آمفیزم (قسمت سوم)

در آخرین بخش از سری مطالب بیماری آمفیزم به بررسی شیوه‌های تشخیص و درمان این بیماری می‌پردازیم.

تست‌های تشخیصی

برای تشخیص اینکه آیا شما دچار بیماری آمفیزم هستید یا خیر، پزشک شما احتمالا یکی از تست‌های زیر را به شما توصیه خواهدکرد:

۱) تست های تصویربرداری: تصویر برداری از قفسه سینه با اشعۀx  به تایید تشخیص آمفیزم پیشرفته کمک می‌کند و نیز می‌تواند در تشخیص سایر علل کوتاه شدن تنفس موثر باشد.
اما گاهی تصویر حاصل می‌تواند نرمال باشد، درحالی که شما مبتلا به آمفیزم هستید.CT  اسکن که از زوایای مختلف گرفته می‌شود نیز می‌تواند در تشخیص این بیماری موثر باشد.

۲) تست های آزمایشگاهی: در این نوع تست‌ها از شریانی که در مچ دست شما قرار دارد خون گرفته شده و با بررسی غلظت گاز‌های اکسیژن و دی‌اکسید‌کربن در خون شریانی، توانایی ریه‌ی شما را در تبادل گاز‌های تنفسی تعیین می‌کنند.

۳) تست‌های عملکردی ریه: این نوع تست‌ها غیر تهاجمی بوده و به‌این صورت است که بیمار در یک دستگاه ساده به‌نام اسپیرومتر می‌دمد (فوت می‌کند) و این دستگاه می‌تواند مقدار هوایی را که طی هر دم و بازدم به ریه وارد و از آن خارج می‌شود و نیز مقدار هوای موجود در داخل ریه را اندازه بگیرد، و با توجه به غلظت گاز‌ها‌ی اکسیژن و دی‌اکسید‌کربن موجود در آن مقدار اکسیژنی را که ریه‌های شما وارد جریان خون می‌کنند را اندازه بگیرد.

درمان

بیماری آمفیزم به صورت کامل درمان نمی‌شود، ولی روش ‌های درمانی ارائه شده می‌تواند علائم و نشانه‌های آن را کاهش داده و نیز سرعت پیشرفت بیماری را کم کند.

۱) دارو درمانی: با توجه به شدت بیماری فرد و علائم و نشانه ‌های او، احتمالا پزشک یکی از موارد زیر را تجویز خواهد کرد:

• دارو‌های متسع کننده مجاری هوایی: این دارو‌ها می‌توانند به‌وسیله متسع کردن مجاری هوایی مسدودشده و تنگ شده در کاهش سرفه و نیز کاهش کوتاهی تنفس (نفس نفس زدن) موثر باشد، ولی تاثیر آن‌ها چشمگیر نخواهد بود.

• استنشاق استروئیدها: دارو‌های کورتیکواستروئیدی که به صورت اسپری‌های تنفسی وجود دارند، می‌توانند کوتاهی تنفس را کاهش دهند؛ اما استفاده طولانی‌مدت از این داروها، باعث پوکی استخوان شده و نیز احتمال ابتلا به فشارخون، دیابت و آب‌مروارید را افزایش می‌دهد.

۲) روش‌های درمانی غیر‌دارویی: این روش‌های درمانی غیروابسته به دارو بوده و شامل موارد زیر می‌باشد:

• نوسازی و توانبخشی ریه: برنامه توانبخشی ریه، به بیمار تمارین تنفسی را آموزش می‌دهد که به‌وسیلۀ آن کوتاهی تنفس خود را کاهش دهد و توانایی‌های خود را برای انجام ورزش بالا ببرد.

• تغذیه درمانی: در مراحل ابتدایی بیماری آمفیزم، بسیاری از بیماران باید وزن خود را کاهش دهند، درحالی که بیمارانی که در مراحل انتهایی و پیشرفتۀ آمفیزم هستند، نیاز به افزایش وزن دارند؛ برنامه‌های تغذیه‌ای امکان کاهش یا افزایش وزن در هر مرحله را برای شما فراهم می‌کند.

• اکسیژن مکمل: اگر بیمار، مبتلا به آمفیزم شدید و پیشرفته باشد و نیز سطح اکسیژن در خون او کم باشد، از دستگاه‌های تنظیم‌کنندۀ اکسیژن در خانه استفاده می‌کند.
بعضی از بیماران نیز از به صورت ۲۴ ساعته از اکسیژن استفاده می‌کنند و روش آن بدین صورت است که یک تیوپ باریک را در سوراخ بینی آن‌ها تعبیه می‌کنند.

۳) جراحی: باتوجه به شدت آمفیزم بیمار، پزشک احتمالاً یکی از روش های زیر را به شما پیشنهاد خواهد کرد:

• برداشتن قسمتی از ریه: در این روش جراح بخش کوچکی از بافت آسیب‌دیدۀ ریه را جدا می‌کند. برداشتن این قسمت آسیب‌دیده به سایر قسمت‌های ریه کمک می‌کند تا به‌طور کارآمدی فعالیت کنند و نیز باعث بهتر شدن روند تنفس نیز می‌شود.

• پیوند ریه: در موارد بسیار شدید آمفیزم که سایر موارد درمانی موثر نبوده‌اند، روش درمانی پیوند ریه خواهد بود.