بزرگ شدگی دهلیز راست زمانی اتفاق میافتد که حجم دهلیز راست افزایش یابد. معمولا این موضوع هشداری برای مشکلات حادتر میباشد. در اینجا ما به دلایل، علایم و روش درمان میپردازیم.
قلب از ۴ حفره تشکیل شده است. سلامتی قلب به هماهنگی درست بین این ۴ ناحیه بستگی دارد. به این ۴ حفره، دهلیز راست و چپ و بطن راست و چپ اطلاق میشود. دریچههای قلب، خون را از ناحیهای به ناحیه دیگر منتقل میکنند. بعضی از مردم هنگام درگیری با بزرگ شدگی دهلیز راست ، علائمی مانند درد سینه و یا بزرگ شدگی دهلیز چپ را نیز تجربه میکنند؛ که این جزء مواردی است که باید جدی گرفتهشود.
عوامل موثر بر بزرگ شدگی دهلیز راست
بزرگ شدگی دهلیز راست میتواند حاصل مجموعهای از دلایل باشد. بیشتر این دلایل میتوانند با سایر بیماریها یا شرایط دیگری ارتباط داشته باشند. در زیر به تعدادی از این علل اشاره خواهیم کرد؛ بهتراست در نظر داشته باشید که نباید خودتان بیماری را تشخیص داده و نتیجه گیری کنید. این علل فقط هدف آموزشی دارند. با مشاهده هر کدام از این علائم بهتر است برای بررسی، به پزشک مراجعه کنید.
مشکلات ریوی
به دلیل اینکه شش نقش حیاتی در بدن دارد، هرگونه اختلال در ششها، میتواند باعث ایجاد مشکلات قلبی شود. برونشیت (آماس نایژه) یا بیماری مزمن انسدادی ریوی، میتواند باعث افزایش فشارخون در عروق ریه شود. این فشارخون بالا، در آینده میتواند باعث بزرگ شدگی دهلیز راست شود.
مقالهی مرتبط: آلودگی هوا باعث تغییر در ساختار قلب میشود
تنگی دریچه سه لتی
دریچه سه لتی، بین دو ناحیه سمت راست قلب (بطن و دهلیز راست) قراردارد. هنگام عدم کارکرد درست دریچه، احتمال ایجاد تنگی دریچه وجود دارد. اساسا وجود مشکل در باز شدن دریچه، باعث کاهش جریان خون بین دو ناحیه میشود. تنگی دریچه میتواند باعث افزایش بار دهلیز راست شود و این فشار باعث بزرگ شدگی دهلیز راست میشود.
تنگی دریچه میترال
دریچه میترال به جریان خون بین دهلیزها و بطنها کمک میکند. هرگونه اختلال در این دریچه، مثل تنگی در آن، باعث ایجاد بزرگ شدگی دهلیز راست میشود. گاهی اوقات تنگی دریچه سه لتی میتواند باعث تنگی دریچه میترال هم شود. تنگی دریچه میترال میتواند در اثر عفونتهایی با نام تب روماتیسمی ایجاد شود؛ تب رماتیسمی با عفونتهای میکروبی ارتباط دارد. این موضوع در ایالات متحده بسیار نادر بوده اما در کشورهای در حال توسعه، مشاهده میشود.
آمبولی ریوی
( آمبولی: انسداد جریان خون) این حالت با جریان آزاد خون بین شش و قلب تداخل دارد. این موضوع بیشتر با ایجاد سد به وسیله لختههای خونی در عروق ریوی توصیف میشود. این لختهها از پاها و دیگر نواحی بدن به ششها میروند. این لختهها قلب را برای جریان بهتر خون در عروق ریوی، تحت فشار قرار میدهند. آمبولی ریوی برای حیات فرد خطرناک است و با درمان سریع میتوان اریسک مرگ را کاهش داد.
بازگشت خون از دریچه میترال
دریچه میترال به تنظیم چرخهی خون بین بطن راست و چپ کمک میکند و اگر دریچه میترال، بعد از پرشدن بطن چپ بسته نشود، به طور خودکار خون در خلاف جهت حرکت میکند و باعث بزرگ شدگی دهلیز راست میشود.
