا به اعتیاد جنسی در مطالعه ای که سال ۲۰۰۷ انجام شده بود، متوجه شده بودند که افراد در طی اپیزود اعتیاد جنسی، کمتر از خود حس شرم و خجالت بروز می دهند و بیشتر بدنبال احساس رضایت جنسی همبستر خود هستند.
تشخیص گذاری
اعتیاد جنسی بتازگی در طبقه بندی پزشکی قرار گرفته است و هیچ استانداردسازی صحیحی برای تشخیص گذاری ان وجود ندارد. یک روانپزشک که اغلب یکی از متخصصان حوزه خواب می باشد، ممکنست با بررسی سابقه پزشکی فردی و پرس و جو در مورد علائم، به تشخیص گذاری اعتیاد جنسی برسد، اما مطمعن ترین راه استفاده از ویدئو-پلی سومنوگرافی (vPSG) می باشد. زمانی که فرد به دستگاه مذکور وصل است، نبض، تنفس و حرکات فرد تحت نظر می باشد و از کل طول خواب فرد فیلم برداری می شود.
بتازگی اعتیاد جنسی جزوی از طبقه اختلالات پاراسومنیا در DSM-5 قرار گرفته است و همینطور سیستم ICSD-3، اعتیاد جنسی را جزوی از دسته اختلالات پاراسومنیا در مرحله NREM تشخیص گذاری کرده است.
پیامدهای منفی
بعضی از افراد که مبتلا به اعتیاد جنسی هستند، بعد از اینکه خاطرات شب گذشته یعنی اپیزود اعتیاد جنسی و عمل جنسی را بیاد می اورند، دچار احساس خجالت و شرم می شوند. موضوع اعتیاد جنسی همچنین مقوله رضایت جنسی و سواستفاده جنسی را بهمراه دارد که گاهی به مراجع قانونی سپرده می شود، زیرا فردی که مورد سواستفاده جنسی قرار گرفته است، از فرد شکایت میکند.
اگرچه سوابق پزشکی فرد و سایر شواهد شخصی در دادگاه ارائه و بدقت بررسی می شود اما تعیین مسئولیت ان، هنوز نامشخص و بحث برانگیز می باشد.