مالتیپل اسکلروزیس (MS) ، یک بیماری خودایمنی است که طی آن سیستم ایمنی بدن علیه سلول های سالم نورون های سیستم عصب مرکزی عمل کرده و میلین آن ها را مورد هجوم قرار می دهد (میلین پوشش نورون ها را تشکیل میدهد) دانشمندان دنبال فاکتور کلیدی هستند که در ایجاد این بیماری تاثیر دارد.
کیفیت زندگی افراد مبتلا به ام اس، با پیشرفت بیماری رفته رفته کاهش می یابد. اثراتی که این بیماری بر زندگی فرد می گذارد شامل خستگی مفرط، عدم تعادل ، عدم هماهنگی عضلات، مشکلات بینایی و … است. اگرچه علت دقیق این بیماری هنوز شناخته نشده اما ریسک فاکتور های ابتلا به این بیماری را تا حدودی می شناسیم. ترکیب ژنتیکی، سبک زندگی و فاکتور های محیطی از جمله عوامل تاثیرگذار در ابتلا به این بیماری هستند. جنسیت ( زن ها بیشتر از مردان MS میگیرند)، سیگار کشیدن و مقادیرپایین ویتامین D در بدن نیز از ریسک فاکتورهای ابتلا به MS می باشد.
مقاله مرتبط: اسکلروز چندگانه (MS)
محققان دانشگاه بریتیش کلمبیا در ونکوور کانادا از عاملی پرده برداشتند که به کاهش ریسک ابتلا به MS منجر می شود: نوع اقلیم مکانی که افراد (به خصوص زنان) دوران کودکی و ابتدای جوانیشان را درآنجا گذرانده اند . در مقاله ای که در ژورنال Neurology منتشر شده است، Tremlett و همکارانش اظهار کردند زندگی کردن در آب و هوای آفتابی در اوایل زندگی، از ابتلا به MS در بزرگسالی جلوگیری می کند. اگرچه پیش از این عرض جغرافیایی به عنوان عامل تاثیرگذار در ابتلا به MS شناخته می شد، زیرا افرادی که زیاد در معرض آفتاب قرار نمیگیرند با کمبود ویتامین D مواجه خواهند شد. اما این اولین بار است که تاثیر این عامل در طول زندگی افراد بررسی می شود. بر اساس یافته های آنها محل زندگی افراد و اینکه در چه سن هایی در معرض اشعه ی UV-B قرار بگیرند در کاهش ریسک مبتلا شدن به MS نقش مهمی بازی می کنند.
مناطق آفتابی و ویتامین D
در این مطالعه جدید،Tremlett و تیمش ۱۵۱ زن مبتلا به ام اس ( که شروع بیماری در حدود ۴۰ سالگی بوده) آنالیز کردند. همچنین ۲۳۵ زن در سنین مشابه که چنین شرایطی نداشتند را نیز ارزیابی کردند. تمام این افراد در ایالات متحده زندگی کرده اند اما در محل هایی با آب و هوای متفاوت. از تمام شرکت کنندگان در این مطالعه خواسته شده بود که پرسشنامه ای پر کنند. در این پرسشنامه درباره اینکه چه مقدار در طول تابستان، زمستان و پاییز و در سراسر زندگیشان در معرض آفتاب بوده اند. محققان این پژوهش، تمام اطلاعات ثبت شده در Nurse’s Health Study را بررسی کردند. NHS یک پروژه طولانی مدت است که ریسک فاکتور های ابتلا به بیماری های مزمن در زنان را موردارزیابی قرار داده است.
بر اساس اطلاعاتی که از شرکت کنندگان مطالعه گرفته شد، تیم تحقیقاتی این افراد را به سه دسته تقسیم کردند:
- افرادی که کمتر در معرض اشعه ی UV-B بوده اند.
- افرادی که به میزان متوسط در معرض این اشعه بودند
- افرادی که به میزان زیاد در معرض آن قرار گرفته اند.
علی رغم این که این اشعه آسیب هایی به همراه دارد (مثل ایجاد چین و چروک های پوستی و ابتلا به سرطان پوست) ، اما به عنوان یک فاکتور کلیدی در فرایند تولید ویتامین D در بدن شناخته می شود. ویتامین D نیز از ابتلا به MS جلوگیری می کند.
مقاله مرتبط: کمبود ویتامین D؛ عاملی در ابتلا به بیماری ام‌اس
اگر فردی در دوران کودکی در معرض آفتاب باشد، احتمالا در بزرگسالی به MS مبتلا نمی شود
Tremlett و تیمش برای مشخص کردن اینکه هر فرد چه مقدار اشعه UV-B دریافت کرده است و در تقسیم بندی آنها به سه دسته ی بالا، محل زندگی آنها را از لحاظ ارتفاع از سطح دریا، عرض جغرافیایی و پوشش متوسط ابرها بررسی کردند. در این بررسی ها مقدار نور آفتابی که هر فرد در فصل های مختلف دریافت کرده بود نیز تاثیرداده شد. آن ها “به مقدار زیاد در معرض آفتاب بودن” را به صورت بیش از ۱۰ ساعت در هفته در تابستان و بیش از ۴ ساعت در هفته در زمستان تعریف کردند.
محققان مشاهده کردند که افرادی که در آب و هوای آفتابی زندگی کرده و در معرض مقادیر زیادی UV-B بوده اند، ریسک ابتلا به ام اس در آن ها نسبت به افرادی که به دفعات کمتر در معرض این اشعه بوده اند ۴۵ درصد کمتر است. علاوه براساس یافته های این محققان زمان در معرض اشعه قرار گرفتن نیز اهمیت دارد. احتمال اینکه افرادی که در سنین ۵ تا ۱۵ سالگی در اقلیم آفتابی زندگی کرده اند به ام اس مبتلا شوند، نسبت به افرادی که در این سن و سال در محل هایی که کمتر در معرض تابش آفتاب قرار داشتند ۵۱ درصد کمتر است. همچنین زنانی که در کودکی(۵ تا ۱۵ سالگی) زمان بیشتری را در بیرون از خانه گذرانده اند، ۵۵ درصد کمتر از زنانی که در سنین پایین مقادیر مشابه UV-B دریافت نکرده اند احتمال دارد به MS مبتلا شوند. علاوه بر این، یافته های این محققان نشان می دهد که علاوه بر مقادیر دریافتی UV-B در دوران کودکی، در اوایل بزرگسالی نیز مقادیر دریافت این اشعه در ریسک ابتلا به MS تاثیر دارد. طبق مشاهدات آنها افرادی که به MS مبتلا هستند، علاوه بر کودکی و اوایل بزرگسالی در میانسالی نیز کمتر در معرض آفتاب بوده اند که می تواند تاثیرات بدی در سلامتی آنها داشته باشد.