هایپرتروفی بطن راست
این یک نوع اختلال قلبی بوده که شامل افزایش ضخامت در دیواره بطن راست میشود. مانند دیگر شرایط ذکر شده، هایپرتروفی بطن راست میتواند باعث انبساط زیاد بطن راست شده وباعث ایجاد بزرگ شدگی دهلیز راست شود.
بیماریهای قلبی مادرزادی
اختلال در رشد قلب جنین در طی ۹ ماه بارداری، باعث عدم کارکرد مناسب قلب میشود. هرگونه اشکال در ساختار قلب، باعث اختلال در جریانخون ودرنهایت باعث بزرگ شدگی دهلیز راست خواهد شد.
علائم و تشخیص و درمان هایپرتروفی دهلیز راست
بعضی از علائم بزرگ شدگی قلب مانند هایپرتروفی قلب، قابل پیشگیری هستند؛ اما قبل از گفتن نحوه تشخیص، بهتر است به بعضی از علائم آن اشاره کنیم. در زیر به چندین نشانه از بزرگ شدگی دهلیز راست اشاره شده است:
- کاهش توانمندی در ورزش
- ضعف وخستگی
- احساس سرگردانی
- احساس خفگی
- سرگیجه
- احساس تنگی وفشار در سینه
- تنگی نفس
تشخیص بزرگ شدگی دهلیز راست به کمک ابزارهای مختلفی حاصل میشود:
رادیوگرافی ساده، همان دستگاه عکسبرداری پزشکی، به کمک اشعههای ایکس میتواند تعدادی از علائم بزرگ شدگی دهلیز راست را تشخیص دهد. اما از آنجایی که تغییر مختصری در شکل دهلیز راست، میتواند وجود داشته باشد، به همین دلیل بزرگ شدگیهای مختصر را نمیتوان تشخیص داد.
بعضی از علائمی که در رادیوگرافی ساده میتوانند دلیلی برای بزرگ شدگی راست باشند:
- افزیش حجم کروی قلب
- تنگی در محل ورود عروق به شش
- بزرگ شدگی در سایه دهلیز راست،
- خمیدگی بیشتر از ۵۰% در دهلیز راست و
- فاصله ۵.۵ سانتی متری دهلیز راست از خط میانی
رادیولوژی، یکی ازراههای تشخیص بزرگ شدگی قلب است. CT یا MRI نیز میتواند در این تشخیص کمک کننده باشند. این تست معمولا میتواند برای بررسی کیفیت کارکرد قلب، دریچهها و بافت بدن کمک کنند. اندازه محور طولی کوتاه و بلند قلب نیز یکی از راههای پیشنهادی برای تشخیص میباشد.
نحوه درمان بزرگ شدگی دهلیز راست به عوامل ایجاد کننده آن بستگی دارد.
در بعضی مواقع برای درمان بزرگ شدگی دهلیز راست از عمل جراحی استفاده میشود. در بیشتر مواقع، برای درمان هرگونه مشکل قلبی، به تنظیم فشار خون توجه میکنند. به همین دلیل در بیشتر مواقع پزشکان داروهای کنترلکننده فشار خون بالا را برای درمان بزرگ شدگی دهلیز راست ، تجویز میکنند.
پیشگیری از بزرگ شدگی دهلیز راست
بزرگ شدگی دهلیز راست ، به نظر مسئله خطرناکی بوده و اینگونه هم میباشد و به مداخله سریع واثربخش پزشکی، نیاز دارد. وقتی مردم در باره این موضوع میشنوند، مشتاق میشوند تا بدانند آیا راهی برای پیشگیری آن وجود دارد یا نه. اما با داشتن یک زندگی سالم میتوان از مشکلات قلبی پیشگیری کرد.
