قرص صبح روز بعد چیست؟
قرص صبح روز ( همچنین با نام تجاری Plan B شناخته می‌شود) یا پیشگیری اورژانسی است که زنان برای جلوگیری از حاملگی از آن استفاده می‌کنند. این قرص یکی از راه‌های کنترل تولد است که بعد از رابطه جنسی محفاظت نشده مصرف می‌گردد.
قرص مرسوم صبح روز بعد اگر تا ۵ روز پس از رابطه جنسی محافظت نشده مصرف شود موثر است. به هر حال، بهترین تاثیر گذاری را زمانی خواهد داشت که در کمترین فاصله زمانی با رابطه جنسی مصرف شود.
شما ممکن است پیشگیری اورژانسی را زمانی در نظر بگیرید که در هنگام رابطه جنسی از کاندوم استفاده نکردید؛ کاندوم طی رابطه جنسی پاره شد؛ حفظ روش معمول کنترل تولد خود را نادیده گرفته‌اید؛ و یا شما مجبور به داشتن رابطه جنسی بدون محافظت شده‌اید.
۲ برند بسیار معروف قرص روز بعد موارد زیر اند:
- Plan Bبدون محدودیت وجود دارد. به نسخه پزشک نیاز ندارد.
- Ellaفقط با نسخه پزشک عرضه می‌شود.
یک نوع دیگر از پیشگیری‌های اورژانسی وجود دارد و این حالت یک قرص نیست. این روش Paragard IUD است. این روش نیز اگر تا ۵ روز پس از داشتن رابطه جنسی محافظت نشده استفاده شود موثر است. این کار یکی از موثرترین روش‌های پیشگیری اورژانسی از بارداری است.
قرص صبح روز بعد همان قرص سقط جنین نیست و حاملگی موجود را پایان نخواهد داد. این قرص تنها می‌تواند خطر باردار یک زن را کاهش دهد.
چگونه این قرص از حاملگی جلوگیری می‌کند؟
حاملگی طی رابطه جنسی اتفاق نمی‌افتد. اسپرم می‌تواند تا ۶ روز در بدن شما زنده بماند و منتظر تخمک باشد.
قرص صبح روز بعد کار خود را در زمان بین انجام رابطه جنسی و حامله شدن انجام می‌دهد. این کار می‌تواند تا ۶ روز طول بکشد. قرص موقتا آزاد شدن تخمک از تخمدان‌ها را متوقف می‌کند. در نتیجه اسپرم اجازه دسترسی به آن را برای لقاح نخواهد داشت. بدون لقاح، هیچ زنی نمی‌تواند حامله شود.
مزایا این روش چیست؟
مزایای این روش شامل:
- آسانی مصرف
- راحتی این که فقط یک بار استفاده مورد نیاز است.
- بعضی از انواع آن نیازی به نسخه پزشک ندارد.
- تا ۵روز پس از رابطه جنسی می‌تواند استفاده شود.
- روش پشتیبان موثر برای موارد اضطراری (مثل پاره شدن کاندوم)
معایب این روش چیست؟
معایب اندکی برای مصرف قرص صبح روز بعد وجود دارد. این روش در مقایسه با سایر انواع روش‌های کنترل تولد ( مانند IUD، چسب پچ، شات، قرص کنترل تولد) موثر نیست. همچنین این قرص‌ها اندکی گران قیمت هستند. ( حدود ۵۰ دلار برای یک بسته قرص) البته این قیمت وابسته به محل زندگی شما و نوع پوشش بیمه شما می‌باشد. به همین دلیل، توصیه نمی‌شود که این روش تنها شکل کنترل تولد برای فرد باشد. این روش باید تنها در شرایط‌های اضطراری استفاده شود.
مقاله مرتبط: قرص‌های کنترل تولد | چسب پچ
عوارض جانبی قرص صبح روز بعد می‌تواند شامل تهوع، استفراغ و درد شکم باشد. این حالات به این دلیل است که ممکن است این قرص دارای مقدار زیادی از استروژن و پروژسترون باشد. علاوه بر این، قرص صبح روز بعد در صورتی که بدن شما شروع به تخمک گذاری کرده باشد تاثیری نخواهد داشت.
