درمان سرطان در زمینه پزشکی شخصی شده (personalized medicine) از پیشتاز‌ترین‌هاست. در طول دو دهه گذشته، درمان‌ها از شیمی درمانی و رادیوتراپی به آنتی بادی‌های مونوکلونال هدفدار و درمان‌هایی که سیستم ایمنی شخص را علیه بیماری برمی‌انگیزند، پیشرفت کرده‌است. طبق گزارشی که توسط گروه صنعتی PhRMA ارائه شد، در سال ۲۰۱۷ حدود ۲۵۰ دارو و واکسن ایمونو-انکولوژی در حال ساخت بوده‌اند.
پیشرفت‌ها در زمینه تشخیص، عامل بسیاری از این دستاوردها است. امروزه محققان به‌جای تشخیص نوع سرطان براساس نوع بافت درگیر و موقعیت تومور، از روش‌های مولکولی پیشرفته استفاده می‌کنند. طی این روش‌ها، نئوآنتی‌ژن‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرند. نئوآنتی‌ژن‌ها، آنتی‌ژن‌های اختصاصی تومور بوده و پروتئین‌هایی هستند که در نتیجه جهش‌های ویژه‌ای در سلول‌های سرطانی به وجود می‌آیند. به گفته Bill Hearl، رئیس موسسه Immunomic Therapeutics سرطان هر فرد مانند اثر انگشتش، اختصاصی است.
روش‌های جدید تشخیص، به روش‌های درمانی مختلفی منجر شده‌است. در سال ۲۰۱۷، FDA داروی Keytrude (pembrolizumab) را تایید کرده‌است. این دارو برای درمان تومورهای جامدی که MSI-H (میزان بیومارکرهای MSI یا ناپایداری ریزماهواره‌ای بیش از ۳۰ درصد است- microsatellite instability high) یا dMMR (mismatch repair deficient) هستند، قابل استفاده است. Keytrude نخستین دارویی است که تومورها را بر اساس بیومارکرهای اختصاصی آن‌ها هدف قرار می‌دهد. تاثیر داروهای پیشین بر تومورها تنها بر اساس نوع بافت درگیر (مثلا ریه، کولون و…) بوده‌است.
پیشرفت‌های بزرگ در درمان سرطان
۸ سال اخیر دوره مهمی در زمینه درمان سرطان بود. در سال ۲۰۱۱، FDA نخستین داروی immune checkpoint inhibitor را تایید کرد. ۴ داروی دیگر نیز پس از آن تایید شدند که Keytrude یکی از آن‌ها بود. حداقل ۵۰ داروی دیگر در دست ساخت هستند. immune checkpoint inhibitorها آنتی‌بادی‌های مونوکلونالی هستند که پروتئین‌های مهارکننده سیستم ایمنی مانند PD-1 (programmed cell death protein 1) و PD-L1 (programmed death ligand 1) را هدف قرار می‌دهند. در افراد سالم این checkpointها از بروز خودایمنی جلوگیری می‌کنند. اما بسیاری از تومورها این روش را برای محافظت در برابر پاسخ‌های ایمنی به کار می‌گیرند. درمان تقریبا یک پنجم بیماران سرطانی با آنتی‌بادی‌های بلاک کننده checkpointها موثر است و جالب این‌جاست نیمی از این پاسخ‌هایی که بیماران به درمان می‌دهند، چندین سال به طول می‌انجامد.
درمان با سلول‌های T مهندسی شده نیز در سال ۲۰۱۷ توسعه فراوانی پیدا کرد و دو مورد از این روش‌ها اجازه استفاده پیدا کردند. در این نوع درمان‌ها، سلول‌های T بیمار برداشته شده و به گونه‌ای مهندسی می‌شوند تا CARها (Chimeric Antigen Receptors) را بیان کنند. این رسپتورها اختصاصا پروتئین‌های بیان شده توسط سلول‌های سرطانی را بیان می‌کنند. CAR T Cellهای مهندسی شده به بیماران منتقل می‌شوند تا در بدن بیماران سلول‌های سرطانی را جست‌وجو کرده و مهار کنند. این روش، در کودکان و بزرگسالان با لوسمی حاد لنفوئیدی (Acute lymphoblastic leukemia) به ۹۰ درصد بهبودی منجر شده‌است. با این‌حال ممکن است عوارض جانبی شدید و غیرقابل کنترلی ایجاد شوند.
امروزه متدهای CAR T cell therapy و Immune checkpoint inhibition تحقق یافته‌اند، با این حال هنوز مشکلات فراوانی وجود دارند. تنها درصدی از بیماران به داروهای PD-1/PD-L1 پاسخ می‌دهند و محققان دلیل این موضوع را نمی‌دانند. CAR Tها هم محدودیت‌هایی دارند. آن‌ها پروتئین‌های خاصی را هدف قرار می‌دهند که توسط سلول‌های سرطانی ساخته می‌شوند اما همیشه این‌گونه نیست؛ همه سلول‌های سرطانی این پروتئین‌ها را بیان نمی‌کنند و حتی برخی از سلول‌های سالم نیز ممکن است آن‌ها را بیان کنند. یکی از مهمترین چالش‌های پیش‌رو، افتراق دقیق سلول سالم و نرمال از سلول سرطانی است تا از این گونه مسائل جلوگیری به عمل آید.
آیا واکسن‌ها و نئوآنتی‌ژن‌ها می‌توانند در درمان سرطان اختصاصی‌تر عمل کنند؟
ساده‌ترین راه برای توضیح نحوه عملکرد واکسن‌ها این‌گونه است: واکسن یک دوره آموزشی برای سیستم ایمنی است! آن‌ها با تقلید از یک عفونت خاص، سیستم ایمنی را تقویت کرده و منجر به تولید لنفوسیت‌های T و آنتی‌بادی‌ها می‌شوند. زمانی که این تقلید پایان می‌یابد، لنفوسیت‌های B و T خاطره، نحوه مبارزه با بیماری را در صورت ورود دوباره عفونت به بدن به خاطر خواهند آورد. واکسن‌های درمان سرطان نیز عملکرد مشابهی دارند و سلول‌های T helper CD4+ را فعال می‌کنند. این سلول‌ها نیز منجر به فعال شدن سلول‌های cytotoxic T شده و آن‌ها را به‌سمت شناسایی و مبارزه با انواع خاصی از سرطان هدایت می‌کنند. واکسن‌ها همچنین ممکن است تولید آنتی‌بادی‌هایی را القا کنند که به مولکول‌های سطحی سلول‌های سرطانی متصل می‌شوند.