در زیر بطور خلاصه به چندین راه برای پیشگیری اشاره شده است:
دوری از استعمال دخانیات و تنباکو
استعمال دخانیات و تنباکو یکی از ریسک فاکتورهای اصلی بیماریهای قلبی میباشند. مواد شیمیایی موجود در تنباکو میتواند برای عروق خونی و قلب مخرب باشد. جایگزین شدن کربن مونوکسید داخل سیگار، به جای اکسیژن داخل رگ خونی، میتواند عاملی برای افزایش فشار خون باشد. حتی حضور در محیط حاوی دود سیگار هم میتواند تهدید کننده باشد.
ورزش منظم
ورزش روزانه میتواند از خطرات بیماریهای قلبی بکاهد. آمادگی جسمانی میتواند با کنترل وزن و کاهش عوامل تهدید کننده دیگر مانند کلسترول بالا و دیابت، از بیماریهای قلبی جلوگیری کند. روزانه ۳۰ دقیقه ورزش پیشنهاد میشود.
خوردن غذاهای سالم و مفید برای قلب
یک رژیم غذایی سالم میتواند از بزرگ شدگی قلب جلوگیری کند. رژیم غذا دریایی به دلیل میوه وسبزیجات آن میتواند غذای مفید برای قلب باشد. همچنین شما باید روزانه غذاهایی با چربی کمتر و گوشت کمتر مصرف کنید. خوردن ماهی نیز میتواند ایده خوبی باشد. کاهش مصرف شکر و نمک هم میتواند برای افزایش سلامتی قلب مفید واقع شود.
کاهش مصرف الکل
همانطور که میزان متعادل الکل میتواند مفید باشد، مصرف زیاد آن باعث ایجاد بیماریهای جسمی و روحی میشود. میزان نرمال الکل، ۲ نوشیدنی برای مرد و یک نوشیدنی برای زن میباشد.۴ اونس از شراب قرمز، ۱۲ اونس از آبجو، ۱ اونس از مشروبات الکلی با درصد خلوص ۱۰۰ ، ۱.۵اونس از مشروبات الکلی با درصد خلوص ۸۰
خواب
خواب کمتر از ۵ ساعت میتواند برای سلامتی مضر باشد. خواب کم میتواند شما را در معرض فشار خون بالا، چاقی و دیابت نوع ۲، افسردگی و حمله قلبی قرار دهد.
مقالهی مرتبط: آیا میزان خواب کافی در یک فرد تأثیری در ابتلا به بیماری قلبی دارد؟
کاهش استرس
استرس میتواند عاملی برای بزرگ شدگی دهلیز راست و سکته ناگهانی قلبی باشد. اضطراب، انزوا از اجتماع و خشم، از عوامل تاثیرگذار سیستم عروق قلبی هستند. مدیتیشن، یوگا و پیاده روی آرام میتوانند روش های مناسبی برای کاهش استرس و اضطراب باشند.
داشتن وزن سالم
بیشتر از دوسوم افراد بالغ در ایالات متحده از اضافه وزنی یا چاقی رنج میبرند. تناسب اندام و وزن هر دو میتوانند عاملی تاثیرگذار برای سلامتی باشند. به عنوان مثال، چربی در میانسالی به عنوان عامل افزاینده ریسک فاکتور سرطان و بزرگ شدگی دهلیز راست عمل میکند. چرا؟ چون سلولهای چربی میتوانند سم تولید کنند و این سم برای بدن مفید نمیباشد.
آزمایش های منظم
با آزمایشهای منظم پزشکی میتوانید سلامتی خود را حفظ کنید. آزمایشات میتوانند مشکلات را قبل از اینکه بیماریها حاد شوند، شناسایی کنند. همانطور که میدانید افرادی که از فشار خون بالا رنج میبرند باید بیشتر برای پیشگیری از بیماریهای قلبی تلاش کنند. در حال حاضر ۷۵ میلیون از آمریکاییها از فشار خون بالا رنج میبرند. بنابر مرکز کنترل پیشگیری و درمان بیماریها، فقط نصف این تعداد تحت کنترل هستند. این به این معناست که هنوز تعداد زیادی از افراد حاوی ریسک بزرگ شدگی دهلیز راست و مشکلات دیگر میباشند.