در اخر، قرص Plan B ممکن است برای افرادی که دارای شاخص توده بدنی بالای ۲۵ هستند، مؤثر نباشد. برای این افراد Ella و با Paragard IUD مناسب‌تر است.
قرص صبح روز بعد برای استفاده طولانی مدت در نظر گرفته نشده است. درباره روش‌های معمول کنترل تولد که مناسب برای مصرف روزانه مطالعه کنید و قرص صبح روز بعد را فقط در شرایط اضطراری استفاده کنید.
این قرص چقدر موثر است؟
اثر گذاری قرص‌های صبح روز بعد بستگی به روش استفاده از آن دارد. قرص‌های لووئنژسترل، مانند Plan-B، تا حدود ۸۹ در صد موثر است زمانی که قرص در زمان کمتر از ۳ روز بعد از رابطه جنسی بدون محافظت مصرف شود. این قرص تا ۵ روز بعد از رابطه محافظت شده کارکرد دارد. ولی با گذر زمان تاثیر گذاری آن کمتر می‌شود. به همین دلیل، هر قدر زودتر این قرص مصرف شود، موثرتر می‌شود.
Ella تا ۵ روز پس از رابطه جنسی ۸۵ در صد موثر است و همچنان در طول این مدت زمان به یک اندازه موثر است. به همین دلیل پس از ۳ روز از قرص های لوونیوگسترل موثرتر است.
در نهایت، Paragard IUD تا ۵ روز پس از رابطه جنسی بدون محافظت ۹۹ در صد موثر است. همچنین می‌تواند از آن به عنوان یک روش طبیعی کنترل تولد به مدت ۱۲ سال پس از اعمال آن، استفاده کرد. با این حال، در مقایسه با مصرف قرص صبح روز بعد، روشی بسیار تهاجمی است.
ایا این روش ایمن است؟
این روش پیشگیری اورژانسی کاملا بی خطر است و می‌تواند چندین بار استفاده شود. به هر حال، این روش می‌تواند برخی از عوارض جانبی خفیف مانند حالت تهوع، گرفتگی، استفراغ و خونریزی غیر منتظره بین دوره‌ها ایجاد کند.
قرص‌های صبح روز بعد برای استفاده طولانی مدت در نظر گرفته نشده‌اند. برای محافظت روزانه بهتر است از دیگر روش‌های معمول در دسترس استفاده کرد و این قرص‌ها را برای شرایط اضطراری نگه داشت.
قرص صبح روز بعد را چگونه باید مصرف کرد؟
استفاده از قرص صبح روز بعد همانند دیگر روش‌های کنترل تولد چالش بر انگیز نیست.
در مورد اکثریت قرص‌های صبح روز بعد، مانند قرص‌های Plan-B تمام چیزی که شما نیاز دارید این است که قرص را در زمان مشخص شده در بسته بندی در عرض ۵ روز پس از داشتن رابطه جنسی مصرف کنید.
نکته مهم این است که، شما نباید دو نوع از پیشگیری‌های اورژانسی را مخلوط کنید یا دوز بالاتر از حد پیشنهادی را مصرف کنید. هیچ کدام از این اقدامات شانس شما را برای جلوگیری از حاملگی افزایش نمی‌دهد. در حقیقت، این اقدامات ممکن است شانس بارداری شما را افزایش دهند و شما را بیمار کنند.
نکاتی برای استفاده از قرص
قرص صبح روز بعد را در اسرع وقت بعد از رابطه جنسی بدون محافظت استفاده کنید. مخصوصا اگر شما از قرص‌های در دسترسی مانند Plan-B استفاده می‌کنید.
برای قرص‌هایی که به دو دوز مصرفی نیاز دارند، هشداری را تنظیم کنید تا فراموش نکنید قرص دوم را مصرف کنید.
در نهایت، از این قرص‌ها برای جلوگیری از بارداری طولانی مدت در صبح روز بعد تکیه نکنید. راه‌های موثرتر و ارزان‌تر دیگری وجود دارد.
