داروی ارزانقیمتی که به تازگی مراحل کارآزمایی بالینی خود را پشت سر گذاشته، قرار است در اختیار بیماران مبتلا به هپاتیت C قرار بگیرد. نتایج حاصل از کارآزماییهای بالینی حاکی از آن است که داروی جدید علاوه بر قیمت مناسب، تأثیر چشمگیری روی روند بیماری دارد و توانسته تعداد قابل توجهی از موارد صعبالعلاج را درمان نماید. این خبر بسیار خوشحالکنندهای برای ۷۱ میلیون بیمار مبتلا به هپاتیت سی در سراسر دنیاست.
دوره درمان با این داروی جدید ۱۲ هفته بوده و هزینه تمام شدۀ آن (در مالزی) برای بیمار ۳۰۰ دلار خواهد بود؛ که به ازای هر روز میشود ۳/۵ دلار. قیمت ۳۰۰ دلاری درمان جدید آسیایی کسر بسیار کوچکی از داروهای فوقالعاده گرانقیمتی است که توسط غولهای داروسازی جهان به بازار عرضه میشود.
هماکنون بنیاد غیرانتفاعی Drugs for Neglected Diseases (دارو برای بیماریهای نادیده گرفته شده) به همراه شرکت داروسازی مصری Pharco Pharmaceuticals در حال کار بر روی یک داروی ترکیبی برای هپاتیت سی میباشد که از دو داروی ravidasvir و sofosbuvir ساخته شده است. این دارو قرار است به کشورهایی عرضه شود که توانایی مالی بهرهمندی از داروهای ساخت گیلیاد (Gilead) و ابوی (AbbVie) را ندارند. نتایج فاز سوم از کارآزماییهای بالینی حاکی از این است که DNDi یک گام دیگر به هدف خود نزدیکتر شده است.
مقاله مرتبط: نوارتیس: وقتی صحبت از درمان سرطان به میان میآید، گرانقیمت چه مفهومی دارد؟
بر اساس اظهارات DNDi، در حدود ۹۷ درصد از بیماران پس از طی دوره درمان ۱۲ هفتگی، کاملاً بهبود یافتهاند. حتی موارد صعبالعلاج نیز به میزان ۹۶ تا ۹۷ درصد نسبت به این دارو پاسخ مثبت دادهاند. بیماران صعبالعلاج علاوه بر هپاتیت سی به ایدز و یا سیروز کبدی نیز مبتلا بودند.
هپاتیت سی نوعی عفونت ویروسی است. انتقال از از طریق خون صورت میگیرد که میتواند در ادامه به سیروز کبدی، سرطان و مرگ منجر شود. ویروس هپاتیت سی ۷۱ میلیون نفر را در دنیا گرفتار کرده است که سالانه ۴۰۰ هزار نفر از آنها جان خود را از دست میدهند. با این که چندین سال است درمانهای مؤثری برای هپاتیت سی در اختیار بیماران قرار گرفته؛ ولی قیمت بسیار بالای داروهای مذکور موجب شده تنها ۳ میلیون نفر از ۷۱ میلیون فرد مبتلا از چنین درمانهایی بهرهمند شوند.
مقاله مرتبط: هپاتیت C
علیرغم این که شرکت داروسازی آمریکایی گیلیاد قیمت قرص Harvoni و سایر داروهای مرتبط خود را در کشورهای کمدرآمد کاهش داده است؛ ولی این نرخهای جدید نیز همچنان برای دولتها بسیار سرسامآور میباشد و به همین دلیل برنامه منسجمی برای درمان هپاتیت سی در جوامع در حال توسعه اجرا نمیشود.
دوره درمان ۱۲ هفتهای با Harvoni هماکنون با قیمت ۴۸ و ۱۲ هزار دلار، به ترتیب، در مالزی و شیلی ارائه میشود. درمان قبلی گیلیاد – به نام Sovaldi – ۸۴ هزار دلار قیمت داشت، یعنی هزار دلار به ازای هر یک عدد قرص! هزینهها در کشورهای مختلف متفاوت است و اغلب میتوان بالاترین نرخ ممکن را در ایالات متحده مشاهده کرد.
مقاله مرتبط: گرانترین داروها در ایالات متحده
گیلیاد به تازگی از سوی رقیب هممیهن خود به شدت به چالش کشیده شده است. شرکت داروسازی ابوی درمان جدیدی برای هپاتیت سی عرصه نموده که با نام تجاری Mavyret وارد بازار شده است. برخلاف سایر داروها، دوره درمان با ماویرت هشت هفته بوده و هزینه تمام شده آن نیز ۲۶,۴۰۰ دلار میباشد.
مقاله مرتبط: داروی ماویرت برای درمان هپاتیت C تأیید شد
انتظار میرود درمان جدید DNDi طی یک تا دو سال آینده در مالزی قابل دسترس باشد. DNDi علاوه بر این قراردادهایی را با کشورهای آمریکای لاتین امضا کرده است تا دوره درمان ۱۲ هفتهای خود را به قیمت ۵۰۰ دلار در این کشورهای کمتر توسعه یافته عرضه کند. تمهیداتی جهت کاهش هزینه تمام شده به ۳۰۰ دلار اندیشیده شده است.
کارآزماییهای بالینی که روی داروی جدید فارکو در حال اجرا میباشد با همکاری DNDi و وزارت بهداشت مالزی کلید خورده است.
این دارو در مصر روی ۳۰۰ بیمار آزموده شد و تمامی این بیماران نسبت به درمان پاسخ دادند. لازم به ذکر است که خصوصیات ژنتیکی بیماران مصری با آزمودنیهای مالزیایی تفاوت دارد. هماکنون مطالعات بیشتری در کشورهای آفریقای جنوبی و اوکراین در حال انجام است. این کارآزماییها با هدف بررسی نمودن دارو روی هر ۶ نوع ژنوتیپ بیماری اجرا شده است.