اگر زنی با روش سزارین نوزادی به دنیا آورده باشد و اکنون دوباره باردار باشد، می‌تواند به هر دو روش طبیعی و سزارین برای به دنیا آوردن فرزندش فکر کند. برای بسیاری از زنان، زایمان طبیعی بعد از سزارین یک گزینه است. در واقع، تحقیقات روی زنانی که قصد زایمان طبیعی بعد از سزارین داشته‌اند نشان داده که تقریباً ۶۰ تا ۸۰ درصد آن‌ها زایمان واژینال موفقی را تجربه کرده‌اند.
با این حال، زایمان طبیعی بعد از سزارین برای همه درست نیست. بعضی از عوامل مثل، یک اسکار پرخطر در رحم، می‌تواند احتمال زایمان طبیعی بعد از سزارین را پائین بیاورد و این گزینه را نامناسب سازد. بعضی از بیمارستان‌ها زایمان طبیعی بعد از سزارین را پیشنهاد نمی‌کنند؛ چون منابع مورد نیاز برای سزارین اورژانسی را در اختیار ندارند. اگر به فکر زایمان طبیعی بعد از سزارین هستید، تأمین کننده‌ی سلامت شما می‌تواند به روشن شدن مسئله‌ی شما کمک کند.
موارد استفاده
زنان زایمان طبیعی بعد از سزارین به عللی مختلفی در نظر می‌گیرند:
- مدت ریکاوری کوتاه‌تر. اگر زایمان طبیعی بعد از سزارین داشته باشید می‌توانید روزهای کمتری را در بیمارستان بگذرانید. اجتناب از عمل جراحی به شما امکان از سر گیری فعالیت‌های نرمال را زودتر می‌دهد. همچنین هزینه‌های زایمان کاهش می‌یابد.
- فرصت یک برنامه‌ی زایمان شخصی. برای بعضی از زنان مهم است که تجربه‌ی زایمان طبیعی داشته باشند.
- تأثیرگذاری روی بارداری‌های آینده. اگر برنامه دارید خانواده‌ی خود را بزرگ‌تر کنید، زایمان طبیعی بعد از سزارین به شما کمک می‌کند تا از عوارض سزارین‌های متعدد، مثل این بافت زخم (اسکار) در امان بمانید. ایجاد بافت زخم شاید عمل جراحی بعدی را مشکل‌تر سازد و خطر مشکلات جفتی را در حاملگی‌ها افزایش دهد.
- خطرات کمتر عوارض جراحی. زایمان‌های طبیعی میزان خونریزی، عفونت، لخته شدن خون در یک یا دو تا از وریدهای عمقی بدن (ترومبوز ورید عمقی) و آسیب به اندام‌های شکمی (مثانه یا روده) کمتری دارند.
در صورت داشتن شرایط زیر شما کاندید زایمان طبیعی بعد از سزارین هستید:
- زایمان اول، زایمان بعد از به دنیا آوردن یک یا دو فرزند با سزارین برش افقی در زیر رحم (low transverse) و نداشتن سایر مشکلاتی که از زایمان طبیعی بعد از سزارین جلوگیری بکند.
- حامله با یک فرزند، با سابقه‌ی یک بار سزارین با برش رحمی نامعلوم و بدون مشکلاتی که از زایمان طبیعی بعد از سزارین جلوگیری نمی‌کند. مگر این که به برش عمودی رحم (high vertical) در سزارین قبلی مشکوک گردند.
- حامله با دوقلو، با یک بار تجربه‌ی سزارین برش افقی، مگر کاندید زایمان طبیعی دوقلو
- در صورت داشتن شرایط زیر شما کاندید زایمان طبیعی بعد از سزارین نیستید:
- داشتن برش عمودی (کلاسیکال) رحمی در سزارین قبلی
- داشتن برش رحمی نامعلوم و مشکوک به برش عمودی
- داشتن سابقه‌ی پارگی رحم
- سابقه‌ی برخی از انواع جراحی‌های رحم، مثل برداشتن فیبروئید
برخی از پزشکان در صورت داشتن سابقه‌ی دو سزارین قبلی، زایمان طبیعی بعد از سزارین را توصیه نمی‌کنند. همچنین در شرایط بارداری‌های سه‌قلویی و بالاتر، زایمان طبیعی بعد از سزارین توصیه نمی‌شود.
عواملی که احتمال زایمان طبیعی بعد از سزارین را کاهش می‌دهند:
- توقف زایمان
- بالا بودن سن مادر
- حاملگی‌های بیشتر از ۴۰ هفته
- شاخص توده‌ی بدنی مادر مساوی یا بیشتر از ۴۰ باشد (چاقی مفرط مادر)
- افزایش شدید وزن در طول حاملگی
- پره اکلامپسی
- زایمان قبلی در ۱۸ ماه گذشته
- داشتن سابقه‌ی دو یا بیشتر سزارین بدون تجربه‌ی زایمان طبیعی
- نیاز به زایمان القایی
خطرات زایمان طبیعی بعد از سزارین
وقتی زایمان طبیعی بعد از سزارین نسبت به تکرار انتخابی سزارین عوارض کمتری داشته باشد، اقدام ناموفق به زایمان بعد از سزارین (TOLAC) با عوارض بیشتری همراه است که ندرتاً شامل پارگی رحم می‌شود. اگر رحم در طول زایمان پاره گردد، برای جلوگیری از عوارض تهدیدگر حیات، مثل خونریزی شدید، سزارین اورژانسی مورد نیاز است. اگر پارگی پیچیده باشد، شاید برای جلوگیری از خونریزی پزشک مجبور به خارج کردن کل رحم (هیسترکتومی) شود. اگر رحم خارج شود، مادر دیگر قادر به بارداری مجدد نخواهد بود.
آماده‌سازی
اگر سابقه‌ی سزارین داشته و اکنون حامله اید، احتمالاً در اولین ویزیت درباره‌ی زایمان طبیعی پس از سزارین با شما صحبت خواهد شد. شما باید انتظارات و نگرانی‌های خود را با درمانگر خود در میان بگذارید. مطمئن شوید که پزشک از همه‌ی سوابق پزشکی شما آگاه است؛ از جمله سوابق سزارین قبلی و هر روش جراحی که روی رحم انجام یافته است. پزشک با این سوابق شانس موفقیت شما را در زایمان طبیعی بعد از سزارین محاسبه خواهد کرد.
اگر زایمان طبیعی بعد از سزارین را انتخاب کردید، شانس خود را برای یک تجربه‌ی موفق افزایش دهید:
- درباره‌ی زایمان طبیعی بعد از سزارین کسب اطلاعات کنید.
- در یک بیمارستان مجهز این کار را انجام دهید. مطمئن شوید که بیمارستان امکانات انجام سزارین اورژانسی را دارد.
- اگر می‌توانید، اجازه دهید زایمان به طور طبیعی شروع شود. زایمان القایی احتمالی موفقیت را کاهش می‌دهد.
- منعطف باشید. برخی از عوارض حاملگی یا زایمان شاید نیازمند سی‌سکشن باشند. برای مثال، در صورت وجود مشکلی در جفت یا بند ناف، قرارگیری نوزاد در موقعیت غیرعادی، یا عدم پیشرفت زایمان.
انتظارات
اگر زایمان طبیعی را بعد از سزارین انتخاب کردید، همان مراحلی را طی خواهید کرد که برای زایمان طبیعی مورد نیاز است. پزشک به طور پیوسته ضربان قلب نوزاد شما را پایش می‌کند و برای سزارین اورژانسی آماده است.
