در حال حاضر گندم دوران سختی را میگذراند. مصرف آن پایین آمده و تعداد افرادی که که به رژیمهای خالی از گلوتن روی آوردهاند سر به فلک کشیده است. (آنقدر زیاد که واکنش های شدیدی به آن شروع شده است) و هر کجا را که نگاه کنید افرادی را میتوانید پیدا کنید که به مردم در مورد خطرات پنهان گندم هشدار میدهند. ولی دقیقاً چه چیزی علیه گندم وجود دارد؟ درست است، گندم حاوی مقادیر زیادی کربوهیدرات است و احتمالاً ما نیز در مصرف آن زیادهروی نیز می کنیم؛ ولی آیا واقعاً گندم سمی است؟
خوب، این بستگی دارد که از چه کسی بپرسید. بدون شک گندم برای افراد مبتلا به بیماری سیلیاک سمی است. سیستم ایمنی بدن افراد مبتلا به بیماری سیلیاک آنتیبادیهایی علیه مخاط پوشاننده سطح رودهها تولید میکند، هنگامی که شما هر چیز دارای گلوتنی را بخورید. آنگاه رودههای آسیب دیدهی شما مشکلاتی در زمینهی جذب مواد غذایی مخصوصاً کلسیم و آهن خواهند داشت؛ این باعث بیماری بدن و کاهش سطح سلامتی میشود. دلیل افزایش هشدارها در مورد وجود گلوتن در گندم به علت افزایش تعداد مبتلایان به سیلیاک به دو برابر در عرض بیست سال اخیر است ولی با این حال همچنان سیلیاک تنها ۱ درصد از افراد را مبتلا می سازد. (منبع: Aubrey) همچنین مردم میتوانند به گندم و گلوتن آلرژی داشته باشند، به همان میزان و احتمالی که می توانند به دیگر مواد آلرژی داشته باشند.
پس در مورد بقیه چه؟ طبق نظر National Foundation for Celiac Awareness، نزدیک به ۱۸ میلیون نفر در آمریکا دارای حساسیتهای غیر سیلیاکی به گلوتن هستند؛ شرایطی که در آن مصرف گلوتن میتواند منجر به تعدادی از مشکلات و نشانه ها شود. از ریفلاکس اسید معده و نفخ شکم گرفته تا آسم و سندرم روده تحریک پذیر. ولی هیچ راهحلی به جز حذف گلوتن از رژیم غذایی برای درمان این نشانهها وجود ندارد. به تبع آن، مخالفتهایی در مورد اینکه آیا این یک مشکل و بیماری واقعی هست یا خیر وجود دارد. به هر حال در جامعه میلیونها نفر وجود دارند که خودسرانه مصرف گلوتن و گندم خود را قطع کردهاند و می گویند که با حذف گندم از رژیم غذایی روزانه خود باعث بهبودی نشانهها شدهاند.
بلندترین صدا در جنبش و حرکت ضد گندم متعلق به William Davis است، نویسنده کتاب پر فروش “Wheat Belly”، طبق نظر دیویس، گندم برای همه افراد سمی است. نه فقط افراد مبتلا به بیماری سیلیاک و حساسیت به گلوتن و آلرژی. دلیل اصلیای که او برای این مدعا میآورد اصلاح نژادی و صنعتی شدن گندمهاست. در آغاز دهه ۱۹۵۰، دانشمندان شروع به اصلاح نژادی گندم، برای افزایش استقامت، استحکام و رشد بیشتر آن کردند. ولی دیویس میگوید که آنها همراه با این تغییرات پروتئین گلوتن را نیز تغییر دادهاند و ترکیب جدیدی را ساختهاند که باعث میشود هضم گندم تقریباً غیرممکن شود. گلیادین اثری شبیه به مواد مخدر دارد که باعث اعتیاد آور شدن گندم می شود. دیویس لیست کاملی از خواص سمی موجود در گندم را فراهم کرده است و نتیجه نهایی او در این باره این است که تنها کاری که میتوانیم در قبال این مشکلات انجام دهیم، این است که گندم را به طور کامل از رژیم غذایی خود حذف کنیم.
ولی تعدای از افراد جوامع عملی به نظریههای دیویس خرده میگیرند. مقالهای در دانشگاه کالیفرنیا به این حقیقت اشاره دارد که میزان چاقی با اینکه میزان مصرف گندم کاهش پیدا کرده است همچنان در حال افزایش میباشد، پس گندم نمیتواند تنها متهم در این باره باشد. نویسندگان این مقاله میگویند مدارک کلینیکی کافی علیه گندم امروزی وجود ندارد. همچنین این درست است که ما به مقدار زیاد از محصولات گندم تصفیه شده استفاده میکنیم ولی گندم تصفیه نشده (سبوسدار) نقش مهمی را در رژیم غذایی ما ایفا می کند و خیلی از آن افرادی که به تشخیص خود دارای حساسیت به گلوتن هستند احتمالا به صورت اشتباه رژیم غذایی خود را از این ماده محروم کردهاند.
فقط زمان و تحقیقات بیشتر میتواند بگوید که آیا شوق استفاده از رژیم غذایی فاقد گلوتن از لحاظ علمی مشروع است یا فقط عضوی از لیست بلند بالای رژیمهای غذایی بدون ارزش میباشد. بقیهی افراد از این قضیه مطمئن هستند که اکنون تحقیقات زیادی در مورد این مسئله مهم و پر اهمیت در حال انجام است. اما تا آن زمان به یاد داشته باشید؛ اگر چیزی با اعتدال اجرا شود، هیچگاه سیاست غلطی نخواهد بود.